Ruh sağlığı, çoğunlukla yetişkinlerle bağdaştırılan bir olgu olarak öne çıkmaktadır. Araştırmalar ise göstermektedir ki ihmal edilen çocuk ve ergen ruh sağlığı, ileri yaşlardaki psikolojik problemlerin temelini oluşturmaktadır.
Küçük yaşlarda gösterilen pek çok psikolojik tepkime, isyan veya yorum yetişkinler (ebeveynler) tarafından önemsiz görülmektedir. Ebeveynlerin çocuğun dönemsel bir krizden geçtiğini, kıskançlık veya şımarıklık ettiğini düşünerek göz ardı ettiği davranış biçimleri, ileri dönem problemlerini oluşturabilmektedir. Çocuğun büyüme evresindeki tüm hareketlerinin doğru bir şekilde takip ve analiz edilmesi önem taşımaktadır.
Çocuk ve Ergenlerde Psikolojik Rahatsızlıklar
Çocukluk ve ergenlik çağlarında belirtileri ortaya çıkan, kendini hissettiren pek çok psikolojik rahatsızlık bulunmaktadır. Bunlar dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ve karşıt olma bozukluğuna (KOB) benzer şekilde düşmancıl ve takıntılı davranış şekillerini, odak problemlerini içeren rahatsızlıklar olabileceği gibi; sosyal fobi, anksiyete, majör depresyon gibi serotonin eksikliğine ve bunalıma bağlı hastalıklar da olabilmektedir.
Çocuk ve ergenlerde en sık görülen psikolojik rahatsızlıklar şu şekilde sıralanabilmektedir:
- Depresyon
- Hiperaktivite
- Kaygı bozukluğu
- Uyku bozuklukları,
- Durum kontrol güçlükleri,
- Travma sonrası stres bozuklukları,
- Öğrenme güçlükleri,
- Kekemelik,
- Tik bozuklukları,
- Uyum bozuklukları.
Çocukluk Travması Nedir?
Çocukluk çağlarında farklı gerekçelerle ortaya çıkabilen ve bilinçaltında yer edinerek ileri yaşlara taşınan travmalara çocukluk dönemi travması denmektedir. Taciz, ebeveynlerin boşanması, akran zorbalığı, sağlıksız büyüme koşulları, sevgi ve ilgi açlığı gibi gerekçelerle çocukluk travmalarının şekillendiği görülebilmektedir.
Pek çok psikanalist, yetişkinlik dönemine taşınmış sağlıksız alışkanlıkların çocukluk travmalarına bağlı olduğu görüşünü savunmaktadır.
Ergenlik Dönemi Asiliği Nasıl Geçer?
Ergenlik dönemi, bir geçiş evresi olarak değerlendirilmektedir. Bu dönemde hem fiziki hem psikolojik hem de düşünsel değişim ergenliğin sancılı geçmesine sebep olabilmektedir.
Pek çok ebeveyn çocuğunun ergenlik döneminde ortaya çıkan asi davranışlarından şikayet etmektedir. Ergenlik dönemi asiliği, çocuğun hızla gelişen değişimlere ayak uyduramaması, kendini yalnız ve savunmasız hissetmesi gibi psikolojik gerekçelere dayalı olarak ortaya çıkabilmektedir. Bu dönemde ayrıca bağımsız bir birey olma ve özgürleşme çabalarının dışa vurum şekli de asilik olabilmektedir.
Ergenlik dönemi asiliğinin geçmesi için çocukla sağlıklı iletişim kurmak, onu kısıtlamadan bireysel sınırlarına saygı duyarak hareket etmek gerekmektedir. Pek çok ergen anlaşılmadığını ve dinlenmediğini hissettiği için asiliğe başvurmaktadır. Bu dönemde gösterilen destekleyici ve dinleyici ebeveyn tutumu, ergenin asiliğini törpüleme noktasında son derece etkili olmaktadır.
Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi
Çocukluk ve ergenlik döneminde ortaya çıkmış psikolojik problemleri çözüme kavuşturmak için psikiyatrik yardım almak gerekebilmektedir. Çocuk ve ergen psikiyatrisi 18 yaşından küçük bireylerin psikolojik sağlıkları ile ilgilenmektedir.
Çocukluk yıllarında yahut ergenlikte ortaya çıkan psikolojik problemlerin göz ardı edilmemesi son derece önemlidir. Çocukta bir psikolojik rahatsızlık olduğundan şüphe edilmesi hâlinde psikiyatri bölümüne giderek erken tedavi mümkün olmaktadır. Avicenna Ataşehir Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi bölümü de bu alanda vermiş olduğu hizmetlerle bilinmektedir.
Çocuklarda psikolojik bozuklukların nasıl kendini gösterdiğini merak ediyorsanız Psikolojisi Bozuk Çocuğun Belirtileri başlıklı bloğumuzu okuyabilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular
Yanlış ebeveyn tutumları, ölümler, yaslar ve daha farklı pek çok etken psikolojinin bozulmasına sebep olabilmektedir.
Ergenlik dönemine girmiş olan yani 12-18 yaş aralığında olan bireylerin psikolojik problemleri ile ilgilenen bölümdür. Ergen ruh hastalıkları ve sağlığı bölümü doğru yöntem ve yaklaşımlarla ergenin ruh sağlığını iyileştirmeyi hedefler.
