Renk Körlüğü Nedir?
Renk körlüğü hastalığı, gözün renkleri olması gerektiği gibi algılayamaması durumundan doğmaktadır. Bu hastalığa sahip olan kişiler ışığı ve karanlığı rahatlıkla algılayabilir ancak belirti renkleri ayırt etmekte zorlanırlar. Ayırt edilemeyen renkler çoğunlukla yeşil ve kırmızı olmakla beraber farklı renkleri görememe sorunu da bulunmaktadır. Genellikle doğuştan gelen bu hastalık bazen sonradan da gelişip belirli bir yaştan sonra ortaya çıkabiliyor. Renk körlüğü riski taşıyanlar ve renk körü belirtileri için diğer başlıklarımızı inceleyebilirsiniz.
Renk Körlüğü Çeşitleri Nelerdir?
Renk körlüğü hastalığı durumunda, bireylerde görülen renk körlükleri farklı renklerde olabilir. Farklı renkleri görme sorunu yapaşan kişilerde ortaya çıkan renk körü çeşitleri;
Kırmızı – Yeşil Renk Körlüğü
- Deuteranomali: Kırmızı- yeşil renk körünün en yaygın türüdür. Yeşili görmekte zorluk çekerek, yeşil renkli objelerin kırmızı görülmesine neden olur.
- Protanomali: Kırmızı rengi daha fazla yeşil gibi görünmesi durumudur.
Mavi – Sarı Renk Körlüğü
Kırmızı ve yeşile göre daha az yaygın görülen renk körü türü mavi-sarı renk körlüğüdür. Mavi-sarı renk körlüğünün iki çeşidi;
- Trinanomali: Mavi rengi, yeşil ve sarıdan ayırt etmek daha zordur. Mavi daha zor seçilir.
- Tritanopia: Mavi ile yeşili ayırt edememe, ikisinde de görme zorluğu yaşanması durumudur.
Tam Renk Körlüğü (Monokromasi)
Monokromasi: Tam renk körü, yaygın karşılaşılmamak ile birlikte renklerin hiç görülmemesi durumudur. Monokromasi adıyla bilinen hastalığa sahip kişiler ayrıca ışığa karşı duyarlı da olurlar.
Renk Körlüğünün Belirtileri Nelerdir?
Renk körüne sahip olan insanlar hayatlarının büyük kısmında bunu fark etmeyebilir. Hafif semptomlu renk körlüklerini fark etmek zor olduğu için kişi, herkesin böyle gördüğünü sanabilir. Ancak renk körlüğünden şüpheleniyorsanız, belirtileri arasında;
- Renkleri ayırt etmede zorluk
- Benzer renkleri ayırt edememe, aynı renk gibi gözükmesi
- Gölgeleri ve parlaklığı görmede zorluk
bu belirtileri yaşıyorsanız renk körlüğünden şüphelenebilirsin. Çok şiddetli olmayan durumlarda renk körlüğü fark edilmeyebilir ancak kolayca yapılabilen renk körlüğü testi sayesinde kendi kendinize de şüphelerinizin doğruluğu ölçebilirsiniz.
Bunları Biliyor Musunuz?
Renk körü olmasalar bile, her insan renkleri biraz farklı görür.
Renk Körlüğüne Ne Sebep Olur?
Renk körlüğü sebepleri bazen gözdeki kusurlardan kaynaklı olmakla beraber, bazı durumlarda doğuştan gelişebilir. Göz sorunları veya yaşa bağlı gelişen sebepler arasında;
- Retinada koni eksikliği
- Travma
- Metabolik hastalıklar
- Damar rahatsızlıkları
- Optik sinir hasarı
renk körlüğüne neden olabilecek durumlar arasındadır. Görme kusurlarının doğuştan kendiliğinden de gelişmesi mümkünken, sonradan da meydana gelebilir. Genellikle sonradan meydana gelmesi daha yüksek ihtimal olan hastalığın, zaman geçtikçe renkleri ayırt etmenin daha da kötüye gitmesine neden olabilir.
Renk Körlüğü Riski Kimler Taşır?
Genetik olmayan faktörlerle sonradan oluşabildiği için bazı hastalıklara sahip olan kişile risk altında sayılabilir. Bunlar arasında;
- Şeker Hastalığı
- Makula Dejenerasyonu
- Alzheimer Hastalığı
- Parkinson
- Lösemi
- Alkolizm
- Bazı ilaçların kullanımı
sorunu yaşayan kişilerde renk körlüğüne sebep olabilecek koşullar oluşmaktadır. Gözde meydana gelen renk çürükleri hastalık veya ilaca bağlı ise tedavi edilebilir ancak genetik faktörlü körlüklerde bu durum mümkün değildir.
Renk Körlüğünün Tedavisi Nedir?
Renk körlüğünün kanıtlanmış tam bir tedavisi bulunmamaktadır. Ancak renk körlüğünün semptomlarını azaltarak, günlük yaşamı zorlanmadan devam ettirecek yardımcı tedaviler mevcuttur. Renk körlüğü tedavi yöntemleri arasında;
1. Renk Körlüğü Gözlüğü
Özel üretilen gözlük camları sayesinde kişilerin, renkler arasındaki farkı ayırt edebilmesi sağlanır.
2. Renk Körlüğü Lensi
Gözlükle aynı mantıkta üretilen lensler, günlük hayatı kolaylaştırmaktadır. Renklerin ayırt edilmesini sağlayan, kullanım kolaylığı sunmaktadır.
3. Renk Algılayan Uygulamalar
Renk körlerinin algılayamadığı renkleri algılamasına yardımcı olan uygulamalar geliştirilmiştir. Bu uygulamaları telefonunuza indirerek, ayırt edemediğiniz renkleri okutup, görme konusunda dijital yardım alabilirsiniz.
Hayatı çok fazla etkileyen ciddi sorunlara yol açmamak ile birlikte, bazı meslekleri icra edememe gibi sorunlarla karşılaşılabilir. Grafikerlik yapamama, itfaiye veya pilotluk mesleklerinde çalışamama gibi engeller dışında günlük yaşamı sıkıntıya sokacak büyük sorunlar bulunmamaktadır. Renk körlüğü ve gözle ilgili tüm hastalıklarınız için Avicenna Hastanesi Göz Hastalıkları Bölümü doktorlarımıza randevu alabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Renk körlüğü kesin çözümü var mı?
Renk körlüğünü tamamen ortadan kaldıracak kesin bir tedavisi yoktur. Ancak hastalıklara bağlı gelişen renk körlüklerinin düzelme ihtimali bulunmaktadır. İlaç kullanımı veya hastalık tedavisi sağlandığında renk körlüğünü ortadan kalkabilir. Bu durum genetik olarak renk körlüğü hastalığına sahip bireyler için geçerli değildir.
Renk körlüğü testi nasıl yaptırılır?
Göz hastalıkları uzmanına başvurduğunuzda, hangi renkleri algılayıp, hangilerini göremediğinizi anlamak için çeşitli renk testleri yapabilir. Görsel testler dışında göz muayenesi ve röntgen de istenebilir. Test sonuçlarının doğrultusunda renk körlüğü ve hangi rengi algılama sorunu olduğu kesinleştirilebilir.
