Bağışıklık sistemi (immün sistem), insan bedenine dışarıdan giriş yapan, virüs, bakteri, mikrop gibi zararlı maddelerin durdurulabilmesi için vücut tarafından harekete geçirilen savunma mekanizmasıdır. Bağışıklık sistemi ne kadar güçlüyse, hastalıklar bir o kadar hafif atlatılır. Bu yüzden insanlar bağışıklık güçlendirici yöntemleri sık sık araştırırlar.
Bağışıklık Sistemi Nedir ve Neye Yarar?
İmmün sistem, insan bedenine dışarıdan giren bakteri, virüs, parazit ve mantar gibi maddelerle savaşarak, bu mikroorganizmaların zararlarından vücudu korumakla görevlidir. Öte yandan, artık vücut için zararlı hale gelen hücrelere karşı da savaş yürütür. Bu hücreler kimi zaman mutasyon geçirmiş kanser hücreleri de olabilir. Bağışıklık sisteminin düzgün çalışabilmesi ve vücudu zararlı etkenlere karşı koruyabilmesi için, kendi içerisindeki etkenlerin de ahenk içerisinde olması gerekmektedir. İmmün sistem kendi içerisinde doğuştan var olan koruyucu sistem ve sonradan kazanılmış bağışıklık sistemi olarak ikiye ayrılmaktadır. Ancak bu iki sistem birbirinden tamamen ayrı değildir. İki sistemin de kendi hücrelerinin birbirlerinin hücreleriyle iyi anlaşması ve uyumlu hareket etmesi, sağlıklı ve güçlü bir bağışıklık sisteminin göstergesidir.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirmek İçin Yapılması Gerekenler
Bütün beden için olduğu gibi, bağışıklık sistemi için de sağlıklı bir yaşam sürmek çok önemlidir. Özünde oldukça basit olan birkaç yaşamsal değişiklikle, bağışıklık sistemini güçlendirmek mümkündür.
- Tütün ürünlerinden uzak durmak: Tütün ürünleri ve özellikle sigara, içerisinde çok sayıda zararlı kimyasal madde bulundurmaktadır. Bu maddeler, çok sayıda sağlık problemine neden olabilmektedir. Öte yandan sigara içen insanlarda, çeşitli solunum yolu problemleri de oluşmaktadır. Bütün bunlar immün sistemin zayıflamasına neden olur.
- Kilo kontrolü: Boy, yaş, cinsiyet gibi değişkenlere göre her insan, kendi ideal kilosunu bilmeli ve bu kiloda olmaya çalışmalıdır. Kişinin kendi ideal kilosunda olması, immün sistemin güçlü olması için çok önemlidir.
- Düzenli spor yapmak: İnsanların kendi yaşlarına, kilolarına ve kapasitelerine göre uygun şekilde spor yapması, bağışıklık sistemini ciddi oranda güçlendirir.
- Alkolden uzak durmak: Aşırı alkol tüketimi, bağışıklık sisteminin kendi içerisindeki ahengini sekteye uğratır.
- Yeterince uyku uyumak: Yetişkin insanlar en az 7 saat, çocuklar ise günde ne az 8 saat uyku uyumak zorundadır. Uyku, bağışıklık sistemini güçlendiren en önemli etkenlerden birisidir. Bebeklerde bu süreler daha da artış gösterebilir.
- Sağlıklı beslenme: Bir insanın, bir gün içerisinde vücuduna aldığı besinlerin, bütün gıda gruplarını kapsıyor olması gerekmektedir. Böylece vücut, kendisine lazım olan her şeyi elde etmiş olur.
- Stres seviyesini azaltmak: Çağımızın en büyük problemlerinden birisi haline gelen stres, immün sisteme de zarar vermektedir. Her insan elbette bir miktar strese sahip olur ancak, fazla stresten kurtulmak çok önemlidir. Stres seviyesinin azaltılması, bağışıklık sistemi güçlendirici yöntemlerden birisidir.
Yukarıda yer alan yöntemler, aynı zamanda doğal bağışıklık güçlendirici yöntemlerdir.
Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Besinler
- Turunçgiller: C vitamini bağışıklık sistemi güçlendirici etkiye sahiptir. Bu yüzden turunçgiller tüketmek oldukça önemlidir. Bol bol greyfurt, portakal, mandalina ve limon tüketilebilir.
- Dolmalık kırmızı biber: İlginç bir şekilde dolmalık olarak bilinen kırmızı biberler, turunçgillerle eşit ağırlıklarda 3 kat daha fazla C vitamini bulundurmaktadır.
