Bütün kanser türleri, insan bedenindeki hücrelerden bazılarının hiç durmadan bölünmeye başlamasıyla ve çevresindeki dokulara yayılmasıyla ortaya çıkar. İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur ve kanserli hücreler bu trilyonlarca hücreden herhangi birinde çoğalmaya başlayabilir.
[trgebanner]
Normalde insanların hücreleri doğmaya, büyümeye ve ölmeye programlıdır. Bu sistem otomatik bir şekilde çalışır. Ancak kimi zaman hastalarda kanser ortaya çıkar ve bu düzen bozulur. İşte böyle durumlarda hücreler anormalleşmeye ve yaşlanmasına rağmen ölmemeye başlar. Kişinin ihtiyacı olmadığı halde bu hücreler yaşamaya ve çoğalmaya devam eder. İşte bu gereksiz çoğalma, bir süre sonra tümör ismi verilen yumruların oluşmasına neden olur. Birçok kanserin doku kütlesi katı tümörlerden oluşsa da, lösemi gibi kanserlerde katı tümör oluşumu görülmemektedir.
Kanser Türleri
Karsinom Kanser Türleri
Karsinomlar, en çok karşılaşılan kanser çeşididir. İnsan bedeninin hem iç hem de dış yüzeyini tamamen kaplayan epitel hücrelerce oluşturulmaktadırlar. Epitel hücreler kendi içinde farklı farklı özel türlere ayrılır. Bu yüzden her bir epitel hücre türüne göre farklı karsinom isimleri üretilmiştir. Adenokarsinom, sıvı ya da mukus üretmekle görevli olan epitel hücrelerin kansere yakalanmasına verilen addır. Meme kanseri, kalın bağırsak kanseri ya da prostat kanseri gibi kanserler adenokarsinom kanserlere örnektir.
Bazal hücrelere sahip karsinomlar, derinin dışındaki katmanı oluşturan epidermisin alt tabakasında ortaya çıkan kanserlerdir.
Skuamöz hücreli karsinomlar, tenin dış tarafının biraz altında yer alan skuamöz epitel hücrelerde ortaya çıkar. Bu hücre türü tenin dış katmanıyla birlikte, mide, akciğer, ince bağırsak, böbrek, mesane gibi çok sayıda organı da çevrelemektedir.
Transizyonel hücreli karsinomlar, ürotelyum ya da transizyonel epitelyum olarak isimlendirilen epitel dokusunda oluşmaktadırlar. Bu hücreler büyüyebilen ve küçülebilen bir yapıya sahiptir. Mesane kanseri, üreter kanseri ya da böbrek kanseri gibi kanserler transizyonel hücreli kanser türünde yer alır.
Lösemi Kanser Türleri
Lösemi, kemik iliğinin kan üreten dokusunun kanser hücreleri tarafından ele geçirilmesiyle oluşmaktadır. Ancak lösemi kanserinde yumru şeklinde katı bir tümör oluşmamaktadır. Aksine, kan ve kemik iliği içerisinde çok yüksek seviyede beyaz kan hücresi oluşmasıyla ve normal kan hücrelerine yer kalmayacak şekilde meydana gelirler. Kandaki normal kan hücresinin azalması, dokuların oksijen tarafından yeterince beslenememesine, kanamaların kontrol edilememesine ve enfeksiyonla mücadelenin güçleşmesine neden olmaktadır.
Lenfoma
Lenfositlerde ortaya çıkan kanser türüne lenfoma adı verilmektedir. T hücrelerinde ya da B hücrelerinde kendilerini gösterebilirler. Bu hücreler bağışıklık sisteminin bir parçasıdır. Lenfoma kanserinde lenf nodları, lenf damarları ve insan bedeninin diğer organlarında beklenmedik seviyede yüksek lenfositle karşılaşılır.
Lenfoma da kendi içerisinde ikiye ayrılmaktadır.
- Hodgkin Lenfoma: Bu kanser türüne sahip olan hastalarda Reed-Sternberg hücreleri adı verilen mutasyona uğramış lenfositler oluşur. Genellikle B hücrelerinden oluşmaktadırlar.
- Hodgkin Olmayan Lenfoma: Lenfositlerde ortaya çıkan bu kanser türünün belirgin özellikleri yoktur. Kimi zaman hızlı, kimi zaman da yavaş yayılım gösterir. B ya da T gibi spesifik bir hücre seçimi yoktur.
Multipl Myelom
Multipl myelom, bir diğer immün sistem hücresi olan plazma hücrelerinde ortaya çıkan kanserdir. Bir başka deyişle, kemik iliğindeki plazma hücrelerinin anormalleşmesiyle myelom hücreleri oluşur. Bu hücreler vücuttaki bütün kemiklerde tümör oluşumuna neden olabilir. Kahler hastalığı şeklinde de bilinmektedir.
Melanom
Cilde rengini veren pigmente melanini adı verilmektedir. Melanom ise, melanini üretmekle görevli olan melanositlerde kanser oluşmasıyla ortaya çıkar. Melanom kanserlerinin çok büyük bir bölümü tende oluşmaya başlar. Fakat göz gibi çeşitli dokularda ortaya çıkabildiği de bilinmektedir.
