Depresyon Nedir?
Depresyon, hastaların hislerini, düşüncelerini ve davranışlarını etkileyen ve bütün bunlara bağlı olarak bir takım duygusal ya da fiziksel problemler oluşmasından neden olan hastalıktır. Gündelik yaşama dair aktiviteleri yapmakta zorlanma ve hayatın yaşamaya değmiyor olduğuna dair düşüncelere kapılmaya da neden olabilmektedir. Depresyonu, basit bir mutsuzluk ya da kısa süreli bir güçsüzlük olarak görmemek gerekir. Depresyondan kurtulma yolları hiç de kolay değildir. Tedavi edilebilir bir hastalık olduğu bilinse de, tedavi sürecini alanında uzman hekimlerin yürütmesi gerekmektedir.
Depresyona iyi gelen iki farklı tedavi türü vardır. Birisi psikoterapi, diğeri de antidepresan ilaçlar ile gerçekleştirilen tedavidir. Peki antidepresan nedir? Çeşitli psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlara antidepresan denir. Çoğu zaman her iki tedavi yönteminden de birlikte faydalanılır. Depresyon ve anksiyete gibi hastalıklar genellikle 20’li yaşlardan itibaren görülmeye başlasa da, her yaştan insanda kendisini gösterebilmektedir. Kadınlara bu teşhis erkeklere göre daha fazla konur. Buna sebep olarak kadınların erkeklere göre bu konuda daha fazla bilinçli olması gösterilebilir.
Majör Depresyon
Majör depresif ya da majör depresyon, en az iki hafta süresince devam eden, çeşitli gündelik olaylara karşı düşük ve sabit bir ruh haliyle yanıt verme ya da hiç yanıt vermeme halidir. Manik depresif ise, bipolar bozukluk olarak bilinir.
Nedenleri
- Kalıtsal faktörler
- Beyindeki fiziksel değişimler
- Hormonal değişimler
- Beyinde oluşan kimyasallar
- Düşük benlik saygısı
- Bağımlılıkların bulunması (Alkol, sigara, uyuşturucu, kumar)
- Fazla özeleştiri yapma
- Aşırı kötümserlik
- Geçirilmiş fiziksel ya da cinsel istismar
- Ölüm, kayıp, ayrılık gibi travmalar
- Zor geçen duygusal bir ilişki
- Ekonomik problemler
- Diğer ruhsal bozuklukların bulunması
- Kanser, kalp hastalığı ya da felç gibi hastalıklar geçirmek
- Hipertansiyon ya da uyku ilacı gibi hapların kullanımı
Ağır Depresyona Bağlı Oluşabilecek Hastalıklar
Tedavi edilmemesi halinde ağır depresyon oluşabilir. Ağır depresyona bağlı aşağıda yer alan problemler meydana gelebilir:
- Aşırı kilo ve obeziteye bağlı kalp hastalıkları ve diyabet
- Ağrılara neden olabilecek fiziksel problemler
- Alkol ve uyuşturucu kullanımına başlama
- Anksiyete, panik bozukluk ve sosyal fobi oluşumu
- Aile içi çatışmalar, duygusal ilişkilerde problemler ve iş – okul hayatında güçlükler
- Sosyal izolasyon
- İntihar eğilimi
- Kendine zarar verme
- Erken yaşta ölüm
Depresyonun Belirtileri Nelerdir?
Peki, depresyona girmek hangi belirtilerin oluşmasına neden olur? Çocuklarda depresyon, gizli depresyon, kış depresyonu, hamilelik depresyonu, psikotik depresyon ve ağır depresyon belirtileri nelerdir? Depresyonun genellikle bir insanda hayatı boyunca bir kez ortaya çıktığı düşünülür. Ancak birden fazla kez depresyona giren hastalar da bulunmaktadır. Aşağıda yer alan belirtiler, hastada günlük olarak görülür ve birden fazla günde kendisini gösterebilir. Aşağıda yer almakta olan belirtilerin azalmasıyla birlikte, depresyon iyileşme belirtileri kendisini göstermeye başlar.
