PSA (Prostat Spesifik Antijen) denildiğinde akla ilk olarak prostat gelir. Prostat kanseri ya da diğer prostat problemleri için, PSA değerleri incelenir. PSA artışı çeşitli rahatsızlıkların habercisi olabilir.
[trurbanner]
Prostat Spesifik Antijen Nedir?
Prostat Spesifik Antijen, sperm kıvamının düzenlenmesinden görevli prostat organıdır. Prostat tarafından üretilen PSA molekülü, kana bir miktar karışır. BPH olarak da bilinen iyi huylu prostat büyümesine bağlı olarak, bu seviyelerin bir miktar arttığı görülür. Ancak, aşağıda yer alan durumların gerçekleşmesi halinde, anormal seviyelerde PSA total yüksekliği gözlemlenebilir:
- Prostat iltihabı
- Prostat kanseri
- Prostat enfarktüsü
- Prostat biyopsisi
- İdrar retansiyonu
- İdrar yolu cerrahileri
- Prostat masajı
- Ejekülasyon
PSA Testi Nasıl Yapılır?
Prostat Spesifik Antijen testi, hastanın kolundan kan alınarak yapılır. Bazı kan testlerinde olduğu gibi sabah aç karnına yapılmasına gerek yoktur. Günün her saatinde aç ya da tok karna gerçekleştirilebilir.
Kan Tahlilinde PSA Nedir?
Kan tahlilinde Prostat Spesifik Antijen yüksekliği, bir prostat rahatsızlığı olduğunu işaret eder. Eğer bu değer az miktarda yükselmişse, genellikle iyi huylu prostat büyümesi kaynaklıdır. Ancak anormal seviyelerde yükselme varsa, bir prostat hastalığını işaret eder.
PSA Normal Değeri Kaç Olmalı?
Prostat Spesifik Antijen değerinin 4 ng/ml seviyesinin altında olması normal kabul edilir. 4 ile 10 aralığındaki değerlere şüpheli gözle bakılırken, 10 ve üzeri değerlere yüksek değer adı verilir. PSA düşüklüğü halinde endişeye gerek yoktur.
PSA Yüksek Çıkarsa Ne Olur?
Prostat Spesifik Antijen seviyesinin yüksek olması tek başına büyük bir anlam taşımamaktadır. Hastadan alınan total PSA değeri, olması gereken normal değerlerin üzerindeyse, doğrulanabilmesi için serbes prostat spesifik antijen değerlerine bakmak yararlı olacaktır. Ancak yine de prostat kanseri tanısı için bu sonuçlar yeterli değildir. Tam anlamıyla prostat kanseri teşhisi koyabilmek için, hastadan prostat biyopsisi alınması gerekir.
PSA Testi Ne Kadar Sürede Çıkar?
Test sonucu, hastanın testi verdiği saate bağlı olarak değişik zamanlarda çıkmaktadır. Çoğu hastanede sabah saatlerinde verilen testler aynı gün sonuç verirken, öğleden sonra verilecek kan sonucu ertesi güne kayabilmektedir.
Prostat Büyüklüğü Kaç CM Olmalı?
Normal şartlarda ortalama ağırlığını 20 gram olması gereken prostatın, çapının da 4 santimetre olması gerekir. Ancak yaşa ve fiziksel özelliklere bağlı olarak büyümesi normaldir. 40 yaşını aşmış bir erkekte 40 gram ağırlığa kadar prostat büyümesi normal kabul edilir. Peki, prostat hacmi kaç cc olmalı? Sağlıklı erkeklerde prostat hacminin ortalama 15 – 25 ml aralığında olması gerekmektedir.
Test Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Test yaptırmadan önce, test sonuçlarını değiştirecek bazı davranışlar bulunmaktadır. Testten önce bisiklet sürmek ya da ata binmek, prostata baskı yaparak, kandaki seviyenin yükselmesine sebep olabilir.
Öte yandan idrar yoluna sonda sokulması, sistoskopi gibi işlemler ya da prostat masajı gibi muayeneler de, Prostat Spesifik Antijen seviyelerinin yükselmesine neden olabilir. Böyle durumlarda hastaların en az 1 hafta beklemeleri ve sonrasında kan testi vermeleri tavsiye edilir. Ancak, yeme içme gibi davranışların PSA seviyesi üzerinde bilinen bir etkisinin olmadığının altı çizilmelidir.
Yükseklik Belirtileri Nelerdir?
Hastalar, idrar yaparken zorlanma yaşayabilirler. Bununla birlikte menide ya da idrarda kanla karşılaşmak da mümkündür. Bel ağrıları, bel tutulmaları gibi belirtiler de, genellikle iyi huylu prostat büyümesi belirtilerindendir.
Sıkça Sorulan Sorular
Kanser tespiti için PSA testi tek başına yeterli mi?
Kanser teşhisinde PSA testi tek başına yeterli değildir. Çünkü bazı kanser türlerinin varlığında PSA üretimi olmazken, bazı türlerde fazla üretim meydana gelebilmektedir. Bu nedenle üroloji muayenesi sonrası PSA testine ek olarak farklı testler de uygulanabilir.
Psa nedir?
Psa (prostat spesifik antijen), meni kıvamında olup prostatın kendisi tarafından salgılanan bir enzimdir. Spermin sıvılaşmasını sağlayan enzim bazı durumlarda daha fazla salgılanırsa, hastalığın erken habercisi olabilir.
