[trobsbanner]
Vaginismus aşağıda yer alan faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir:
- Cinsel ilişkiye girme esnasında
- Tampon yerleştirme esnasında
- Vajinal bölgeye dokunulduğunda
Vajinismus, toplum içerisinde bilinenin aksine, cinsel uyarıyı engelleyen bir hastalık değildir. Vajinismus hastaları, sadece cinsel birleşme veya vajinal temas esnasında kasılma ve kramp yaşarlar.
Cinsel işlev bozuklukları, hem erkeklerde hem de kadınlarda ortaya çıkabilmekte ve genellikle tedavisi yapılabilmektedir. Cinsel işlev bozuklukları, insanların bireysel hataları değildir. Bu nedenle utanılacak bir durum söz konusu bile değildir. Fakat, cinsel işlev bozukluklarına bağlı olarak ikili ilişkiler zarar görebilmekte ve yaşam kalitesi düşebilmektedir. Kadınlarda vajinismus görülme oranlarına dair net veriler bulunmamakla birlikte, ender görülen hastalıklardan birisi olarak kabul edilir.
Vajinismus Çeşitleri
Vajinismus kendi içerisinde iki türe ayrılır:
- Vajinal girişin hiçbir şekilde sağlanamamasına birincil vajinismus denir. Yetiştirilme tarzı, korku ve bilinçsizlik gibi nedenlerle ortaya çıkar.
- Vajinal girişin bir kez başarılması ve sonrasında artık mümkün olmaması durumudur. Genellikle jinekolojik bir ameliyat, cinsel travma ya da radyasyon gibi faktörlere bağlı olarak ortaya çıkar.
Bazı kadınlar, menopoz dönemi sonrasında vaginismus geliştirebilir. Menopozla birlikte östrojen seviyelerinin düşmesi, vajinal ıslaklığın azalması ve vajinanın elastikliğini kaybetmesi, ağrılı, stresli ve acı verici cinsel ilişkilere neden olabilir. Bu da menopoz dönemi sonrasında vajinismusun oluşmasına neden olmaktadır.
Disparoni Nedir?
Disparoni, kelime olarak, ağrılı cinsel ilişki anlamına gelmektedir. Vajinismus ile sıklıkla karıştırılmaktadır. Disparoni, aşağıda yer alan sebeplere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir:
- Kistler
- Pelvik iltihap
- Vajinal atrofi
Vajinismus Nedenleri
Vajinismus için her zaman bir neden olmasına gerek yoktur. Fakat, vaginismusa sebep olduğu düşünülen bazı nedenler şunlardır:
- Geçmişte cinsel taciz
- Cinsel travma
- Acı verici cinsel deneyim
- Duygusal ve psikolojik faktörler
Hastaların büyük bölümünde doğrudan bir neden bulunamamaktadır. Yetiştirilme tarzı ve mahalle baskısı gibi nedenlerle de vajinismusun oluşabileceğine yönelik araştırmalar bulunmaktadır. Çocukluk döneminde alınan yanlış bilgiler, özellikle internet ortamında bulunan abartılı ilk cinsel deneyim yazıları ve abartılmış öyküler de, cinsel korkuya neden olabilmektedir. Hastalığın teşhisi için jinekoloji uzmanı bir doktor, fiziksel muayene yapacak ve tıbbi geçmişi soracaktır. Tıbbi geçmiş, kasılmalara neden olan sebeplere dair ipucu verebilir.
Vajinismus Belirtileri
Vajinal kasların istemsizce kasılması, vajinismusun en büyük belirtisidir. Bu belirtinin yoğunluğu, kadından kadına farklılık gösterebilir. Şiddeti her ne kadar olursa olsun kasılmalar, vajinanın daralmasına ve içeri girişe engel olur. Vajinismus hastaları, kasılmaları kontrol edemezler ve durduramazlar. Hastalar, vajinal giriş sağlansa dahi, ancak acı ve ağrı hissederler.
Vajinismus Tanısı
Vajinismusun teşhisinde belirtilerin kesinleştirilmesi yeterlidir. Jinekologlar, belirtilerin var olduğu hastalara aşağıda yer olan soruları da sorarak, teşhisi kesinleştirebilirler:
- Problemin ilk ne zaman ve nasıl farkına varıldığı
- Hangi sıklıklarla meydana geldiği
- Vajinismusu neyin tetiklediği
Jinekologlar, genellikle cinsel travma ya da taciz gibi bir tecrübenizin olup olmadığını da soracaklardır. Bu tarz cinsel geçmişe yönelik sorulara dürüstçe cevap verilmesi, hastalığın teşhisi ve tedavisi için çok önemlidir.
Vajinismusun teşhisinde ve tedavisinde pelvik muayene gerekmektedir. Hastalar, pelvik muayene konusunda gergin ve korkulu olurlar. Jinekolog ile hasta, muayenenin kolay geçmesi için gerekenleri konuşabilirler. Bazı kadınlar, üzengi gibi aletlerin kullanılmamasını ve farklı bir fiziksel pozisyonda muayene edilmeyi isteyebilirler. Bazı kadınlar, doktorun tam olarak ne yaptığını görmek için ayna kullanmayı isteyebilir. Ayna, bazı kadınların gerginliğini azaltır. Vajinismustan şüphe duyan doktorlar, muayeneyi oldukça nazik yapmaya çalışırlar. Jinekoloğun, yaptığı her hamleyi teker teker anlatması da, rahatlamaya yardımcı olabilir. Vajinismusun her zaman bir nedeni olmak zorunda değildir. Nedensizce vaginismus geliştiren kadınların sayısı bir hayli yüksektir.
