Avicenna Hastanesi olarak kaleme aldığımız bu yazıda “Obezite Ameliyatları: Hangi Hastalara Yapılır? ” hakkında merak ettiğiniz tüm detaylara ulaşabilirsiniz.
Obezite Nedir?
Obezite, vücuda alınmakta olan kalori ile bu kalorinin harcanması arasındaki orantısızlığı belirten çok faktörlü bir kavramdır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından obezitenin tanımlanması; “Yağ miktarlarında artışların olması ile beraber vücut kompozisyonlarında insan sağlığını olumsuz düzeyde etkileyen boyut.” şeklindedir. Obezite depresyon ile ilişkilidir. Diğer yandan hastaların yaşam kalitesini oldukça olumsuz yönde etkilemektedir. Aynı zamanda obezite hem erkek hem de kadınlarda cinsel işlev bozukluğuna da yol açmaktadır.
Obezite Neden Olur?
Fiziksel aktivitelerin azalması, değişen düzensiz beslenme alışkanlıkları, çeşitli sağlık sorunların obeziteye neden olabilir. Aynı zamanda bu durum çeşitli düzeylerde sağlık sorunları da beraberinde getirir. Obezite sebebi ile meydana gelebilecek problemlerin önlenmesi sebebiyle obezitenin tedavi edilmesi fazlasıyla önemlidir. Farmakolojik tedavi, diyet rejimleri ve yaşam tarzı değişiklikleri morbid obez hastalarda etkili değildir. Bu nedenle, bariatrik cerrahi morbid obezitede kilo kaybı sağlayan en etkili tedavi olarak kabul edilmektedir.
Obezite Nasıl Hesaplanır?
Bu hesaplama türünde, boy ve kilo değeri üzerinden yapılan Vücut Kitle İndeksi (VKİ) – Body Mass Index (BMI) hesaplaması kullanılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından obezite çeşitleri şu şekilde sınıflandırılmıştır.
30 üzeri = Obez
40 üzeri = Morbid Obez
50 üzeri = Süper Obez
Obezite Nasıl Tedavi Edilir?
Obezite tedavisinde İlk olarak Farmakolojik tedavi, diyet rejimleri ve yaşam tarzı değişikliklerine başvurulur. Bunların yeterli gelmediği durumlarda bariatrik cerrahi devreye girer. Hastanın diğer yöntemler ile kilo veremediği durumlarda Bariatrik cerrahisinden yardım alınmaktadır. Bariatrik cerrahi kilo kaybının sağlanması amacıyla yapılan cerrahi düzeydeki girişimleri ifade etmektedir.
Obezite Cerrahisi – Bariatrik Cerrahi
Bariatrik cerrahi kilo kaybını sağlamak için yapılan işlemlere verilen isimdir. Metabolizma aktivitelerinin düzenlenmesinde önemli rol oynar. Bariatrik cerrahinin uygulanma sürecinde üç çeşit tedavi yöntemi bulunmaktadır. Bu sebeple tedavinin en iyi hangi düzeyde yapılabileceğini belirlemek gerekir. Kısıtlayıcı ameliyat, emilimi bozan ameliyat ve hem kısıtlayıcı hem de emilimi bozan ameliyat uygulamalarından en uygun tedavi etkinliğinin tercih edilmesi önemlidir.
-
Midenin kapasite ve hacmini azaltan, erken doymaya sebep vererek kalori alım miktarını düşüren kısıtlayıcı yöntemler. (LAGB – VBG – LSG/Tüp Mide – Mide Balonu)
-
Besin akışını azaltıp emici alanı bypass eden ve böylece kalori miktarını azaltan emilimi bozan yöntemler. (Biliopankreatik diversiyon (BPD) – Jejunoileal Bypass)
- Hem yiyecek alımını kısıtlayan hem de emilimi azaltan kombine yöntemlerdir. ( Roux en-Y Gastrik Bypass /RYGB – Duodenal Switch /DS )
Hangi Hastalara Uygulanır?
Obezite ameliyatları, bariatrik cerrahi tedavi çeşitlerinden en etkin olanlarının seçilmesi, uygun analizlerin yapılması ve tespiti ile beraber yapılmalıdır. Çünkü bu süreç kişinin yaşam süreci içerisinde, benlik saygılarında, beden imajlarında ve cinsel yaşamlarında etkileyici bir durumdur.
Kişilerde beden kitle indeksi arttıkça kişinin kendisine olan saygısı ve beden imajı azalır. Cerrahi yönetimlerinin benimsenmesi, uygulanması ve tedavide başarının sağlanması için ekip çalışması gerekmektedir. Bu sebeple obezite ameliyatı öncesinde hasta seçimleri doğru yapılmalı, yeterli düzeyde hazır olunmalı, deneyimli cerrahi ekibi oluşturulmalı ve tüm bu süreçte hemşirelik bakımı verilmelidir.
Bariatrik cerrahi işlem süreçlerine ilişkin incelemelerin yapılması ve değerlendirilmesi gereken kriterler vardır. Söz konusu endikasyonlar (uygunluk) ve kontrendikasyonlar (uygun değillik), yani obezite ameliyatı kimlere yapılır, kimlere yapılamaz yazının devamında yer almaktadır.
Bariatrik cerrahiye uygun durumlar :
Hastanın psikolojisinin ameliyata ve sonrası sürece uygun olup olmadığı, ameliyat olmak için önemli bir gerekliliktir.
Beden kitle indeksinin 40 kg/m2 ya da üzerinde bir değer olması halinde, obezite ile ilişkili bir komorbidite (eş tanı) koşulu mevcut değildir. Ancak cerrahi tedavi sonucunda, bir risk artışı söz konusu olmamalıdır.
Beden kitle indeksinin 35 kg/m2 ya da üzerinde bir değer olması halinde, obezite ile ilişkili düzeyde 1 komorbidite de olmalıdır. Bu durumlar ile etkileşimli unsurlar, tip 2 diabetes mellitus, hipertansiyon, dislipidemi, uyku-apne sendromu, obezite-hipoventilasyon sendromu, gastro-özofagial reflü gibi problemlerdir.
Beden kitle indeksi değerinin 30 ila 35 kg/m2 arasında olması halinde, bu yönde çalışmalar yapılmasına rağmen etkin bir nitelendirmeden söz edilememektedir. Bu nedenle de bu tür hastalara bariatrik cerrahi tedavisi uygulanmamaktadır.
Bariatrik cerrahiye uygun olmayan durumlar:
Kişinin 18 yaşından olması,
Kişinin 65 yaşından büyük olması,
Obeziteye neden olan bir endokrin hastalığın mevcut olması,
Ciddi koagülopatinin olması,
Yeme bozukluğunun giderilememesi,
Majör depresyon ve psikozun bulunması,
Anestezinin alınmasına engel ciddi kardiyak hastalığın mevcut olması,
Alkol ya da madde bağımlılığının olması,
Gastroözofagiyal reflü problemlerinin olması,
Portal hipertansiyon rahatsızlığının bulunması.
Diyet ürünleri ile beslenebilecek ölçülerinin olmaması
Kişinin gebe olması,
Kişinin 12 ila 18 aylık bir süreçte gebe kalma planının olması,
Kanser hastalığının olması,
Psikolojinin elverişli olmaması.
Sıkça Sorulan Sorular
Obezite Nedir?
Vücuda alınmakta olan kalori ile bu kalorinin harcanması arasındaki orantısızlığı belirten çok faktörlü bir kavramdır.
Obezite hesaplama?
Bu kavram hesaplanırken, boy ve kilo değeri üzerinden yapılan Vücut Kitle İndeksi (VKİ) – Body Mass Index (BMI) hesaplaması kullanılmaktadır.
Morbid obezite?
Vücut Kitle İndeksi (VKİ) – Body Mass Index (BMI) sonucu 40 üzeri çıkan kişilere morbid obez denilmektedir.