- Boşluk hissi, üzüntülü olma, nedensiz ağlama ya da umutsuzluk duyma
- Kendini değersiz hissetme, suçlu hissetme ya da önceden yaşanan başarısızlıkları düşünüp kendi kendini suçlama
- Düşünme, konsantrasyon, karar alma ve hafıza problemleri
- Düşünürken, konuşurken ya da hareket ederken yavaşlama
- Basit sorunlar için öfke krizleri geçirme, sürekli sinirli olma ya da hayal kırıklıkları yaşama
- Hobilere, spor yapmaya ya da cinselliğe karşı ilgi kaybı yaşama
- İştahın gözle görülür oranda azalması ve buna bağlı kilo kaybı
- Ciddi iştah açılması ve buna bağlı kilo alma
- Kaygılı olma, ajitasyon yapma ya da huzursuz olma hali
- Nedensiz fiziksel sorunların ortaya çıkması, sırt, bel, boyun ya da baş ağrıları
- İntihar eğilimi
- Uyku problemleri
- Yorgunluğa ve enerji eksikliğine bağlı üşengeçlik
Yukarıda yer alan belirtiler, depresyonu olan hastalar için iş, eğitim ve sosyal hayatta başarısızlıklara neden olabilecek ciddi problemlere neden olur. Hamilelikte depresyon sık görülen bir durumdur. Anne adayı hem hormonal değişikliklere hem de fiziksel değişikliklere bağlı olarak depresyona girebilir. Fakat bu tarz problemler hamilelikte genellikle kısa sürer. Çünkü anne, karnındaki mucizeye alışmaya ve fiziksel değişimi ile barışmaya başlar.
Depresyon Tedavisi
Depresyonu olan hastalar için iki tedavi yöntemi bulunur. İlaç ve psikoterapi tedavileri hastaya göre ayrı ayrı kullanılabileceği gibi, beraber de kullanılabilmektedir. Burada doktor, depresyonun seviyesi ve çeşitleri gibi kriterlere göre karar verir. Eğer bir hasta ağır depresyon geçiriyorsa, hastaneye yatırılması gerekebilir.
Uzman bir psikiyatristten aldığınız tedavi dışında, günlük yaşamınızda dikkat etmeniz gerekenler ise aşağıdaki gibidir:
- Tedavi planına sadık ve uyumlu olmak
- Bu konu hakkında güvenilir kaynaklardan bilgiler toplamak
- Fiziksel ve ruhsal sinyallere dikkat etmek
- Alkol ve uyuşturucu gibi bağımlılık yaratabilecek maddelerden uzak durmak
- Sağlıklı beslenmek ve fiziksel aktiviteye başlamak. Uzmanlar, spor yapmanın bu hastalığa karşı çok büyük bir etkisinin olduğunu belirtmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
En tehlikeli depresyon hangisidir?
Dışarıdan fark edilmeyen türlerden biri olan atipik depresyon, en tehlikeli olarak bilinir.
Depresyonda olan insan nasıl anlaşılır?
Depresif duygu durumuna ek olarak, ilgi ve istek kaybı, zevk alamama, kilo kaybı ya da artışı, uykusuzluk ya da uyku artışı, hareketlerde yavaşlama, yorgunluk, enerji kaybı, bitkinlik, değersizlik, huzursuzluk, odaklanma zorluğu, suçluluk duygusu, kararsızlık ve kendine zarar verme düşünceleri gibi belirtilerden anlaşılır.
Majör depresyon neden olur?
Çevresel stres etkenleri, hayat olayları, aile içi şiddet, travmalar, sevilen kişilerin kaybedilmesi, boşanma, ayrılık, yaşlılık, işten ayrılma ve emeklilik gibi önemli dönüm olayları buna örnektir.