Kapsül Endoskopi Nedir? Normal Endoskopi ile Farkları Nelerdir?

Kapsül endoskopi tekniği, gastroskopi ve kolonoskopi ile ulaşılamayan ince bağırsakların görüntülenmesi sağlayan bir yöntemdir.. Gastroskopi ve kolonoskopi ile görüntü almanın zor olduğu ince bağırsaklardan görüntü almaya yarayan kapsül endoskopi tekniği, modern tıbbın son teknolojilerinden birisidir. Büyük bir hap şeklindeki kapsül, hastaya yutturulur ve kapsülün içinde bulunan kamera ile bütün sindirim sistemi incelenebilir. Tam olarak yeri belirlenemeyen gastroinstestinal kanamalar, uzun süreli ishal, crohn hastalığı, karın ağrıları gibi rahatsızlıkların tespitinde ciddi başarılar elde edilmektedir. Ağrısız ve yan etkisiz bir yöntem olması, güvenilirliğini artırmaktadır.

Kapsül Endoskopi Nasıl Yapılır?

Kapsül endoskopi yöntemiyle ince bağırsak hastalıkları rahatlıkla araştırılabilmektedir. Gastroskopi ile yemek borusunu, mideyi ve ince bağırsağın ilk bölümü olan on iki parmak bağırsakları incelenebilmektedir. Kolonoskopi ise daha ziyade kalın bağırsak ve ince bağırsağın son bölümü olan terminal ileum için uygulanmaktadır. Arada bulunan ve 6 metrelik uzunluğuyla hiç de küçümsenemeyecek bir yeri bulunan ince bağırsağın incelenebilmesi için kapsül endoskopiye ihtiyaç duyulmaktadır. Kapsül endoskopinin yapılabilmesi için bazı koşulların sağlanması gerekir. Bunlar:

• Hastaya standart endoskopi ve kolonoskopi ile tanı konulamaması
• Hastada klasik endoskopi ve kolonoskopi uygulanamayan durumlar
• İnce bağırsak hastalığı
• Hastanın bağırsaklarında daha önce bir darlık, tıkanıklık, geniş çaplı divertikül bulunması
• Hastanın önemli bir ameliyat geçmişinin bulunması

Bu koşulların yanında kapsül endoskopi tekniği uygulanacak olan hastanın kapsülü yutabilmesi ve işleme uyum sağlayabilmesi gerekir.

Kapsül Endoskopinin Özellikleri

Endoskopik kapsül, büyük bir hap boyutlarında üretilmiştir. İçerisinde mini kamera, ışık, anten, mikroçip ve batarya bulundurmaktadır. Kablosuz bir cihaz olarak mide ve kalın bağırsak sindirim sistemi hareketlerini inceleyebilmektedir. Batarya bitimine kadar sindirim sistemi içerisinde binlerce fotoğraf çeker. Hastanın karan bölgesine elektrotlar yapıştırılır ve kapsülün çektiği fotoğraflar sinyaller aracılığıyla bu elektrotlara gönderilerek kayıt altına alınır. Kapsüllerin ortalama süresi 8 saattir ve bu sürenin sonuna kadar fotoğraf çekmeyi sürdürür.

Kapsül Endoskopi İşlemi Kimlere Yapılır?

Kapsül kamera ile endoskopi, en çok belirlenemeyen gastrointestinal kanamaları olanlara ve crohn hastalığı gibi ince bağırsaklara yerleşebilen iltihap hastalıklarında kullanılmaktadır. Sebebi belirlenemeyen demir eksikliği kansızlığı, geçmeyen ishal, karın ağrıları ve kontrolsüz kilo kaybı gibi nedenlerle de kapsül endoskopi yöntemi tercih edilebilmektedir. Öte yandan ince bağırsaklarda ortaya çıkan poliplerin ya da tümörlerin tanısı için de uygulanabilmektedir.

Endoskopide Kapsül Yöntemi Nasıl Uygulanır?

İşlemin gerçekleştirileceği gün sabah hiçbir şey yenmemesi ve hastaneye gelinmesi gerekir. Bir bardak su ve kapsül hastaya içirilir. İşlem bu kadar kolaydır. Hasta kapsülü yuttuktan 2 saat sonra su içmeye başlayabilir. 4 saat sonrasında da ağır olmayan yiyecekleri tüketmeye başlayabilir. 6 saat sonra hastanın tekrar hastaneye dönmesi istenmektedir. Bu 6 saatlik süre zarfında hastanın bağırsak hareketliliğinin sağlanabilmesi için basit seviyelerde yürüyüşler gerçekleştirmesi istenir. Fakat koşu yapmak ya da zıplamak gibi seviyelerde aktivitelerden uzak durması önemlidir. Kapsülün 8 saatlik şarjı vardır ve bu süre zarfında tüm bağırsak sistemini dolaşmış olması gerekir. Hasta çeşitli elektrotlara bağlanır ve çekilen fotoğraflar indirilmeye başlanır. Doktorların bu görüntülerin tamamını incelemesi ortalama 3 saat sürer.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Hamileler ve kalp pili kullananların bu tekniği uygularken dikkatli olması gerekmektedir. Yutma problemleri olan hastalar da dikkatli olmalı, doktor kontrolünde hareket etmelidir. Hasta daha önceden ince bağırsak ameliyatı olmuşsa ve bağırsağının dar olduğu düşünülüyorsa, kapsülü yutmadan önce ince bağırsak grafisi çekilmelidir. Kronik mide duodenum ülseri olan hastalar, mide çıkışında ya da duodenumda daralma yaşayabilirler. Böyle hastaların kapsüllerinin ince bağırsaklara giriş yapamayacağı akıldan çıkarılmamalıdır. Eğer hasta bir takım ilaçlar kullanıyorsa ve bu ilaçlar kapsül endoskopi metodu için uygun değilse, işlemden 4 gün önce bırakılmalıdır. İşlemin yapıldığı gün hastanın alışveriş merkezleri gibi yerlerde bulunan x-ray cihazlarından geçiş yapmaması gerekmektedir. Kapsül bedenden çıkana kadar hastanın MR çektirmemesi de çok önemlidir. Operasyon sürecinde cep telefonlarından da uzak durmak gerekmektedir.

Kapsül Endoskopi Yaş Sınırı

Kapsül endoskopi işleminin uygulanabileceği net b ir yaş sınırı bulunmamaktadır. Ancak genellikle yetişkin insanlarda tercih edilmektedir. Yutma problemi yaşanabileceği için çok küçük ya da çok yaşlı insanlarda tercih edilemeyebilir. Literatür 8 – 10 aylık bebeklerden 85 yaşındaki insanlara kadar uygulamanın gerçekleştirilebileceğini belirtmektedir. Fakat bu grup içerisindeki hastaların kapsül endoskopiden sonra hangi avantajları elde edeceğinin önceden netleştirilmesi gerekmektedir.

Kapsül Endoskopinin Avantajları

Kapsül endoskopinin stalbil endoskopi işlemine göre hem hastaya hem de doktora yarar sağlayan bazı özellikleri bulunmaktadır. Bu işlemi stabil endoskopiden ayıran ve daha avantajlı bir işlem olmasına sağlayan durumlar şu şekildedir:

• Kapsülün içerisinde yer alan kamera ile tüm sindirim kanalı incelenebilir.
• Ağrısız ve güvenilir bir yöntemdir.
• Kapsül bataryası bitene kadar işlem devam eder.
• Eğer kapsül daha gelişmiş bir özellik yapına sahipse standart kapsüllere oranlar daha fazla fotoğraf çekilebilir.
• Kapsül endoskopide çekilen fotoğraflar radyorekans dalgaları ile hastanın karnına yapıştırılan elektrotlar üzerinden taşınabilir.
• Görüntüler bir kayıt cihazında depolanır.

Kapsül endoskopinin başarılı bir kayıt gerçekleştirmesi için bataryanın 8 saat süresi bulunur. Tüm bu avantajların yanında bu işlemin stabil endoskopi işlemiyle karşılaştırıldığında dezavantajları da bulunabilir.

Kapsül Endoskopinin Dezavantajları

Daha çok Kapsül endoskopinin sahip olmadığı özellikler çevresinde şekillen kapsül endoskopinin dezavantajları şu şekildedir:

• Kapsül endoskopiler stabil endoskopi gibi nalı bir görüntüleme hizmeti veremez.
• Doktor tarafından kontrol edilen bir işlem olmaması sebebiyle gerekli durumlarda müdahale gecikebilir.
• İstenilen alan geri dönüp bakmak, şüpheli bir durumda durmak veya daha detaylı bir inceleme yapmak mümkün değildir.
• Polip, yara, kanama ya da bir kitle görülmesi gibi durumlarda biyopsi yapılamaz.
• Stabil endoskopiler gibi tedavi edici değildir.

Tüm bu özelliklerin yanında çok az hastanede bulunan kapsül endoskopi yöntemi normal endoskopilere göre daha pahaladır.

Kapsül Endoskopinin Geleceği

İlerleyen yıllarda, kapsüller canlı olarak doktorlar tarafından izlenebilecek hale gelecektir. Yani doktorlar, kapsülün ilerlemesi esnasında görüntüleri canlı olarak izleyebilecekler. Gerçekleşen teknolojik gelişmelerle birlikte, uzaktan kumanda edilebilecek kapsüller de üretilecektir. Hali hazırda bu tarz geliştirmelerin çalışmalarına başlanmıştır. Sıkça Sorulan Sorular