Bulimia Nervoza Hastalığı Nedir?
Bulimia Nervoza, hastaların yemek yerken kontrol kaybı yaşaması ve kendilerini durduramaması hastalığıdır. Hastalar kilo almamak için kendilerini kusturmaya, müshil ilaçları içmeye veya idrar sökücü ilaçlar kullanmaya meyilli olurlar. Hastaların bir çoğunda aç kalma denemeleri ve çok ağır egzersizler yapma eylemleri görülür. Tüm bu durumların 3 ay boyunca haftada en az 1 kez yaşanıyor olması, tanı koymak için yeterlidir. Hastaların vücut ağırlıklarından ve şekillerinden aşırı derece rahatsız olduğu gözlemlenir.
Anoreksiya hastalığından farklı olarak, bulimiya nervoza hastalarının vücutları normal seviyelerde veya olması gerekenden üst seviyelerde olabilmektedir. Peki, anoreksiya nervoza nedir? Anoreksiya hastaları çok düzensiz yemek yerler ve vücut ağırlıkları çok düşük olur.
Tıkınırcasına yeme bozukluğu yaşayan hastalar, atak sırasında genellikle daha önce kafalarında planladıkları yüksek kalorili yiyecekleri tüketirler. Gerçekleşen yemek yeme atağını takiben bir pişmanlık ve suçluluk duygusu oluşur. Hastalar böyle ataklardan sonra kendilerini eleştirmeye başlarlar ve kendilerine zarar verebilecek davranışlar sergilemeye başlarlar. Örneğin kendini kusturmaya çalışabilirler ya da çok ağır bir egzersiz programı uygulayabilirler.
Bulimia Atakları Nasıl Gerçekleşir?
Tıkınırcasına yemek yeme atakları genellikle olumsuz bir duygunun gelişmesiyle birlikte kendisini gösterir. Hastalar neşesiz olduklarında ya da kederlendikleri anlarda atak geçirebilirler. Stres, kilodan memnun olmama ve vücut şeklini beğenmeme gibi sebepleri de bulunmaktadır. Hastalarda, kendini beğenememe, pişman olma ve kendi kendisini suçlama gibi davranışlarla karşılaşılabilir.
Bulimia Nervoza Belirtileri
Bulimiya hastalarının hem duygusal hem de fiziksel olarak gösterdikleri birçok belirti bulunmaktadır. Genel olarak belirtiler şunlardır:
- Tek bir öğünde çok büyük porsiyonlarda yemek yeme
- Yemeğin bitmesiyle tuvalete gitme ve kusma
- Kilo vermeyi isteyerek ilaç kullanma
- Kilo almak istememe ve anksiyete seviyesinde kilo almaktan korkma
- Kendi vücudunu aşırı çirkin bulma
- Mide asidine bağlı olarak (kusma) dişlerde lekeler oluşması
- Sosyal hayatın giderek kötüleşmesi ve tek başına yemek yeme isteği
- Hastalığın getirdiği yanlışların kişi tarafından fark edilememesi, farkındalık oluşturamaması
- Hızlı duygu değişiklikleri ve depresyon
- Yoğun egzersizler ve ağır sporlar yapma
- Yorgunluk, diş problemleri, sindirim sistemi sorunları ve boğaz ağrıları
Tanı Yöntemleri
Bulimia nervoza, yoğun ve engel olunamayan yemek yeme ataklarıyla birlikte başlayan ve fazla yemek yemenin vücuda vereceği etkileri engellemek için olumsuz davranışlarda bulunma hastalığıdır. Tanı konabilmesi için hastanın 3 ay boyunca, haftada en az 1 kez bu atakları geçirmesi gerekmektedir. Hastalar genellikle içinde bulundukları durumun farkına varamazlar ya da kabullenemezler. Bu yüzden yemek yeme ataklarına teslim olmaya ve sonrasında kusma, müshil hapı kullanma gibi olumsuz davranışları sergilemeye devam ederler. Ancak zaman zaman kendileri, zaman zaman da yakınları tarafından bu durum fark edilir ve bir psikiyatri uzmanı ile randevu ayarlanır. Psikiyatri doktorları, şikayetleri dinledikten sonra teşhisi koyabilir.
