Hipermetrop Nedir?
Göze gelen ışınların retinanın (ağ tabaka) arka kısmına odaklanması sonucunda meydana gelen görme kusuruna hipermetropi adı verilmektedir. Görme kusurları dört farklı şekilde oluşabilmektedir. Bunlar; miyop, hipermetrop, astigmat ve presbiyopi görme bozukluklarıdır. Genellikle göze gelen ışınlar ağ tabakada kırılır ve ardından göz bebeğinden geçerek merceğe ulaşır. Bunun üzerine mercekte bir kez daha kırılır ve ağ tabaka retinaya ters bir görüntü oluşturacak şekilde yansır. Retina gelen bu ışınları yapısında bulunan koni ve çubuk hücreleri ile algılayarak görüntüyü anlamlandırır. Algılanan bu görüntü en sonunda sinir hücreleri tarafından taşınarak beyne gönderilir.
Hipermetrop Belirtileri
Genel olarak görülen hipermetrop belirtileri arasında şunlar yer almaktadır:
- Yakında bulunan nesneleri bulanık görme,
- Gözlerde ağrı veya yanma,
- Gözleri sürekli kısarak bakma ihtiyacı,
- Uzun süreli ekrana bakma veya okuma yapılan durumlarda baş ağrısı,
- Devamlı göz kırpma ihtiyacı,
- Gözlerde kızarıklık.
Bu belirtiler yetişkinlerde çok çabuk fark edilebilmektedir. Ancak çocuklarda ve bebeklerde hipermetrop belirtilerinin fark edilmesi daha uzun bir zaman alabilmektedir. Bu sebeple herhangi bir şikayet olup olmadığına bakılmaksızın çocukların düzenli olarak uzman bir göz hekimine muayene olmaları gerekmektedir. Geç fark edilmiş ve tedavisi yapılmamış bir hipermetrop, çocuklarda ileri dönemlerde göz tembelliği oluşmasına sebep olabilmektedir. Bununla birlikte yetişkinlerde de ilk evrelerde belirti vermeyen gizli hipermetrop gelişebilmektedir. Bu nedenle sorunun erkenden teşhis edilebilmesi için düzenli göz muayenesi şarttır.
Hipermetrop Neden Olur?
Bu görme kusuru genetik olabileceği gibi diğer farklı sebeplerden de kaynaklanabilmektedir. Gözde bulunan azı anatomik kusurlara bağlı olarak da görme sorunları gelişebilir. Genel olarak şu etkenler görme sorunu yaşanmasına zemin hazırlamaktadır:
- Gözün ön arka uzunluğunun normalden kısa olması,
- Kornea ve lenste oluşan yüzey değişiklikleri,
- Bir şey okurken harfleri iç içe geçmiş gibi görmek,
- Lensin kırılma indeksindeki anormal değişimler,
- Diyabet (şeker) hastalığı,
- Bazı ilaçların yan etkisi olarak görme sorunları gelişebilmektedir.
Hipermetrop Tanısı
Belirli görme şikayetleri ile bir göz doktoruna gittiğiniz zaman teşhis süreci detaylı bir göz muayenesi ile başlar. Bu muayenede göz ölçümleri yapıldıktan sonra sağlık öykünüz de ayrıntılı bir şekilde değerlendirilir. Daha sonra refraktometre olarak adlandırılan teknolojik olarak gelişmiş bir tıbbi cihaz ile hipermetropi dereceleri belirlenmektedir. Elde edilen sonuçlara göre hastanın hangi tedaviye ihtiyacı olduğu doktor tarafından belirlenir.
Hipermetrop Dereceleri
Hipermetrop derecelendirme oranları üçe ayrılmaktadır. Bunlar hafif, orta ve yüksek dereceler olarak kaydedilir. Hafif hipermetrop 2 dereceden az olan görme kusurunu ifade etmektedir. Orta olan 2 ile 5 derece arasında, yüksek olan ise 5 derecenin üzerindeki görme kusurlarıdır. Bu derecelendir göz muayenesi esnasında uzman hekim tarafından belirlenmektedir. Daha sonra derecenin yüksekliğine göre tedavi planı yapılmaktadır.
Hipermetrop Tedavisi
Bu tedavide genel olarak amaç, göze gelen ışınların retinada olması gereken yere düşmesini sağlamaktır. İnce kenarlı dış bükey mercekler bu amaçla kullanılmaktadır. Bununla birlikte tedavide kontakt lens, gözlük ve cerrahi operasyon seçenekler de yer almaktadır.
- Gözlük: Görme bozukluklarının tedavisinde ilk tercih edilen ve sık kullanılan bir tedavi seçeneğidir. Genel olarak kullanımının rahat olması, çok fazla bakım istememesi ve maddi olarak uygun olması nedeniyle hastalar tarafından da sıklıkla bu tedavi şekli tercih edilmektedir. Genellikle hipermetrop astigmat olan veya miyop hipermetrop olan tüm hastalarda bu tedavi uygulanabilmektedir. Bu görme sorununa sahip kişilerin sıkça sorduğu, hipermetrop hangi mercek ile düzelir sorunun yanıtı ilk etapta ince merceklerdir. Ancak gözlük kullanımı esnasında görme kusurunun derecesi artıkça mercek daha da kalınlaştırılmaktadır. Bu nedenle cam kalınlaştıkça görüntü kalitesinde bozulmalar olur.
- Kontakt Lens: Gözün doğrudan üst kısmını kaplayan lensler, kullanılırken bakım isteyen bir tedavi şeklidir. Gözlüklere oranla maddi olarak biraz daha fazla bir yükü olduğundan hastaların genellikle ikinci tercihleri olmaktadır. Kontakt lenslerin hijyenine dikkat edildiği müddetçe göze bir zarar vermemekte ve farklı sorun çıkarmamaktadır.
- Cerrahi Operasyon: Kırma kusurlarına bağlı görme sorunlarında cerrahi tedavi genellikle miyopi de tercih edilmektedir. Miyop, uzağı görememe hastalığı olarak bilinmektedir. Ancak ileri evre hipermetrop vakalarında da başvurulan bir tedavi yöntemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Genel olarak bu sorunların giderilmesi için uygulanan cerrahi işlemler; göz içi lens implantı, PRK, LASIK ve LASEK işlemleridir. Göz içi lens implantı dışında uygulanan operasyonlar genellikle lazerle hipermetrop tedavisi yöntemlerini kapsamaktadır. Bunlar LASIK, LASEK ve PRK işlemleridir.
LASIK (Laser-assisted in situ keratomileusis)
Bu teknikte Excimer lazer kullanılarak görme kusuru düzeltilmektedir. Korneanın ön kısmından lazer ile ince bir tabaka kaldırılır. Ardından alt kısma Excimer lazer uygulanır. Bu şekilde görme kusuru düzeltilmektedir. Ancak bu operasyon tüm bireylere uygulanamamaktadır. LASIK son bir yılda görme bozukluğu derecesi artmamış olan ve 18 yaşını dolduran hastalara yapılabilmektedir. İşlemden önce genel olarak doktor, korneanın yapısal dokusunu inceleyerek, ameliyata engel bir durum olup olmadığını belirlemektedir. Bunun yanında LASIK operasyonunun uygulanabilmesi için görme ksuur derecesinin 6 numara ve altında olması gerekmketedir.
LASEK (Laser-assisted subepithelial keratectomy)
Bu operasyon LASIK tekniğinin aksine korneanın ön kısmından bir tabaka kaldırılmadan gerçekleştirilmektedir. Bu şekilde farklı bir Excimer laser tekniği olarak karşımıza çıkmaktadır. Genellikle korneada teşhis edilen LASIK ameliyata engel bir durumun olması halinde LASEK uygulanmaktadır.
PRK (Photorefractive keratectomy)
Genel itibari ile LASEK işlemine benzeyen PRK, korneanın en üst kısmında bulunan canlı dokunun tamamen kaldırılması şeklinde yapılan bir operasyondur. Bundan sonra yine alt kısımda bulunan bölgeye Excimer lazer uygulanmaktadır. Genellikle ileri evre görme bozukluğunda tercih edilen bir teknik olma özelliğini taşımaktadır.
Göz İçi Lens İmplantasyonu
Son zamanlarda sıklıkla uygulanmakta olan bu cerrahi operasyon, çok yüksek numaraya sahip görme bozukluğunda ve lazer tedavilerinin uygulanamadığı durumlarda yapılmaktadır. Aynı zamanda ilerlemiş hipermetrop miyop görme kusurlarının tedavisi için çok sık olarak tercih edilen bir yöntemdir. Genel olarak irisin önüne veya arkasına yerleştirilen iki türü bulunmaktadır. Bunların yanında hastanın hangi cerrahi operasyon için uygun olduğuna muayene sonrası doktor karar vermektedir. Zaten öncesinde mutlaka retina ve korneanın uygunluğunu belirlemek adına tahliller yapılarak, ameliyat kararı elde edilen sonuçlara göre verilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Hipermetrop ne demek?
Gözün ön çapının normalden daha kısa olması nedeniyle ortaya çıkan yakını görememe sorununa hipermetrop adı verilmektedir. Yakın mesafedeki nesneleri bulanık görme, göz ağrısı, baş ağrısı ve bir şey okurken harflerin iç içe görülmesi gibi belirtilere rastlanmaktadır.
Hipermetropi tedavisi nasıl olur?
Bu görme kusurunun farklı tedavi seçenekleri bulunmaktadır. Genellikle ilk etapta hafif dereceler için gözlük kullanımı önerilmektedir. Bundan sonra kontakt lens ve ileri vakalarda cerrahi müdahaleler yapılarak sorun tedavi edilmektedir. Hastalar için hangi tedavi şeklinin uygun olduğuna ise uzman hekim ve hasta birlikte karar vermektedir.
Hipermetrop göz çizilir mi?
Lazerle tedavi yöntemleri halk arasında göz çizdirme ameliyatları olarak anılmaktadır. Bu görme sorunun cerrahi tedavileri arasında lazerle tedavi teknikleri sıklıkla kullanılmaktadır. Bununla birlikte lazerle tedaviler kalıcı çözüm sunan operasyonlar arasında yer almaktadır. Hangi tekniğin hasta için uygun olduğuna karar veren kişi ise muayeneyi gerçekleştiren göz hekimidir.