- Brokoli: Brokoli, vitamin ve mineral zengini bir gıdadır. İçerisinde A, C, E vitamini ile birlikte bol miktarda lif ve antioksidan bulundurmaktadır. Brokoli, bir insanın yiyebileceği en sağlıklı besinlerden birisidir.
- Sarımsak: Hemen hemen bütün dünya mutfaklarında önemli bir yeri olan sarımsak, ülkemizde de oldukça değerli ve bol kullanılan bir gıdadır. Hem çok lezzetli hem de çok faydalı olan bu gıdayı bol bol tüketmek, bağışıklığı güçlendirici yöntemlerden birisidir.
- Zencefil: Zencefil genellikle hastalandıktan sonra kullanılmaya başlanan mucizevi bir besindir. İltihapların azalmasına yardımcı olan zencefil, boğaz ağrılarına da iyi gelmektedir. Aynı zamanda mide bulantısını engelleyen bir yapıya da sahiptir. Zencefilin bağışıklık sistemi güçlendirici etkisi, görmezden gelinemeyecek seviyededir.
- Ispanak: Ispanak hem C vitamininden zengin, hem de antioksidan ve beta karoten deposudur. Tüm bunlar immün sistemi güçlendiren maddelerdir.
- Yoğurt: Özellikle içerisinde sağlıklı bakterilerin yer aldığı yoğurtlar, bağışıklık sistemini ciddi oranda güçlendirmektedir. Meyveli yoğurtlardan ziyade, sade yoğurt tüketmeye çalışmak tavsiye edilir. Eğer yoğurdu lezzetlendirmek isteniyorsa, taze meyveler ve bal ile karıştırılabilir.
- Badem: Konu soğuk algınlığı ile savaşmaya geldiğinde, E vitamininin de C vitamininden geri kalır yanı yoktur. E vitamini, iyi bir bağışıklık güçlendirici vitamin olarak bilinmektedir. Badem, müthiş bir E vitamini ve antioksidan deposudur.
- Ayçekirdeği: Ayçekirdeği, içerisinde bulundurduğu fosfor, magnezyum, B-6 ve E vitamini ile iyi bir bağışıklık güçlendirici besindir.
- Zerdeçal: Zerdeçal körinin temel bileşenidir. Parlak renkli bu güzel baharat, yıllardır osteoartrit ve romatoid artrit hastalıklarının da tedavisinde kullanılmaktadır. Araştırmalar zerdeçalın, immün sistem güçlendirici etkisinin yüksek olduğunu ortaya koymaktadır.
- Yeşil çaylar: Yeşil çayların genelinde bol miktarda antioksidan bulunur.
- Kivi: Kivi, folat, potasyum, K vitamini ve C vitamini açısından zengin bir meyvedir. Kivinin beyaz kan hücrelerinin enfeksiyonla savaşmada büyük bir yeri bulunmaktadır.
- Kümes hayvanları: Hastayken tavuk çorbası içmenin iyi gelmesi, basit bir placebo etkisi değildir. Tavuk, hindi gibi kümes hayvanları, B-6 vitamininden zengindir. Küçük bir parça tavuk eti, her insanın günlük alması gereken B-6 miktarının üçte birini karşılar. B-6 insan bedeninde meydana gelen çok sayıda kimyasal reaksiyonun önemli bir oyuncusu ve kırmızı kan hücrelerinin üretiminde destekçidir.
- Kabuklu deniz ürünleri: Kabuklu deniz ürünlerinin bağışıklık sistemi güçlendirici etkisi gözardı edilemeyecek seviyededir. Kabuklu deniz ürünleri içerisinde bol miktarda çinko bulundurur. Çinko her ne kadar çok gündemde olmayan bir vitamin olsa da bunun yanında yapılması gereken bir diğer ey de bunun için olmasıdır.
İmmün Sistem Güçlendirici Diğer Yöntemler
Bağışıklık sistemini güçlü tutmak için beslenmede çeşitlilik, hareketli yaşam ve uyku düzeni oldukça önemlidir. Ancak bazen doğal yöntemler yetersiz kalabilmektedir. Özellikle çocuklarda bağışıklık sistemini güçlendirmek çok önemli olduğu için, bir takım bağışıklık güçlendirici vitamin ve takviye arayışına girilebilmektedir. Günümüzde bağışıklık sistemini güçlendiren takviyeler ile ilgili kötü bir algı bulunmamaktadır. Ancak bu tarz takviyeleri kullanmadan önce, her ne olursa olsun bir doktor görüşü almak çok önemlidir. Öte yandan ozon tedavisi gibi bağışıklık güçlendirici alternatif yöntemler de kullanılabilir. Tüm bunlar dışında, bağışıklık sistemi hastalıkları olan insanların doktor kontrolünde bir yaşam sürmesi gerekmektedir.
