[trobsbanner]
Menopoz Nedir?
Bir kadının adet döngüsünün sonlanmasına menopoz denmektedir. Menopozun tam teşhisi için 12 ay geçmesi gerekir. Ancak doktorunuz, çok daha erken süreçte teşhis koyabilir. Menopoz kanamaları yaşandığı ya da menopoz sonrası kanamalar görülen sürece, perimenopoz denmektedir. Perimenopoz, geçiş sürecindeki kadınlar için kullanılmaktadır. Postmenopoz ise, menopoz ile yaşlılık arasındaki semptomlu süreçtir. Bu dönem, menopoza bağlı şikayetlerin ve semptomların bitmesine kadar devam eder. Menopozun başlaması için gereken ortalama menopoz yaşı 40 – 50 aralığında olsa da, bazı kadınlar 30’lu yaşlardan itibaren adet döngüsünde düzensizlik yaşamaya başlayabilirler. Bu menopozun etkisiyle oluşmaya başlasa da, erken menopozun kesin gerçekleşeceğine yönelik bir durum söz konusu değildir. Peki, yalancı menopoz nedir? Yalancı menopoz özünde bir uygulamadır. Tüp bebek tedavisi gören kadınların adet görmemesi için uygulanan teknikleri içermektedir.
Menopoz Belirtileri Nelerdir?
Menopozun belirtileri her kadında farklı farklı kendisini göstermektedir. Belirti ve semptomların üzerinde, kadının menstrüasyon düzeninin de etkisi bulunmaktadır. Ancak genel olarak menopoz belirtileri şunlardır:
- Adet düzensizlikleri
- Cinsel isteğin azalması
- Yumurtlamanın azalması
- Halsizlik
- Ateş basması
- Dikkatsizlik
- Terleme
- Unutkanlık
- Kötü psikoloji
- Öz güvenin azalması
- Uyku problemleri
- Baş ağrısı ya da dönmesi
- Gerginlik, sinirli olma
- Nabız artışı
- Konstrasyonun azalması
- Yüzün kızarması
- İştahın artması
Erken Menopoz Belirtileri Nelerdir?
15 ile 29 yaş aralığında binde bir oranında görülen erken menopoz, 30 ile 39 yaş aralığında yüzde bire düşmektedir. Erken menopozun fark edilmesi hiç de zor değildir. Erken menopozun belirtileri şunlardır:
- Psikolojideki değişimler
- Aniden terlemeler
- Odaklanma problemleri
- Agresifleşme
- Vajinal kuruma
- Baş ağrıları
- Yorgunluk
- Daha sık regl olma
- Ateş basması
- Uykusuzluk veya fazla uykulu olma ihtimali
- Cinsel istekte azalma
- İştahın artması
- Artan unutkanlık ya da dikkatsizlik
Menopozken Hamile Kalınabilir mi?
Menopoza girmiş bir kadın artık regl olamaz. Yani yumurtlama ve doğurganlık bitmiş demektir. Bu yüzden menopoza giren kadınların hamile kalmaları mümkün değildir. Ancak tam olarak menopoz tanısı koyulabilmesi için 12 ay boyunca adetin gerçekleşmemesi gerektiğini yazının yukarı bölümlerinde belirtmiştik. Yani ilk 12 aylık süre içerisinde hamile kalmak mümkündür. 12 aylık sürecin tamamlanmasını beklemek ve bu süreçte korunmaya devam etmek gerekir. 1 – 2 yıl sonra menopozda cinsellik korunmasız olarak devam edebilir. Adet döngüsünün bitmesinden henüz daha 1 yıl geçmeden hamile kalanlar için menopozda hamilelik tanımlaması yapılır. Menopozda hamilelik belirtileri ile normal hamilelik belirtileri arasında bir fark yoktur.
Menopozda Beslenme
Kadınlarda menopoza bağlı olarak östrojen yetmezliği başlayabilir ve metabolizma yavaşlar. Bu da kilo alımının hızlanmasına neden olabilmektedir. Bu yüzden bu süreçte beslenmeye dikkat etmek gerekir. Günlük 1500 mg kalsiyumun vücuda alındığından emin olarak, ostreopoz hastalığından korunmak mümkündür. Menopoza girdikten sonra E vitamini alımını artırarak, ateş basması ve sıcaklama gibi semptomlardan korunabilir. E vitamini, menopozda oluşan yorgunluğa da iyi gelmektedir. D vitamininin sık sık kontrol ettirilmesi ve aşağı seviyelere düşmesine engel olunması gerekir. Menopozlu kadınların tuz alımlarına dikkat etmeleri de çok önemlidir. Menopoz döneminde kadınların mümkün olduğunca spor yapmaları da tavsiye edilmektedir.
Menopoz Tedavisi
Menopoza giren kadınların sıcak basmalarına karşı ince kıyafetleri kat kat giymeleri tavsiye edilir. Böylece ateş basması halinde üzerlerinde bulunan bazı katları çıkarabileceklerdir. Baharatlı yiyeceklerin ve kafeinli içeceklerin azaltılması, sigaradan ve alkolden uzak durulması da oldukça faydalı olacaktır. Östrojen seviyeleri giderek azalacağı için cinsel birleşmeler çok daha ağrılı hale gelebilmektedir. Bu yüzden çeşitli yağlar ve kremler kullanılabilir. Menopoz ağrıları için doktorla görüşülebilir ve uygun ağrı kesiciler alınabilir.
Menopoza giren kadınlara Hormon Replasman Tedavisi (HRT) uygulanabilmektedir. Hastalara rutin olarak progesteron ve östrojen verilir. Bu sayede menopoza girmenin etkisiyle artan osteoporoz ve kalp hastalığı riskleri azaltılır. Aynı zamanda HRT tedavisinin ateş basmasına, terlemeye, çarpıntılara ve yorgunluğa iyi geldiği de belirtilmektedir. Kemikleri de güçlendiren HRT, kemik kitlesinin artmasını sağlayarak, kırık oluşma ihtimalini azaltır. Tedavinin cinsel yaşam için de faydalı olduğu uzmanlar tarafından belirtilmektedir. Menopoza bağlı ağız kuruluğu, diş çürümesi ve ağızda kötü tat oluşmasını da belli oranda engellemektedir.
Hormon tedavisi aşağıda yer alan kriterlerin bulunduğu hastalara uygulanamamaktadır:
- Rahim ya da meme kanseri şüphesi
- Karaciğer hastalıkları
- Anormal kanamaların olması
- Pıhtı atma riski
- Daha önce kalp krizi geçirilmesi
- Kilo, varis, hipertansiyon gibi problemler
- Beyin damar tıkanıklığı ya da felç geçirilmesi
Menopoz hastaları için HRT aynı zamanda enjeksiyon ya da ağız yoluyla da uygulanabilen bir tedavidir. Vajinal krem türünde de uygulanabilmektedir. Hormon Replasman Tedavisi uygulanan kadınların düzenli olarak meme, rahim ve kemik muayenelerinin yapılması gerekmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Menopoza girince ne olur?
Menopoz, bebeklik, ergenlik ve cinsel olgunluk gibi hayatın bir parçasıdır. Bu dönemde, yumurtalıklardaki folikül miktarı ve östrojen üretimi azalır. Zaman ilerledikçe östrojen üretimi kesilir ve yumurtalıklar küçülür. Bu nedenle de adet döngüsü kesilerek üreme yeteneği kaybolur.
Menopoz yaşı kaç olmalı?
Genel olarak kişiden kişiye farklılık gösterir. Ancak dünya genelinde ortalama 45 – 55 yaş arasındayken, Türkiye’de 46 – 48 yaş arasındadır.
Menopoz belirtileri ne kadar sürer?
45 yaş civarında adet döngüsündeki değişiklikler ile ilk belirtiler görülmeye başlar. Öte yandan ateş basması ve terleme gibi belirtilere ek olarak psikolojik sıkıntılar, 1 – 2 yıl sürer ve biter. Bu süre çok nadir de olsa uzayabilir.
Bir kadın menopoza girdiğini nasıl anlar?
Çoğunluklu ani terleme, yanma, baş ağrısı, yorgunluk, sık idrara çıkma ve uykusuzluk gibi belirtiler baş gösterir. İdrar tutamamaktan kaynaklı idrar yolu enfeksiyonları ve duygusal dengesizlikler de meydana gelebilir. Ayrıca deride kuruma ve vajinal kuruluk gibi semptomlar da görülebilir.
Erken menopoza girince ne olur?
Kadınlarda östrojen eksiliğinden kaynaklı kalp damar hastalıkları, ciltte yaşlanma, kemik erimesi, vajinal kuruluk, cinsel ilişki esnasında ağrı, ürogenital sistemde yaşlanma ve cinsel isteksizlik gibi belirtiler ortaya çıkar.
