Kalp Deliği Hakkında
Tıp dilinde atriyal septal defekt olarak da bilinen kalpte delik hastalığı, genellikle herhangi bir sağlık sorununa yol açmadan kendi kendisine iyileşebilmektedir. Özellikle bebeklerde ve çocuklarda görülen delikler için endişe duymaya gerek yoktur. Ancak ilerleyen yaşlarda çeşitli problemlere neden olabilmektedir. Peki, yetişkinlerde kalp deliği nasıl anlaşılır? Kalp deliği tedavi edilmezse ne olur?
Kalpteki delik, akciğerlere giden kan miktarının artmasına neden olur. Yani, büyük ya da uzun süredir var olan bir delik, akciğerlere ya da kalbe zarar verebilmektedir. Böyle durumlarda oluşabilecek komplikasyonların engellenebilmesi için cerrahi operasyon elzem hale gelebilir.
Bu hastalığın VSD ve ASD olmak üzere iki türü bulunur. ASD, oldukça sık rastlanan türdür. Kalbin üstündeki iki kulakçık arasındaki duvarın delik olması olarak tanımlanabilir. VSD ise, iki karıncık arasındaki delikler için verilen isimdir. Bu her iki hastalıkla birlikte ele alınan bir diğer hastalık da PDA hastalığıdır. Kalp ile iki büyük atardamar arasında bir ara damar bulunur. Bu damar bebek doğduktan 3 gün sonra kapanmaya meyillidir. Doğumdan sonra kapanmayan damar açıklıkları için PDA hastalığı tanımı yapılabilmektedir.
Kalp Deliği Belirtileri
Kalbinde delikle doğan çocuklarda genel olarak herhangi bir belirtiyle karşılaşılmamaktadır. Ancak belirtiler ve semptomlar yetişkinlerde kendisini gösterebilmektedir.
Yetişkinlerde ortaya çıkabilecek kalpte delik belirtileri şu şekildedir:
- Spor yaparken ortaya çıkan nefes darlıkları
- Halsizlik
- Bacaklarda, ayaklarda ya da karında şişme
- Felç
- Kalpten stetoskopla duyulabilen ses gelmesi
- Ritim bozukluğu
- Çarpıntı
Eğer kendinizde ya da çocuğunuzda bu tarz belirtilerle karşılaşırsanız, bir doktor kontrolüne ihtiyacınız var demektir.
Kalpte Delik Nedenleri
Doktorlara göre doğuştan gelen kalpte delik, gelişim aşamasında meydana gelen kusurlara bağlı olarak oluşmaktadır. Ancak bu gelişimsel problemlerin anne karnındayken belirlenmesi ve kalpteki delik oluşumuna engel olunması henüz mümkün değildir. Aynı zamanda hastalığın ortaya çıkmasında genetik ve çevresel etkilerden de söz edilebilmektedir. Sonuç olarak hastaların ya da hasta yakınlarının en merak ettiği sorulardan birisi olan “kalp deliği kronik hastalık mı?” sorusunun yanıtı olumludur. Kalpte delik oluşması kronik bir hastalıktır.
Risk Faktörleri
Kalte delik problemlerinin kesin nedenleri bilinmemektedir. Ancak belli başlı risk faktörleri elbette bulunmaktadır. Örneğin hamilelik döneminde etkisi altında kalınan bazı etkenler, kalp kusurlarının oluşmasına neden olabilmektedir. Bu koşullar genel olarak şunlardır:
- Kızamıkçık: Hamileliğin ilk aylarında annenin kızamıkçık geçirmesi, bebekte kalp problemlerinin oluşmasına neden olabilmektedir.
- Uyuşturucu, alkol ve tütün ürünü kullanımı: Hamilelikte tütün ürünleri, alkol ya da uyuşturucu kullanmaya devam eden anneler, bebeklerine çok sayıda farklı zararı verebilirler. Bu zararlardan birisi de, kalp hastalıklarıdır. Hamilelik esnasında bilinçsizce kullanımına devam edilen rutin hastalıkların da kalp hastalıklarına neden olabileceği unutulmamalıdır.
- Şeker hastalığı: Şeker hastalığı olan bir anne, bebeğinde çeşitli kalp hastalıklarının oluşabilmesine neden olabilir.
Önleyici Yöntemler
Atriyal septal kusurların önlenebilmesi oldukça zordur. Ancak gebe kalmayı planlayan her anne adayı, aşağıda yer alan önleyici yöntemleri uygulamalıdır.
- Kızamıkçık aşısı
- Rutin sağlık kontrolleri
- Ailenin tıbbi geçmişi hakkında doktor bilgilendirmesi
Kalp Deliği Tedavisi
Kalpte delik oluşumu, genellikle çocukluk döneminde yaşanmaktadır. Bu yüzden hastaların büyük bir bölümünde herhangi bir tedaviye gerek duyulmamaktadır. Bu tarz kalp delikleri bebeklik ya da çocukluk döneminde kendi kendisine geçebilmektedir. Ancak, deliğin uzun süredir var olması ve kapanmaması ya da fazla büyük olması halinde, cerrahi operasyon gerekebilir. Peki, kalp deliği ameliyatı riskli mi? Her ameliyatta olduğu gibi, kalpte delik ameliyatında da belli başlı riskler bulunmaktadır. Ancak uzman ellerin altında sorunsuz olarak yapılabilmektedir. Bazı hastaların kalpte delik, ameliyatla tedavi edilemez türden olabilir. Doktorlar böyle hastalar için ameliyat değil, semptom azaltıcı tedavi yöntemleri önerirler.
Sıkça Sorulan Sorular
Kalp deliği kendiliğinden düzelir mi?
Kalp deliği görülen hastaların %80’inde kendiliğinden düzelme görülmektedir. Nadiren düzelme göstermeyen durumlarda ilaçlı tedavi ve atriyal septal defekt ameliyatı uygulanabilir.
Atriyal septal defekt tedavisi nasıl sağlanır?
Kalp delikleri, çoğunlukla kendiliğinden herhangi bir tedavi olmadan kapanabilmektir. Hastaların büyük kısmında kendiliğinden düzelme gösteren kalp delikleri, kapanmadığı durumda; ilaçlar ve atriyal septal defekt ameliyatı ile tedavi edilebilir. ASD ameliyatı sayesinde kalpteki delik yama şeklinde kapatılarak kalp sağlığının bütünlüğü sağlanır.
