İlaçlı Tomografi: Nedir? Nasıl Çekilir?

Bilgisayarlı Tomografi (BT) Nedir?

Bilgisayarlı tomografi uygulaması, X ışınları yardımıyla vücuttaki doku, kemik ve organların görüntülenmesine yarayan işlemdir. Birden fazla görüntüyü bir araya getirerek, incelenmek istenen kısma dair üç boyutlu görüntüler suna bilgisayarlı tomografi, teşhisin konabilmesi adına faydalı bir görüntüleme yöntemi.

İlaçlı Tomografi Nedir?

İlaçlı tomografi, vücudun enine kesit görüntüleri oluşturulurken, yoğun bölgelerde daha rahat görüntülenme sağlanması için kullanılan bir yöntemdir. Kontrast madde sayesinde tüm vücudun, özellikle damar yolları görüntülemesi normal röntgene göre çok daha belirgin olmaktadır. Tomografi her durumda istenmemekle birlikte, gerekli görüldüğü durumlarda doktor tarafından bu testin yaptırılması da istenebilir.

İlaçlı Tomografi Ne İçin Kullanılır?

Tomografi, başvurduğunuz bölüm doktorunun gerekli gördüğü durumlarda, daha iyi teşhis için istenen, tanı sırasında yardımcı olan faydalı tetkiklerden biridir. Tomografi istendiği durumlar genellikle kemik gibi içinin görünmesi zor olan yoğun noktalarda istenebilir. Bunun yanı sıra vücuttaki kan kaçakları, damar rahatsızlıkları, iç yaralanma vb. durumlarda oldukça yardımcı olmaktadır. İlaçlı tomografi istenebilecek durumlar;

• Kemik kırıklarının tespiti ve tam görüntülemesi
• İç yaralanmalar ve kanamanın boyutunun tespiti
• Ameliyat ve biyopsi öncesinde
• Kan damarlarının tam görüntülemesi
• Damar yapılarının iç görüntülemesi
• Kanser hastalıklarının tedavi etkinliğini izlemek
• Enfeksiyon veya kas bozukluklarının seviyesinin tespitinde

ilaçlı bilgisayarlı tomografi işleminden faydalanılabilir. İşlem kısa sürmekle birlikte hazırlık süresi de kısadır.

İlaçlı Tomografi Nasıl Yapılır?

Tomografi prosedürü, doktorunuzun uygun görmesi durumunda gerçekleştirilir. Tomografi öncesinde verilen kontrast madde bu işlem için üretilmiş özel bir boyadır. Daha net görüntüleme alabilmek için vücudunuza enjekte edilen madde, kontrol edilecek alana göre farklı yollarla verilebilir. İlaçlı tomografide ilacı üç yoldan alabilirsiniz?

• Enjeksiyon: Kan damarları, mesane bölgesi, safra kesesi veya akciğer görüntülemelerinde enjeksiyonla verilmesi tercih edilir. Enjeksiyon işleminde, boya vücudunuza damar yolundan verilmektedir.
• Ağızdan: Sindirim sistemi problemlerinde, görüntüleme öncesinde kontrast madde suya katılarak içilebilir.
• Lavman: Bağırsaklarınızla ilgili tomografi öncesinde, kontrast madde rektumdan vücuda yerleştirilir.

Yapılan işlemlerin hepsi x-ışınlarının yarattığı soluk görüntüyü yok edip, daha canlı ve daha net bir görüntü ortaya çıkmasına olanak sağlar. Tomografi öncesinde bazı durumlarda 3-6 saat öncesinde aç olmanız beklenebilir. Doktorunuz gerekli gördüğü durumlarda bunu öncesinden size bildirilecektir.

