Lenfödem çoğunlukla bacaklarda veya kollarda aşırı derecede şişlik ve ödem şeklinde kendini gösteren bir hastalıktır. Halk arasında fil hastalığı olarak da bilinmektedir. Bu hastalığa müdahale edilmezse zaman içerisinde şişlik ve ödem içinde olan uzuvlar hastalığa sahip kişiler tarafından kullanılamaz hale gelebilir. Hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilen, kontrol altında tutabilen bazı yöntemler mevcuttur.
Avicenna Hastanesi olarak kaleme aldığımız bu yazıda “Lenfödem : Ne İyi Gelir?” hakkında merak ettiğiniz tüm detaylara ulaşabilirsiniz.
Lenfödem (Fil Hastalığı) Nedir?
Hastalık çoğunlukla lenfatik sistem içerisinde yer alan lenf bezlerinde oluşan tıkanıklıklar sebebi ile ortaya çıkmaktadır. Tıkanıklık sebebi ile lenf sıvısı tam boşaltılamaz ve dokuda birikir. Bu durum ise ödem ve beraberinde şişkinliğe sebep olur. Bazı durumlarda ise bu hastalık, kanser tedavisi sırasında lenf düğümlerinin alınması, radyoterapi, cerrahi müdahale sırasında lenf bezlerinin zarar görmesi, travma sonucunda gelişebilir.
Lenfödem Zorlukları
Bu hastalık ilerledikçe hastayı daha zor bir duruma sokmaktadır. Hasta zamanla bedensel, sosyal ve psikolojik anlamda oldukça zorlanır. Şişmiş uzvunu zamanla kullanamaz hale gelebilir. Hastalığın görüldüğü uzuvda çeşitli ağrılar, deride sertleşme ve kalınlaşma durumları ile karşı karşıya kalır. Sürekli tekrar eden enfeksiyonlar ile mücadele eder. Ayrıca tedavi geciktirilirse çok ciddi komplikasyonlara da sebep olabilir. Bu nedenle hastalık erken teşhis edilmeli ve tedavi sürecine hemen başlanmalıdır.
Lenfödem Ne Zaman Geçer?
Lenfödemi tamemen iyileştirecek bir yöntem henüz keşfedilmemiştir. Bu sebeple bu hastalık meydana geldiğinde ölene dek devam eder. Lenfödem ile yaşamayı öğrenmek ve bu hastalığı kontrol altında tutabilmek bu noktada çok önemlidir. Hastalığa müdahale edilmediği takdirde lenfanjit, selülit gibi enfeksiyonlara sebep olabilir ve kanserleşme durumunu ortaya çıkarabilir.
Bu sebeple dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar vardır. Özellikle hastaların her zaman cildini temiz ve kuru tutması gerekmektedir. Cilt bakımı ve esnekliği için yağsız kremler tercih edilmelidir. Vücut sütü ve vücut losyonu yağ içeriği az fakat nemlendirme derecesi yüksek ürünler olduğu için bu ürünler tercih edilmelidir.
Özellikle yaz aylarında bölgede mantar oluşumunu engellemek için mantar önleyici pudralar kullanılmalıdır.
Deri travmalarından kaçınılmalıdır. (Sivrisinek ve böcek ısırıkları, kesikler, yanıklar)
Hastalığın meydana geldiği bölgede kesinlikle jilet kullanılmamalıdır. Bölgede kesik oluşabilecek her türlü durumdan kaçınılmalıdır.
Yüksek faktörlü güneş koruyucular bölgeye mutlaka uygulanmalıdır.
Aerobik egzersizlerden kaçınmalı, yüzme yapılmalıdır.
Giyilen giysiler ve kullanılan iç çamaşırlar asla kan dolaşımını azaltacak kadar sıkı olmamalıdır.
Uçak yolculuklarında mutlaka kompresyon giysileri kullanılmalıdır.
Kompresyon giysileri temiz kullanılmalı, doktor izin verdiği zamanlarda çıkartılmalıdır.
Şişlik ve ödemin oluştuğu bölge üzerine yatılmamalıdır.
Lenfödeme Ne İyi Gelir?
Lenfödeme en iyi gelen yöntemler masaj ve egzersizdir fakat bu konuda detaylara dikkat etmek gerekir. Her masaj bu hastalığa iyi gelmez aksine daha kötü duruma sokabilir. Masajın uzman bir terapist tarafından yapılması gerekmektedir. Manuel lenf drenajı ismindeki özel masaj tekniği bu hastalık sonucu oluşan ödem ve şişliğin dağılmasında oldukça etkilidir. Bu masaj tekniğinde lenf akımının kol ve bacaklardan gövdeye doğru ilerlemesine yardım edilir. Bölgede bloke olmuş sıvının serbest akışı sağlanır. Bu yöntemde amaç ödemli ve şiş bölgedeki lenf sıvısının alınıp lenf nodülü çalışan bölgelere doğru taşınmasıdır. Bu işlem sonrasında kompresyon bandı ve giysileri kullanılmalıdır.
Fil hastalığı yani lenfödeme oldukça iyi gelen bir diğer etkili yöntem ise egzersizdir. Günlük olarak yapılan doğru egzersizler ile lenf dolaşımı hızlandırmaktadır. Bu sayede daha fazla şişlik ve ödem oluşmasının önüne geçilir. Egzersizler her hastaya özel olarak, fizyoterapist tarafından hazırlanır. Bazı egzersiz türleri lenfödem hastaları için oldukça risklidir. Isınma, solunum, açma germe egzersizleri bu hastalık için son derece başarılı sonuçlar vermektedir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken şu ki; egzersizler mutlaka bandaj veya çorap kullanımı eşliğinde yapılmalıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Fil ayağı hastalığı ?
Lenfödem hastalığı olarak da adlandırılmaktadır. Bacaklarda veya kollarda meydana gelebilir. Lenfatik sistem içerisinde yer alan lenf bezlerinde genetik veya sonradan bazı sebepler ile tıkanıklık oluşur. Oluşan tıkanıklık sebebi ile lenf sıvısının tam boşaltılmayıp dokuda birikmesi sonucu şişkinlik ve ödem meydana gelir.
Bacaklarda lenfödem tedavisi?
Lenfödemin bacaklarda oluştuğu durumlarda Manuel lenf drenajı isimli özel masaj ile şişlik ve ödem büyük oranda azaltılmaktadır.
Lenfödem bandajı?
Kompresyon bandajı da denilmektedir. Manuel lenf drenajından sonrasında harekete geçmiş lenf sisteminin etkinliğini korumak için yapılan özel bir bandajlama tekniğidir.
Avicenna Hastanesi Kardiyoloji Doktorları
Kardiyoloji bölümü doktor listesi aşağıda yer almaktadır: