Akciğer Sönmesi Nedir?
Akciğer sönmesi, akciğerlerde artan basınç nedeniyle ciğerlerde sönme meydana gelmesi durumudur. Pnömotoraks olarak da bilinen bu tıbbi terim, bazen travmatik olaylara bağlı gelişirken, farklı faktörlere bağlı olarak da ortaya çıkabiliyor. Plevral boşluk olarak bilinen göğüs kafesindeki boşluğa hava girmesiyle birlikte komplikasyonlar görülmeye başlar. Artan havayla birlikte ciğerlere kurulan baskı artmakta ve sonunda kalbi bile etkileyen sonuçlar doğurabilir.
Akciğer Sönmesi Belirtileri
Pnömotoraks belirtileri ilk olarak nefes alırken göğüste batma ve göğüs bölgesinde ağrıyla kendini belli ederken, semptomlar zaman geçtikçe değişebilir. Akciğer sönmesi belirtileri arasında;
- Göğüste oluşan ani ağrı
- Nefes darlığı
- Kalp hızında artış
- Nefes almada hızlanma
- Kan basıncı düşüklüğü
- Genişlemiş şah damarı
- Yorgunluk
- Tam nefes alamama
- Nefes alırken ciğerde batma
sorunları akciğer sönmesi durumlarında karşılaşılabilecek semptomlar arasında yer almaktadır. Artan ciğer basınçları sonrasında diğer organlara zarar verecek duruma gelip, hayati tehlike oluşturabilir.
Akciğer Sönmesi Neden Olur?
Pnömotoraks oluşumuna neden olabilecek yaralanmalar, tıbbi durumlar ve yaşam tarzları olabilir. Sönmüş akciğer nedenleri arasında;
Tıbbi Faktörler:
- Astım
- KOAH
- Amfizem
- Akciğer Kanseri
- Marfan Sendromu
- Akut Solunum Sıkıntısı
- Pnömoni
- Tüberküloz
Travmatik olaylar arasında;
- Kafa travması
- Kurşun yaralanmaları
- Bıçak yaralanması
- Trafik kazası
Akciğer sönmesine sebep olan yaşam tarzı faktörleri;
- Uyuşturucu madde kullanımı
- Sigara kullanımı
- Derin deniz dalışı
- Hava basınçlarına maruz kalınan uçuşlar
pnömotoraks oluşumuna neden olabilecek etkenler arasında yer almaktadır. Bu risklere sahip kişilerde farklı akciğer hastalıkları görülmese dahi akciğer sönmesi durumuyla karşılaşılabilir.
Pnömotoraks Tanısı
Göğüs ağrısı veya nefes darlığı şikayetiyle göğüs hastalıkları uzmanına başvurduğunuzda öncelikle semptomları sorarak fiziki muayeneye başlayacaktır. Fiziki muayene esnasında semptomların akciğer sönmesini işaret etmesi durumunda aşağıdaki testler istenebilir;
- Göğüs Röntgeni
- Bilgisayarlı Tomografi (BT)
- Ultrason
- Kan tahlili
- Pnömotoraks teşhisi için tıbbi görüntüleme tetkikleri arasında yer almaktadır.
Akciğer Sönmesi Risk Faktörleri
Pnömotoraks, bazı yaşam tarzları ve hastalıklara sahip olan kişilerde daha fazla görülme riski göstermektedir. Risk faktörleri içerisinde;
- Futbol, hokey gibi vücut teması olabilecek spor türleri
- Kaza, yaralanma, düşme gibi durumlara maruz kalanlar
- Solunum sıkıntısı yaşayanlar
- Göğüs ve akciğer rahatsızlığı olanlar
- Sigara içenler
- Astım hastaları
- KOAH hastalığına sahip olanlar
- Uzun, ince vücutlu kişiler (vücudun üst kısmında daha fazla basınç olmaktadır.)
Pnömotoraks geliştirme ihtimali, olmayanlara göre daha yüksek olan kişilerdir. Bu risk faktörlerine sahipseniz, solunum sorunları ve tam nefes alamama gibi belirtiler gösterdiğinizde bir göğüs hastalıkları uzmanından yardım almalısınız.
Akciğer Sönmesi Tedavisi
Yapılan tanı testleri sonucunda göğüs hastalıkları uzmanıyla görüşerek, tam teşhis hakkında bilgi alabilirsiniz. Sonuçlarınızda akciğer sönmesiyle karşılaşılması durumunda farklı tedavi yöntemleri tercih edilebilir. Hastalığın seviyesine göre tercih edilebilecek tedavi yöntemleri arasında;
1. Gözlemlemek
Akciğer sönmenizin boyutu ileri derecede değilse, kendiliğinden iyileşme gösterebilir. Diğer organları tehdit eden bir durum olmaması ve solunum sıkıntısı yaratmaması durumlarında doktorunuz hastalığınızı takip eder. Bu süre içerisinde hastalığınızın gerilemesi beklenir ve gözlemlenir.
2. Oksijen Takviyesi
Nefes darlığı ve solunum yetmezliği sonuçlarının takibi için doktorunuz bir süre ekstra oksijen verilerek ciğerlerin durumu takip edilebilir.
3. Göğüs Tüpü Drenajı
Akciğerlerde biriken hava, ciğerlerde baskı, nefes alma sıkıntısı ve diğer organlara zarar verecek kadar şiddetliyse havanın boşaltılması için müdahale edilmesi gerekebilir.
Tercih edilebilecek yöntemlerden ilkinde anestezi gerekmeden yapılabilmektedir. Doktorunuz kaburga boşlukları arasından bir göğüs tüpü yerleştirerek, aradaki hava boşluğunu şırınga yardımıyla çeker. Hava boşaltıldıktan sonra, yerleştirilen göğsü tüpü birkaç gün kaburgalar arasında kalacaktır ve akciğerlerin tekrar şişmesi sağlanacaktır. Akciğer sönmesi iyileşme süresine bağlı olarak göğüs tüpünün çıkarılma süresi değişebilir.
4. Torakoskopik Cerrahi
Akciğer sönmesinin ileri boyutlarında, ameliyat yöntemi tercih edilerek tedavi uygulanabilir. Plevral boşlukta oluşturulan bir kesikten girilerek, Torakoskopik Cerrahi yöntemiyle işlem gerçekleştirilir. Genel anestezi altında yapılan torakotomi esnasında, göğüs duvarlarından içeri kamera konularak, ciğerlerdeki sorunun tam olarak görüntülenmesi sağlanır. Akciğer göğüs boşluğuna tutturularak tedavi gerçekleştirildikten sonra ameliyat sonrası gözlem için takip altında tutulursunuz.
Pnömotoraks ameliyatı sonrasında iyileşme durumunuz gözlemlenir ve göğüs ağrılarının ortadan kalkması beklenir. Ameliyat sonrası komplikasyonlar gelişmemesi ve tekrar aynı sorun yaşanmaması adına, doktorunuzun tavsiyelerini dikkatlice uygulamanız önerilir.
Pnömotoraks Ameliyatı Komplikasyonları
Başarılı bir ameliyat sonrası iyileşme gösterseniz de tekrardan bazı sorunlarla karşılaşabilirsiniz. Tedavi sonrası olabilecek komplikasyonlar arasında;
- Tedavi sırasında enfeksiyon kapma
- Nefes almada güçlük
- Pulmoner ödem
- Kalp yetmezliği
- Akciğerlerde hasar
düşük ihtimal ile sahip olsa da görülebilecek komplikasyonlar arasında yer alıyor. Bu nedenle işlem sonrası spor aktivitelerine ve eski sosyal hayatınıza dönmeden önce doktorunuza danışmalı, tavsiye ve önerilerini dikkate almalısınız.
Akciğer Sönmesi: Sonuç
Akciğer rahatsızlıkları sonucunda veya kendiliğinden gelişebilen akciğer sönmesi durumu düzelebilen, tedavi edilebilen hastalıklar arasındadır. Farklı tedavi yöntemleri bulunan hastalıkta, önemli olan tedaviye geç kalmadan müdahale edebilmesidir.
Akciğerlerden başlayıp, kalp gibi diğer organlara zarar vermeden tedavi edilerek hastalığın getirdiği semptomlar ortadan kaldırılabilir. Nefes darlığı, göğüs ağrısı ve nefes alırken batma gibi sorunlar yaşıyorsanız, Avicenna Hastanesi Göğüs Hastalıkları uzman doktorlarımızdan randevu alabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Akciğer sönmesi kaç günde iyileşir?
Pnömotoraks rahatsızlığını tetikleyen sebeplere göre iyileşme süresi değişiklik gösterebilir. Hafif semptomlarda 2-5 gün arasında düzelme gösterirken, gerilemeyen akciğer sönmesi durumları cerrahi müdahale gerektirebilir.
Akciğer sönmesi tedavisi var mı?
Evet. Pnömotoraks hastalığının yani akciğer sönmesinin tedavisi bulunup, kendiliğinden de düzelme gösterebilir. Doktorunuzun yapacağı ameliyatlı veya ameliyatsız müdahalelerle tedavi sağlanabilir.
Akciğer sönmesi öldürür mü?
Tedavi edilmediği durumlarda akciğer sönmesi hastalığı ölümle sonuçlanabilir. Sigara gibi akciğerleri olumsuz etkileyen davranışların devamı, ciğerleri zorlamak ve tedavi olmamak yaşamımızı riske atabilir.