Sarkom
Sarkım kanseri, yağ, kas, kan damarı, lenf damarı, tendon ve bağ gibi dokularda ortaya çıkabilen bir kanser türüdür. Kemiklerde de oluşabilmektedir. Osteosarkom isimli kanser, en yaygın kemik kanserlerinden birisidir. Leiomyosarkom, kaposisarkom, habis tipli fibröz histiyositom, dermatofibrosarkom protuberans ve liposarkom da yumuşak doku sarkomları arasındadır.
Beyin ve Omurilik Kanser Türleri
Beyin ve omurilik kanserlerinin çok çeşitli türleri vardır. Bu kanserlerin adları, tümörün ortaya çıktığı yere, bağlı oldu sinir sistemine ya da ortaya çıktıkları hücrelere göre değişiklik gösterir. Astrositik tümörler sinir hücrelerinin sağlığını koruyan yıldız şeklindeki beyin hücrelerinde yani astrositlerde ortaya çıkar. Bu kanser türü beyin ve omurilik kanserlerine örnek olarak gösterilebilir. Beyinde ya da omurilikte ortaya çıkan tümörlerin iyi huylu ve kötü huylu türleri bulunmaktadır.
Diğer Kanser Türleri
Germ Hücreli Kanserler
Germ hücreli kanserler, genellikle spermlerde ya da yumurtalarda var olan hücrelerin tümörleşmesiyle meydana gelir. Ancak vücudun hemen hemen her yerinde ortaya çıkabileceği de bilinmektedir. İyi huylu ve kötü huylu çeşitleri vardır.
Nöroendokrin Kanserler
Nöroendokrin kanser tümörleri, sinir sisteminin bir çağrısıyla oluşmaktadır. Kan içerisindeki hormon salmakla görevli hücreler kanser mutasyonuna uğramaya başlar. Bu da olması gerekenden çok farklı seviyelerde hormon üretilmesine neden olabilir. Bu kanserin de iyi huylu ve kötü huylu türleri bulunmaktadır.
Karsinoid Kanserler
Karsinoid kanserler, nöroendokrin sınıfındaki bir kanser çeşididir. Zamanla yavaş yavaş ilerleme gösteren bu kanser türü, genellikle gastrointestinal sistemde ortaya çıkar. Yani rektum kanseri ya da ince bağırsak kanseri, karsinoid kanser çeşitleri arasında yer alır. Ancak karsinoid kanserlerin karaciğere ya da insan bedeninin diğer her bölgesine yayılabileceğini de unutmamak gerekir.
Kanser Türleri ve Özellikleri
- En kolay atlatılan kanser türü: Meme kanseri, prostat kanseri, testis kanseri, tiroid kanseri, melanom. Meme kanserinde yaşam oranı yüzde 99 olduğu için, en zararsız kanser türü olarak görülmektedir.
- En tehlikeli kanser türü: Akciğer kanseri, lösemi. Akciğer kanseri en çok öldüren kanser türleri arasında birinci sırada yer alsa da, aynı zamanda en kolay önlenebilen kanser çeşidi özelliğini de taşımaktadır. Çünkü sigaradan ve diğer tütün ürünlerinden uzak durarak, en zor kanser türleri arasında yer alan akciğer kanserinden korunmak mümkündür.
- Kemoterapiye cevap veren kanser türleri: Hemen hemen her kanserin mutlak tedavisi, cerrahi yöntemle tümörün alınmasıdır. Ancak bazı hastalarda cerrahi müdahale için geç kalınmış olabilir. Böyle durumlarda kemoterapi ve radyoterapi tedavi seçenekleri haline gelir. Kimi zaman hastadan cerrahi yöntemle tümör alınsa bile, sıçrayan kanser türü ihtimaline karşı kemoterapi uygulanabilir. Kemoterapi teorik olarak her kanser çeşidine cevap verebilir. Ancak hastaya hangi tedavinin uygulanacağı ya da hangi oranda başarı elde edileceği kişiden kişiye değişiklik gösterir.
- Kanser türleri ve yaşam süreleri: Günümüzde gelişen tıp teknolojileriyle birlikte, kanser tedavi edilebilen bir hastalık haline gelmiştir. Ancak kanserin ölümcül olup olmayacağını, hangi evrede olduğu belirlemektedir. Bu yüzden bütün kanser çeşitleri, ölümcüllük açısından evreye göre değişiklik gösterir. Kanserin tedavisinde en önemli konu erken teşhistir. Bu yüzden hastalara hangi kanserin ne kadar yaşam süresi olduğuna dair bilgi vermek doğru değildir.
- En hızlı yayılan kanser türü: Pankreas kanseri, mide kanseri, safra yolu kanseri, yemek borusu kanseri, akciğer kanseri, cilt kanseri, testis kanseri, beyin kanseri, sarkom kanserler ve kolerektal kanserler.
- Hangi kanser türlerinde kalsiyum yükselir: Kanser çeşitleri ile kalsiyum arasındaki ilişki hakkında son yıllarda çok sayıda bilimsel araştırma yapılmaktadır. Son yıllarda yapılan araştırmalar, kalsiyum oranlarının artmasıyla yumurtalık kanseri ve prostat kanseri arasında ilişki olduğunu ortaya koymuştur.