Bulimia Nelere Sebep Olur?
Peki, bulimia tedavi edilmezse hangi sorunlar yaşanabilir?
- Özsaygının azalması
- Sosyal ilişkilerde problemler yaşama
- Regl düzensizliği
- Alkol ya da uyuşturucu bağımlılığı
- Anksiyete, depresyon, kişilik bozuklukları ve bipolar bozukluk
- Ritim bozukluğu ve çeşitli kalp damar hastalıkları
- Kendine zarar verme
- Dehidrasyona bağlı böbrek yetmezliği
- Diş çürümesi ve diş eti rahatsızlıkları
- İntihara meyilli olma
- Sindirim sistemi rahatsızlıkları
Bulimia Tedavisi
Bulimiya hastalığında diğer yeme bozuklukları hastalıklarına göre vücut ölçüleri normal olabilmektedir. Sorun, her ne kadar fiziksel özellikleri normal olsa da, hastanın fiziğinin bozuk olduğunu düşünmesidir. Ancak hastalar, olması gerekenden yüksek kilolarda da olabilirler. Bulimiya tedavisi için birbirinden farklı tedavi yöntemleri uygulanabilir. Bu yöntemler genel olarak şunlardır:
- Psikoterapi (Konuşma ve psikolojik danışma)
- İlaç tedavisi (Psikiyatrik ilaçlar)
- Yiyecekler ve doğru beslenme hakkında hastanın bilgilendirilmesi
- Hastanın hayatını tehlikeye atabileceği seviyede semptomları varsa, hastaneye yatırılması
Hastaların iyileşme oranları anoreksiya nevroza hastalarına göre çok daha fazladır. Bilişsel davranışçı terapi ve ilaç tedavisi beraber uygulanabilmektedir. Hastaya uygulanan psikoterapilerde şunlar amaçlanır:
- Stresle mücadele
- Fiziksel görünüşü olumlu bulma
- Duygu durum düzenlemesi
- Dürtü kontrolü
Hastaya uygulanacak olan ilaç tedavisiyle kaygılar ve depresyon belirtileri azaltılabilmekte ve öfkenin kontrol altına alınması sağlanabilmektedir.
Hasta Yakınları Neler Yapmalı?
Eğer kendinizde bulimia nevroza hastalığı olduğunu düşünüyorsanız, Avicenna Ataşehir Hastanesi Psikiyatri bölümünden randevu alabilirsiniz. Eğer hastalığın bir yakınınızda olduğuna dair şüpheleriniz varsa, onunla çok net ve dürüst bir konuşma yapmanız gerekmektedir. Yetişkin insanların zorla profesyonel yardım alması mümkün değildir. Hastanın böyle durumlarda tedavi konusunda ikna edilmesi gerekir. Aynı zamanda tedavi sürecinde desteklenmeleri gerekmektedir. Hastalar genellikle tedavi olmayı kabul ettiklerini söyleseler de, randevu almayı ertelemeye eğilimli olurlar. Bu yüzden yakınınız için bir randevu oluşturmanız ve refakatçi olarak beraber uzman doktora gitmeniz gerekebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Bulimia Nervoza hastalığı nasıl başlar?
Bulimia hastalığı, çok sayıda stresli olayın vaka bulması sonrası yeme bozukluğunu tetikleyebilir. Bazen çok sıkı diyetler ardından da başladığı görülmektedir.
Bulimia Nervoza öldürür mü?
Bulimia Nervoza hastalığı, tedavi edilmediği sürece ölümle sonuçlanabilen ciddi bir rahatsızlıktır.