İşlem günü geldiğinde üzerinizde hastane önlüğü ve bunun dışındaki tüm metal eşyaları (kolye, küpe, piercing, takma diş vb.) çıkarmanız istenecektir. Tüm metal eşyaları çıkardıktan sonra taramanın yapılacağı kayan bir masaya uzanmanız gerekecek. İşlem sırasında odada yanınızda kimse olmayacaktır ancak sesli iletişim sistemi (interkom) aracılığıyla siz onları, onlar da sizi duyabilirler. Uzandığınızda yavaşça hareket eden x-ray makinesi sizin sayısız görüntünüzü dakikalar içerisinde çekiyor olacaktır.

Tarama işlemi esnasında biraz gürültü ve tıkırtılar olabilir ancak korkulacak bir durum yok, her şey olması gibi ilerliyor olacak. Tüm bu işlemler yapılırken en dikkat edilmesi gereken konu hareketsiz kalmanın, hareket etmeden yatmanız olacaktır. Çünkü hareket edilmesi, bulanık görüntüler çıkmasına sebep olacaktır.

Bahsettiğimiz hazırlık ve tarama işlemleri 30 dakika ile 1 saat arasında sürebilir. İşlem sonucunuz çıktığında doktorunuza görünüp, sonuçların kontrolü hakkında bilgi alabilirsiniz.

İlaçlı Tomografi Riskleri Nelerdir?

İlaçlı tomografi riskleri oldukça azdır ancak her işlemde olduğu gibi bu işlemde de bazı risklerden bahsedebiliriz. Tahmin edilebilir en büyük risk, tarama esnasında yayılan radyasyon oranıdır. Yeni nesil bilgisayarlı tomografi sayesinde yayılan radyasyon oldukça azdır ancak hamileler ve emziren anneler için önerilmemektedir.

• Yıl içerisinde birden fazla röntgen çektirmenin alınan radyasyon oranıyla doğru orantılı olarak kansere yakalanma riskinizde artabilir. (Yakalanma oranı 1/2.000)
• İlaçlı tomografi sırasında verilen kontrast madde alerji yapabilir. Bu madde iyot içerdiği için iyota karşı alerjiniz varsa bu durum yan etkileriyle kendini belli edebilir.

Yukarıda bahsettiğimiz tomografi riskleri göz önünde bulundurularak, hamilelik şüphesi veya alerjik durumlar hakkında bilgi verilmesi önerilir. İlaçlı tomografi yan etkileri hakkındaki endişelerinizi doktorla paylaşıp, detaylı bilgi alabilirsiniz.

İlaçlı Tomografi Yararları Nelerdir?

İlaçlı tomografi işleminin zararları olduğu gibi işlemin size sağlayacağı yararlarda bulunuyor. Bunlar arasında;

• Kemik gibi yoğun bölgelerde tam görüntülenme sağlanması,
• İç kanamaların, kan sızıntılarının yer ve kanama boyutunun öğrenilmesi,
• Tümörlerin ve eklem sorunlarının hızla tespit edilmesi.

gibi birçok yararı da bulunuyor. Doktorunuz tarafından uygun görüldüğü takdirde, tomografi işleminde korkmayı gerektirecek farklı bir durum yoktur. Kapalı alan korkusu gibi bu durumu tetikleyecek herhangi bir fobiniz olması durumunda öncesinde doktorunuza bildirerek, sakinleştirici ilaç takviyesi alabilirsiniz. İşlem genellikle kısa sürede tamamlanıp, sonuçları doktora ulaştırılır.

İlaçlı Tomografi Sonucu

İlaçlı tomografi sonuçlarını radyoloji uzmanları tarafından inceleyecektir. Doktorunuz, sonuçlarda; kan pıhtısı, kan kaçağı, tümör, kırık veya başka bir anormallikle karşılaşmazsa sonuçlarınızı normal kabul edecektir. Çıkan sonuçlardaki anormallikler için farklı bir test istenebilir ve bölüm uzmanına aktarabilirsiniz. Tam teşhis sağlandıktan sonra tomografi sonucunun rehberliğinde tedavi işlemine karar verilecektir. Tomografi işlemi yaptırmak, sonuç göstermek veya muayene olmak isterseniz Avicenna Hastanesi Radyoloji Bölümü Uzman doktorlarımıza randevu alabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular