Mide rahatsızlıkları kişinin yaşam kalitesini yakından etkileyen maddeler arasında yer alır. Beslenme ve stres ile yakından ilişkili olan mide rahatsızlıkları, günlük rutinimize ve beslenme düzenimize oldukça etki eder. Bu rahatsızlıkların başında gelen mide ülseri, midede oluşan doku kaybıyla ilişkili bir hastalıktır. Peki, mide ülserini ortaya çıkmasına neden olan etkenler nelerdir? Ülserin tedavisinde hangi uygulamalar karşımıza çıkar?
Avicenna Hastanesi uzman hekimleri ışığında kaleme alınan bu yazıda midede yanma ve şişkinlik ile başlayan, sonrasında da ağrılarla ve kusmalarla devamı gelen mide ülseri hastalığı hakkında tüm merak edilenlere ulaşabilirsiniz.
Mide Ülseri Nedir?
Öncelikle, “midede ülser nedir” sorusunun yanıtını bulmamız gerekmektedir. Mide ülseri, midenin mide asidi gibi sıvılar tarafından zarara uğratılması sonucunda oluşan doku kaybı halidir. Doku kaybı dışında, midede yara da görülebilmektedir. İnflamasyon ismi koyulan mide yaraları, insanların gündelik yaşamını büyük oranda zorlaştırmaktadır. Mide ülseri erkeklerde, kadınlara göre 3 kat daha fazla karşımıza çıkmaktadır. En yoğun görüldüğü yaş grubu ise 30 ile 50 yaş arasındaki gruptur.
Mide Ülserinin Nedenleri Nelerdir?
Mide, mukoza denilen sıvı yardımı ile kendisini korumaya programlanmış bir yapıya sahiptir. Bu mukoza yapısı, midenin düzeninden, hücrelerin yenilenmesinden ve midenin görebileceği çeşitli zararları engellemekten sorumludur. Bütün bu süreçler, diğer organlara, hormonlara, hücre içi faaliyetlere ve elektrik uyarılarına bağlı bir şekilde ilerler. İşte bu noktada, mideyi koruyan sistemlerin bir problem yaşaması sonucunca, çeşitli mide problemleri baş gösterebilmektedir. Bunların başında da reflü, gastrit, peptik üler ve fonsiyonel dispepsi gibi hastalıklar yer alır. Ülser hastalığının yaşanmasını çok daha kolay hale getirecek çeşitli nedenler bulunmaktadır. Bu nedenlerin başında, helicobakter pylori bakteri, çeşitli ilaçlar, alkol ve sigara tüketimi yer almaktadır. Diğer midede ülser nedenleri ise şu şekildedir:
- Düzensiz ve kalitesiz beslenme
- Fazla tuz
- Çiğnemeden yutmak
- Uzun saatler aç kalmak
- Mide şişene kadar yemek
- Uykusuz kalmak ve yorgun olmak
- Gıda temizliğine dikkat etmemek
- Kalıtsal sebepler
- Psikolojik sıkıntılar ve stres
Midede ülser görülme sıklığı, savaşların yaşandığı, depremlerin olduğu ya da ekonomik problemlerin arttığı dönemlerde yükseliş göstermektedir. Yapılan araştırmalarda, toplumların yoğun stres yaşadıkları dönemlerde mide hastalıklarının artış gösterdiği belirlenmiştir.
Mide Ülseri Belirtileri
Midede ülser belirtileri genellikle çok rahatsız edici şekilde ortaya çıkabilmektedir. En çok görülen midede ülser belirtisi, midenin üst kısmında ortaya çıkan yanmalar ve zorlanmalardır. Genellikle iki yemek saati arasında görülen belirtiler olsa da, kimi hastaların geceleri uykularını bölecek şekilde belirtiler yaşamaları da muhtemeldir. Genel olarak mide ülserinin belirtileri şu şekildedir:
- Midede yanma
- Midede ağrı
- Mide bulantısı
- Kusma ihtiyacı
- İştah kaybı
- Kilo verme
- Şişkinlik yaşama
- Gaz problemi
- Sürekli karnın acıkması
- Yemekten sonra gelen mide ağrısı
- Sindirim sorunları
Ülser, kimi hastalarda belirti bile göstermeksizin ilerler ve beklenmedik bir mide kanaması ya da mide delinmesi ile kendisini gösterebilir. Bu gibi durumlar genellikle bahar aylarında yaşanmaktadır.
Teşhis ve Tanı
Midede ülser teşhisi için uygulanan olan en doğru yöntem endoskopidir. Yemek borusu, mide, on iki parmak bağırsağı ve kalın bağırsağın incelendiği tetkik yöntemlere kapsayan endoskopi işlemi ile bu organlardaki hastalıların teşhisi sağlanır. Ülserin çok daha tehlikeli başka hastalıklara dönüşmesini engelleyebilmek adına, endoskopi ile erken teşhis çok önemlidir.
Mide Ülseri Tedavisi
Mide ülseri tedavisi çok çeşitli olabilmektedir. Tanı koyulduktan sonra gastrointestinal sistem endoskopisi yani gastroskopi kesinlikle yapılmalıdır. Gastroskopi sayesinde ülser tanısı netleşir ve biyopsi alınır. Mukoza mikroskobik ortamda incelenir. Midede helikobacter var ise, antibiyotik tedavisi yapılır. Mide asidi yoğunluğu var ise, asidi bastıracak ilaçlar kullanılabilir.
Bu ilaçlar hem mide asidini azaltarak hastanın şikayetlerini azaltır, hem de azalan mide asidi sayesinde mide, kendi kendisine iyileşmeye başlar. Kimi ülser hastalarında kanama, daralma, tıkanma ya da delinme gibi sorunların yaşanması sonucunda çeşitli ameliyat tedavileri ortaya çıkabilmektedir. Bilindiği üzere ülser hastalığı öldürücü değil, aşırı yorucu bir hastalıktır ve mutlaka tedavi edilmesi gerekmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Mide ülseri öldürür mü?
Bağırsak ve ya midede kanama ya da yırtılmaya neden olur ve tedavi edilmediği takdirde ölümcül olabilen bir sorundur.
Mide ülseri tedavi edilmezse ne olur?
Pek çok komplikasyona neden olur ancak bunlar arasında en çok iç kanama riski fazladır.
Mide ülseri kansere dönüşür mü?
Asit salgısını baskılayan ilaç kullanmayan kişilerde bu durum kansere dönüşmez. Ayrıca tedavi edilmediği süre boyunca midenin delinmesi ve mide kanamaları gibi belirtilere neden olabilir.