MR Nedir?
Vücudun içerisinde neler olup bittiğini anlamak için radyo dalgalarını ve güçlü mıknatısları kullanan tarama işlemine MR (manyetik rezonans görüntüleme) denir. Herhangi bir belirti yaşıyorsanız ve doktorunuz teşhis koymada zorluk çekiyorsa, MR taramasına ihtiyacı olacaktır. Sorunu anlamaya yardımcı olan bu görüntüleme tekniği, iç organların ayrıntılı bir şekilde görüntülenmesini sağlar.
Bir hastalık ya da yaralanma için tedavi uygulanıyorsa, bu teknik sayesinde durumun ne derecede olduğunu ve vücudun nasıl iyileştiğini gösterir. X-ışınları ve BT taramaları ile de vücudun içi görüntülenir ancak MR taramalarında herhangi bir iyonlaştırıcı radyasyona maruz kalınmaz. MR taramaları hastalıkları teşhis etmek ve tedavi etmek için hem güvenli hem de ağrısız bir yöntemdir.
MR Hasta Hazırlığı
MR Öncesi Nasıl Hazırlanılır?
1. Klostrofobiniz Varsa Doktora Bildirin
Kapalı tüp şeklinde bir makinede yatacağınız ve içerisinde belli bir süre durmanız gerektiği için, kapalı alan korkunuz varsa bu durumdan endişe edebilirsiniz. MR çekiminde hasta hazırlığı için bu süreçle başa çıkmanız gerekir ve bunun için işlemden önce doktorunuzla görüşmelisiniz. MR öncesinde sakin kalmanıza yardımcı olması için ilaç yazılabilir.
2. Takılarınızı Evde Bırakın
MR da hasta hazırlığı konusunda yapılmaması gereken şeylerin başında, metal eşyaların giyilmemesi yer alır. Başta takı olmak üzere üzerinizdeki tüm metal nesneleri emar taramasına girmeden önce çıkarmanız gerekir. Aynı zamanda metal parçaları olan giysileri de tercih etmemelisiniz. Bunun aksine daha rahat ve bol giysiler tercih ederek hastaneye gelmelisiniz.
3. Sağlık Geçmişiniz Hakkında Bilgi Verin
Vücudun herhangi bir yerinde bulunan metal implant, MR taramasında dikkat edilmesi gereken önemli sorunlardan biridir. Bunun yanı sıra böbrek sorunları, şeker hastalığı, gebelik, kalp pili, koklear implantlar ve geçmişte geçirilen ameliyatlar gibi durumlar da tehlike oluşturduğu için, işlemden önce bu durumları doktorunuza bildirmelisiniz.
MR Öncesi Nelerden Kaçınılmalı?
1. Doktorun Talimatlarına Uyun
Eğer doktorunuz işlemden önce bazı besinlerden kaçınmanızı ve farklı bir diyet denemenizi söylerse, dediklerine harfiyen uymanız gerekmektedir. Buna ek olarak sizden daha fazla egzersiz yapmanızı, yeni bir ilaç almanızı, eski ilacınızı bırakmanızı ya da herhangi bir rutininizi değiştirmenizi isterse hepsini yerine getirmelisiniz.
2. Programınızı Bozmayın
MR hasta hazırlığı için doktorunuz herhangi bir değişiklik yapmanız gerektiğini söylerse, bunun takibini gerçekleştirmeniz çok önemlidir. Eğer belli bir talimat almazsanız, işlemden önce normal programınızı sürdürmeye devam edebilirsiniz. Kullandığınız ilaçlara devam edebilir, yaptığınız aktivitelere bırakmadan geri dönebilirsiniz.
MR Sırasında Ne Beklenmeli?
1. Erken Gelin
MR günü hastaneye erken gelmeniz daha yararlı olacaktır. Formları ve anketleri doldurmanız gerektiği için işlerinizi erkenden halletmeniz gerekir.
