Hastalık Hastalığı (Hipokondriyazis) Nedir?
Halk arasında daha çok hastalık hastalığı olarak bilinen hipokondriyazis, “zihin-vücut” ilişkisinin bozulma halidir. Bazı insanların sağlıkları konusunda endişe etmesi normaldir. Ancak bu hastalığa sahip olan kişiler, hem hasta bireylerden hem de ciddi şekilde hasta olmaktan korkar ve endişelenirler. Öte yandan kişinin ciddi bir hastalığı olduğunu düşünmesi üzerine, vücudundaki belirtileri yanlış veya abartılı okuması sonucunda ortaya çıkar. Yeterli tıbbi müdahalelerin yapılmasına ve güvence verilmesine rağmen, kişi hasta olduğu düşüncesini bıkamaz.
Hangi Yaş Aralığında ve Kimlerde Görülür?
Genellikle 20 – 30 yaş arasında görülür ve kadınlarda ve erkeklerde görülme oranı eşittir. Bu durum için psikiyatriste başvuran hastalar, psikiyatriste gitmeden önce pek çok doktorla görüşüp ikna olmayıp en son çareyi psikiyatristte bulurlar. Ve ayrıca bu hastalar, gittikleri psikiyatristlerden ya da psikologlardan emin olmayıp sürekli değişikliğe giderler.
Hastalık Hastalığı Belirtileri
- Bir hastalığa yakalanmadan aşırı derecede korkma
- Sosyal ilişkilerde zorluk
- Çok küçük fiziksel bir belirti olmasına rağmen, ciddi bir hastalığı olduğu hissine kapılma
- Sürekli olarak hastane ve doktorlara gitmek
- Sürekli olarak doktor beğenmemek ve değiştirmek
- Duygusal stres
- Takıntılı olarak sağlık ile ilgili bir araştırma yapmak
- Sürekli vücudu ve kalp atışını kontrol edip takip etmek
- Herhangi bir hastalığı görüp okuduktan sonra, aynı hastalığa kendisinin de sahip olduğuna inanmak
- Hasta olacağını düşündüğü için hastane gibi yerlerden uzak durmak gibi durumlar hipokondriyazis belirtileri arasında yer alır.
Hastalık Hastalığı Nedenleri
- Çocukken ciddi bir hastalığa yakalanmak
- Aile bireylerinde ciddi bir hastalık bulunması
- Çok sevilen bir kişinin ölümü
- Kaygı bozukluğu yaşamak
- Aile bireylerinden birinin de bu hastalığa sahip olması
- Herhangi bir hastalığa karşı aşırı derecede duyarlı olma
- İyi bir sağlığa sahip olmayı, başka hiçbir hissin karşılayamayacak olmasına inanmaları gibi durumlar, hastalık hastalığı yaşayanlar için risk faktörleridir.
Hangi Davranışlar Görülür?
- Sağlık ile ilgili aşırı derecede kaygılı olurlar.
- Hastalık belirtilerini sıkı bir şekilde takip ederler.
- Bazıları doktor doktor gezerken, bazıları da hastaneden kaçma eğiliminde olur.
- Nabızlarını sürekli olarak kontrol ederler.
- Hastalık süreci konusunda doktor ile bilgi yarışına girebilme potansiyelleri vardır.
- Hastalığı onaylatmak isterler.
- Saptanmamış özgül bir hastalıkları olduklarına inanırlar. Bu durumu da doktorların henüz keşfetmediğini düşünürler.
- Genellikle bu hastalarda hastalık hastalığı fiziksel belirtileri veya hipokondriyazis fiziksel belirtileri yoktur. Varsa da bunlar hafif belirtilerdir. Ancak bu belirtiler ile ilgili sürekli olarak bir düşünme vardır.
Hipokondriyazis Kişinin Sosyal Yaşamını Nasıl Etkiler?
Bu hastalığa sahip olan kişilerin sosyal ilişkilerinde bozulmalar meydana gelebilir. Bu kişiler hasta olma korkusu ile aşırı meşgul oldukları için, hasta olmamalarına rağmen hastalıklar ile ilgili internetten veya sağlık ile ilgili forum sitelerinden kapsamlı bir araştırma yaparlar. Burada yazan belirtilerin, kendilerinde olup olmadığı konusunda fazlasıyla ilgilenirler. Gündemlerinde hastalık dışında pek bir şey olmaması, çevrelerindeki insanları uzaklaştırabilir. Ya da tam tersi olarak bu hastalığa sahip olduğunu bilen arkadaş veya aileler uzaklaşma eğilimi gösterebilirler. Bu durum pek çok doktora gitmelerine ve onay ihtiyacı almalarına kadar devam eder.
Hastalık Hastalığı Tedavisi
Hastalık hastalığı nasıl tedavi edilir sorusu, birçok kullanıcı tarafından merak edilip araştırılıyor. Bu hastalığın tedavisinde çoğunlukla psikoterapi ve ilaç tedavisi aynı anda uygulanır. Ayrıca bu kişilere psiko-eğitim verilmesi de gerekmektedir. Bu sayede hem hastalıklar hem de kişinin bedeni ile ilgili durumlar hakkında doğru bilgiler edinilir. Ancak yalnızca bu yöntemler ile kişinin hastalık ile ilgili korkuları kaybolmaz. Çünkü hastalığın temelinde kaygı bozukluğu yatar. Kaygı bozukluğunun nedeni ise hasta olmak değildir. Diğer kaygı bozukluğu hastalıklarında da olduğu gibi, kişiye endişe duyduğu konular ile ilgili ne kadar bilgi verseniz ya da ikna etmeye çalışsanız da kişi yine endişelenmeden ve kaygılanmadan duramaz.
Psikoterapide kaygı bozukluğuna neden olan kaygı fazlalığının nedenleri tespit edilir ve bunlar üzerinde çalışılır. Kaygı bozukluğuna neden olan durumlar ise, genellikle geçmişte yaşanan travmatik olay veya durumlara maruz kalmak ile ilgilidir. Travmatik olay ya da durumlara maruz kalmış bir kişi, beyninde bu olayların oluşturduğu olumsuz duyguları yenemediği için beyninde limbik sistem denilen bölgede kaygı birikmesi yaşar ve bu da kaygı bozukluğuna neden olur. Psikoterapinin amacı, kaygı birikmesi sonucunda kaygı fazlalığını en aza indirmektir. Bu işlemde travmatik durumlarda travma çalışması yaparak sağlanır.
Sıkça Sorulan Sorular
Hastalık hastası nasıl bir hastalıktır?
Tıbbi adı hipokondriyazis, bir tür takıntı hastalığıdır. Hastanın takıntısı ise kendi sağlığıdır.
Hipokondriyazis ne zaman ortaya çıkar?
Genellikle yetişkinlik döneminde ortaya çıkar.
Hipokondriyazis’in yaygınlık oranı nedir?
Tam olarak sıklık ve yaygınlığı bilinmemektedir. Ancak bu hastalık genç yaşta başlamanın yanı sıra 40 – 60 yaşları arasında da sıklıkla görülebilir.