Vajinismus Tedavisi
Vajinismus, tedavisi mümkün olan bir hastalıktır. Tedavi sürecinde eğitim, danışmanlık ve pratiklerden faydalanılabilir. Tedavi süreci multidisipliner biçimde hazırlanır ve psikiyatri, psikoloji, fizyoterapi gibi uzmanlıklar da tedavi sürecine katkı sunar. Peki, vajinismus tedavisi nedir ve hangi süreçlerden geçilir?
Cinsel Terapi Danışmanlığı
Cinsel eğitim ile kadın anatomisi, cinsel uyarılma ve cinsel ilişki esnasında neler olduğu hakkında bilgi verilebilir. Vajinal kaslar ve yapıları hakkında bilgi sahibi olmak da, hastalığı yenmek için önemlidir. Vajinal kasların nasıl çalıştığı hakkında fikir sahibi olmak, bedenin nasıl çalıştığını ve hangi tepkileri verdiğini anlamak için oldukça yardımcıdır.
Cinsel terapi danışmanlığı, hem bireysel hem de partnerle birlikte alınabilir. Cinsel problemler hakkında uzmanlaşmış bir terapist ile görüşmek oldukça faydalı olacaktır. Cinsel terapi uzmanı, gevşeme, rahatlama ve hipnoz gibi tekniklerle, rahatlamayı sağlayabilir. Bu da hastanın, cinsel ilişki esnasında daha rahat olmasını sağlar.
Çeşitli Vajinal Dilatör Kullanımı
Doktorunuzun önereceği bir takım vajinal dilatörler yardımıyla, cinsel ilişkiye giriş çok daha kolay hale getirilebilir. Vajinal dilatörlerin kullanımı konusunda doktordan bilgi alınabilir. Bu aletler, vajinal kasların gevşemesi ve esnekleşmesine yardımcı olur. Rahatlamanın sağlanabilmesi adına, partnerden yardım alınabilir.
Fizik Tedavi
Dilatörlerin kendi başına kullanımında güçlük çeken hastalar, pelvik taban alanında uzmanlaşmış fizyoterapistlerden yardım alabilirler. Fizyoterapistler, gevşeme teknikleri ve dilatörlerin kullanımı konusunda da bilgi verirler.
Pelvik Taban Kontrolü
Pelvik taban kaslarının kontrol altına alınması, istemsizce gelişen kasılmaların önüne geçebilir. Kas hafızasının yeniden kazanılması ve pelvik kaslara hükmetmeyi öğrenmek mümkündür. Pelvik kasların kontrol altına alınması için bilişsel ve davranışsal terapilerden faydalanılır. Bu sayede kısa bir süre içerisinde tedaviyi tamamlamak mümkündür.
Vajinismus ile Yaşamak
Cinsel işlev bozuklukları, cinsel hayatı olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu konuda proaktif olmak ve tedavi görmek, evliliğinizi kurtarmada oldukça mühimdir. Utanılacak bir şey olmadığını unutmamak çok önemlidir. Eşinizle cinsel yaşamınız hakkında açık konuşmak ve korkularınızı anlatmak, çok daha rahat hissetmenizi sağlayacaktır.
Jinekoloğunuz ya da terapistiniz size, vajinismusu yenmeniz için belli başlı yollar gösterecektir. Vajinismustan tamamen kurtulan ve mutlu bir cinsel yaşama sahip olan insanların sayısı bir hayli fazladır. Cinsel terapi alanında uzmanlaşmış birini tedavi sürecine katmak, oldukça faydalı olacaktır. Kayganlaştırıcı gibi ürünlerin kullanımı ve farklı cinsel pozisyonlardan faydalanmak, korkularınızı ve rahatsızlıklarını yenmeye yardımcı olabilir. Önemli olan bu hastalığı kabul etmemek ve üzerine gidip yenmeye çalışmaktır. Partnerinizle birlikte pes etmeden çözüm yöntemlerini denemek ve hangi yöntemin sizde işe yaradığını bulmak çok önemlidir.
Yalnız Değilsin!
Vajinismus, sadece ülkemizde ya da bölgemizde değil, tüm dünyada ve hemen hemen her kadında görülebilecek bir hastalıktır. Fakat, bölgemizdeki görülme sıklığı, Batı dünyasına nazaran 10 kata kadar daha yoğundur. Yine de yalnız olmadığınızı ve dünyada bu problemden tamamen kurtulan kadınların sayısının bir hayli fazla olduğunu unutmamanız gerekir.
Tedaviyi Ertelemeyin
Vajinismus hakkında yapılan bir tanımda, “Erteleme hastalığı” tabiri kullanılmaktadır. Hastalar, tedaviyi sürekli olarak ertelerler. Kimi zaman okuldaki dönemsel yoğunluklar, kimi zaman iş hayatındaki yoğunluk, kimi zaman da tayin olma gibi beklenen bir süreç yüzünden, tedavi sürekli ertelenir. Bu erteleme aslında, tedavi sonucunda iyileşememe korkusundan kaynaklanır. Oldukça basit yöntemlerle tedavi olan hastalar, uzun süreler neden beklediklerini sorgulayacak kadar şaşırabilirler. Vajinismus, tedavisi yapılmadıkça ilerleme gösteren bir hastalıktır.
Sıkça Sorulan Sorular
Vajinismus kendi kendine geçer mi?
Bu sorun kendiliğinden geçmez ve kendiliğinden geçsin diye beklenirse bu sorunun derecesi daha da ilerler.
Vajinismus kaç günde çözülür?
Genel olarak tedavilerde uygulanan klasik yöntemler sayesinde 3 – 6 ay sürmektedir. Ancak bu süre doğru yerde ve doğru şekilde yapılan tedaviler ile birkaç güne de inebilir.