2. Hazırlanın
Teknisyen sizi aradığında ve gerekli evraklar tamamlandığında artık işleme hazırlık sürecine başlanır. Hastaya hastane önlüğü giydirilir ve takılar başta olmak üzere gözlükler, saç tokaları, takma dişler, işitme cihazları ve balenli sütyenler dahil tüm metal eşyalar çıkarılır. Bu sürecin ardından hasta makinenin içerisindeki yatağa yatırılır ve eğer kontrast madde kullanılacaksa, kola bir kateter yerleştirilir ve bu madde enjekte edilir.
3. Gürültüden Kurtulun
MR makineleri oldukça gürültülü ses çıkarır ve makinenin içerisinde yatarken yüksek sesle çarpma ve darbe sesleri duyabilirsiniz. Bazı kişiler bu gürültüden rahatsız olmazken, bazı kişiler de bu durumdan hiç hoşlanmazlar. Eğer seslerin sizi rahatsız edeceğini düşünüyorsanız, teknisyenden kulaklık ya da kulak tıkacı isteyebilirsiniz.
4. Rahat Olun
MR makinesinde çekim yapılırken, bu süre boyunca hareketsiz kalmanız istenir. Taramanın süresi değişebilir ancak taranması gereken her vücut 45 dakika – 1 saat arasında sürmektedir. Diğer odada bulunan teknisyen ile mikrofon aracılığıyla konuşabilirsiniz. Ara sıra parmaklarınızı oynatmanızı isteyebilir ya da temel birkaç soru sorabilir.
Eğer herhangi bir noktada sıkıntı yaşarsanız hemen bunu bildirmelisiniz. Sizi duyacakları için endişenizi dile getirmeniz normal olacaktır. Çekim boyunca gerginliği üzerinizden atın ve vücudunuzu hareketsiz ve rahat tutmaya çalışın. Zihninizi boşaltın ve farklı şeylere odaklanmaya çalışın.
MR Sonrası Ne Beklenmeli?
1. Eve Güvenli Yolculuk Yapın
Eğer kapalı alan korkunuz için sakinleştirici ya da herhangi bir ilaç verildiyse, yalnız başınıza eve gitmeniz güvenli olmaz. Bu nedenle yanınızda getirdiğiniz refakatçiden sizi eve bırakmasını isteyebilirsiniz. Eğer sakinleştirici almadıysanız ve kendi aracınızla geldiyseniz, yine de tek başınıza arabayla eve gitmeniz güvenli olmayacaktır.
2. Alerjik Reaksiyonları Takip Etmek
Bazı hastalar kullanılan kontrast maddeye karşı alerjik reaksiyon gösterebilir. Bu açıdan işlemden sonra bir süre gözetim altında kalabilirsiniz. Kurdeşen, döküntü, nefes darlığı ve kaşıntı gibi belirtiler yaşarsanız, en kısa sürede doktorunuza başvurmalısınız.
Sonuç;
MR hasta hazırlığı için öncesinde ve sonrasında neler yapmanız gerektiğini öğrendikten sonra süreç daha az korkutucu olur. Ağrısız ve risksiz olmasının yanı sıra vücudun içerisindeki sorunların da çözülmesine olanak tanır. Bir rahatsızlığı teşhis etmek ya da mevcut tedavinin ne kadar iyi ilerlediğini değerlendirmek amacıyla bu yönteme başvurulur.
Sıkça Sorulan Sorular
MR çektirmeden önce yemek yenir mi?
Aksi söylenmediği takdirde hastalar normal beslenme düzenine devam edebilirler. Bazı durumlarda işlemden 4 – 5 saat önce yemek tüketimi yapılmaması gerekir.
MR çekilirken kıyafetler çıkarılır mı?
MR öncesinde hazırlık odasında kıyafetler çıkarılır ve hastane önlüğü giydirilir. Eğer kıyafetler hastanın üzerinde kalacaksa, giysilerin üzerinde herhangi metal bulunmamalıdır.
MR korkusu nasıl yenilir?
Kapalı alan korkusu olanlar için MR tüneline görsel gerçeklik uygulanır ve sesten rahatsız olanlar için de kulaklıkla müzik dinletilir. Bunlar çözüm olarak uygulanmazsa, hafif bir anestezi uygulanabilir.