Sarkoidoz Nedir?
Bağışıklık sisteminin vücuttaki farklı dokulara karşı reaksiyon vermesi sonucu ile meydana gelen sarkoidoz, romatolojik bir hastalıktır. Sarkoidoz hastalığı, dokularda granülom adındaki iltihaplı dokuların oluşmasına yol açar. Tüberkülozda meydana gelen cilt bozukluklarına benzer granülomlar oluşturmasına rağmen, enfeksiyon kaynaklı bir hastalık değildir. Vücutta her dokuyu tutabilen bu rahatsızlık, birbirinden farklı semptomlara neden olur. Aynı zamanda en çok lenf bezlerinde, gözlerde, akciğerlerde ve ciltte ortaya çıkar.
Sarkoidoz Neden Olur?
Tam olarak nedeni bilinmemektedir ancak belli yaş grupları, cinsiyet ve ırk özelliklerinde daha çok görüldüğü ortaya çıkmıştır. Buna bağlı olarak;
- Kadınlarda erkeklere göre görülme riski daha çoktur.
- Afrika kökenli kişilerde görülme olasılığı daha fazladır.
- Ailede sarkoidoz hastalığı olan bireylerde görülme riski yüksektir.
- Çocuklarda nadiren meydana gelirken, 20 – 40 yaş arasındaki bireylerde daha çok meydana gelir.
Sarkoidoz Belirtileri
- Halsizlik ve yorgunluk
- Ateş
- Eklem ağrısı
- Kilo kaybı
- Akciğer tutulumunda; nefes darlığı, kuru öksürük ve göğüs ağrısı
- Sindirim sistemi tutulumunda; karında şişlik, hazımsızlık, ishal ve ağız kuruluğu
- Gözlerdeki tutulumda; göz ağrısı, görme kaybı, kaşıntı, yaşarma ve gözde kuruluk
- Ciltteki tutulumda; döküntü, saç dökülmesi ve ciltte kızarıklık
- Sinir sistemi tutulumunda; epileptik nöbetler, baş ağrısı ve işitme kaybı
Komplikasyonları
- Katarakt
- Akciğer enfeksiyonları
- Glokom
- Böbrek yetmezliği
- Yüz felci
- Kısırlık
- Aritmi
Sarkoidoz Tanısı
Vücutta birden fazla dokuyu etkileyerek iltihaplanmaya neden olduğu için, diğer hastalıklara benzer belirtiler gösterebilir. Bu yüzden de bu hastalığın tanısını koymak, diğer hastalıklara göre biraz daha zordur. Tanısı için öncelikle hastanın sağlık geçmişi dinlenir ve ardından fizik muayene yapılır. Muayenede lenf bezleri, cilt lezyonları, akciğer ve kalp sorunları, karaciğer ve dalak büyüklüklerine bakılır. Öte yandan akciğerdeki granülomların tespiti için, akciğer röntgeni, bilgisayarlı tomografi ya da MR gibi görüntüleme tekniklerine başvurulur. Aynı zamanda bronkoskopi yöntemi ile biyopsi alınarak da teşhis konulabilir. Bunun dışında hastadan solunum fonksiyon testlerinin yapılması da istenebilir.
Sarkoidoz Tedavisi
Kesin bir tedavisi yoktur ancak neden olduğu belirtiler kontrol altına alınır ve bu sayede hastanın yaşam kalitesi artırılır. Bunun dışında söylediğimiz gibi sarkoidozun belirtilerine ve semptomların şiddetine göre, her hastada farklı bir tedavi planı uygulanır. Çoğunlukla ilaç tedavisi uygulanır ve hastanın durumuna bağlı olarak tedavi uzayabilir. Bu tedaviler birkaç yıl süreyle devam edebilir. Akciğer, göz, kalp ya da sinir sisteminin etkilendiği durumlarda yoğun ilaç tedavisine gidilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Sarkoidoz bir kanser türü müdür?
Genel olarak kanser hastalığı ile karıştırılır. Çünkü kanser, tüberküloz ve lenfoma gibi hastalıklar ile çoğunlukla aynı belirtileri gösterir.
Sarkoidoz ne demek?
Akciğerlerin dışında birçok sayıda organı etkileyen sistemik bir hastalıktır.
Sarkoidoz tamamen geçer mi?
Hastaların %60’ında hastalık tedavi olmadan kendiliğinden geçerken, %30’unda kortizon tedavisi ile kontrol altına alınır ve tekrarlanmaz. Ancak hastaların %10’unda, kortizon tedavisi uygulanmasına rağmen yine de bu rahatsızlık ilerler.