Avicenna Hastanesi olarak kaleme aldığımız bu yazıda “Spastik Çocuk (Serebral Palsi) Tedavisi” hakkında merak ettiğiniz tüm detaylara ulaşabilirsiniz.
Spastik Çocuk (Serebral Palsi) Nedir?
Bu rahatsızlığa uluslararası dilde Cerebral Palsy denilmektedir. Beyinden kaynaklanan hareket özrü anlamına gelmektedir. Vücut hareketleri ve kaslar uyumlu olarak çalışamaz. Uygunsuz ve kontrolsüz kasılmalar kasların istemli hareketini ve koordinasyonunu önlemektedir.
Tüm dünyada sıklıkla görülen bir vakadır. Diğer yandan spastik çocuk denilmesinin sebebi ise spastik kelimesinin hareket özrünün türlerinden biri olması ve kasılı anlamına gelmesindendir. Çocukların hareketleri çeşitli kas kasılmaları sebebi ile engellenmektedir.
Spastik Çocuk Hastalığı Nasıl Oluşur?
Bu rahatsızlığın meydana gelmesindeki en büyük sebeplerden biri gebelik döneminde geçirilen hastalıklardır. Çocukların anne karnındaki beyin gelişimi veya doğduktan sonraki ilk 2-3 yıl süresince beyne zarar veren bir olay yaşanması sonucu serebral palsi rahatsızlığı meydana gelmektedir. Bunun dışında doğum sırasında yaşanan olumsuz durumlar da bu rahatsızlığa sebep olmaktadır.
Başlıca etkenler şu şekildedir:
-
Erken veya geç doğum
-
Bebeğin oksijensiz kalması
-
Bebeğin darbe alması
-
Uzun süren sarılık
-
Ateşli hastalıklar
- Enfeksiyonlar
- Menenjit
- Kanama
- Travma
Spastik Çocuk Türleri
Serebral palsi yani spastik çocuk rahatsızlığı 2 farklı türde karşımıza çıkmaktadır.
1.Hareket bozukluğuna göre
- Spastik serebral palsi
- Atetoid serebral palsi
- Ataksik serebral palsi
2.Etkilenen kol, bacak sayısına göre;
- 2 kol ve 2 bacağın etkilendiği Kuadripleji (Tetrapleji)
- Bacakların kollardan daha fazla etkilendiği Dipleji
- Vücudun yarı kısmının etkilendiği Hemipleji
Zorlukları
Kaba motor ve ince motor becerilerde gerilik,
Denge bozukluğu,
İstemsiz hareketler,
Kasların devamlı istemsiz kasılması,
Eklemlerde kalıcı bozukluklar,
Algılama zorluğu,
Dikkat eksikliği,
Öğrenme güçlükleri,
Görme sorunları,
İşitme sorunları,
Beslenme ve sindirim güçlükleri,
Ağızdan salya akması,
Kabızlık,
İdrar ve dışkı kontrolü sorunu,
Epilepsi (Spastik tetraparezi ve hemiparezili çocuklarda karşılaşılmaktadır.)
Spastik Çocuk Ebeveynleri Ne Yapmalı?
Bu rahatsızlığa sahip çocuğu olan anne ve babalar öncelikle bu sorunun onun suçu olmadığını bilerek ona hassas yaklaşmalıdır. Özellikle çocuğun yaptığı eylemlere çok büyük tepkiler vermemelidir. Diğer taraftan ebeveynler her zaman onu sevdiğini, onun yanında olacağını ve ona yardım edeceğini çocuğa söylemeli ve hissettirmelidir. Ayrıca çocuklarını asla sağlıklı yaşıtları ile kısıtlama psikolojisine girmemelidir. Bu ciddi bir hastalıktır. En iyi koşulda olan çocuk bile %20 yürüyemez ve zeka geriliğine sahiptir. Bu sebeple oldukça hassas yaklaşılmalıdır ayrıca psikolojisi korunmalıdır.
Serebral Palsinin Tedavisi
Maalesef bu hastalığın kalıcı olarak tedavisi mümkün değildir. Sadece çeşitli rehabilitasyonlar ve eğitim ile durum kontrol altında tutulmaya çalışılmaktadır. Bu noktada fizyoterapi, bireysel eğitim ve konuşma tedavisine başvurulmaktadır.
Bireysel eğitimde fiziksel engel, işitme, görme, konuşma, zeka sorunlarının getirdiği kısıtlılık en aza indirilmektedir. Spastik çocuğun eğitimine ev programı ve aile eğitimi ile başlanmaktadır. Ardından çocuğun el ve göz koordinasyonu üzerine çalışılmaktadır. İşitme ve konuşma terapisi, zeka eğitimi de yapılmaktadır.
Fizyoterapi serebral palsi riski olan bebeklerde oldukça erken başlanılması gereken bir tedavidir. Özellikle tedaviye erken başlanması ile elde edeceğiniz avantajlar şunlardır:
- İstenmeyen kasılmalar önlenir.
- Doğru duruş şekillerini öğretilir.
- Çocuğun kendi vücudunu hissetmesi sağlanır.
- İlerde gelişecek eklem sertlikleri önlenir.
- Normale yakın hareket özelliklerini kazandırılır.
Rehabilitasyonun avantajları ise şunlardır:
- Çocuğun kendi kendine yetebilmesi için çalışmalar yapılır.
- Günlük yaşam egzersizleri konusunda eğitilir.
- Tuvalet eğitimi kazandırılır.
- Kendi kendine giyinmesi yönünde yetenek de kazandırılmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Serebral palsi nedir?
Beyinden kaynaklanan hareket özrü anlamına gelmektedir. Çocuklarda meydana gelen bu rahatsızlıkta vücut hareketleri ve kaslar uyumlu olarak çalışamaz.
Serebral palsi neden olur?
Bu rahatsızlığın meydana gelmesindeki en büyük sebeplerden biri gebelik döneminde geçirilen hastalıklardır. Onun dışında, çeşitli kafa travmaları, uzun süren ateş, oksijensiz kalma gibi farklı durumlar da buna sebep olmaktadır.
