Kalp Kapak Hastalığı Nedir?
Kalp kapakları, kalp odacıklarının içerisinde bulunur. Burada kan akımını yönlendirirken, her kalp atışıyla birlikte açılıp kapanmaktadırlar. Dört adet kalp kapakçığı bulunur ve bunlar şunlardır:
- Mitral
- Aort
- Triküspit
- Pulmoner kapak
İşte bu kalp kapakçıklarının işleyişinin bozulmasına kalp kapak hastalığı adı verilmiştir. Mitral yetmezliği, aort yetmezliği, aort darlığı gibi adları vardır. Tüm dünyada İngilizcesi olan heart valve disease adıyla bilinir. Aort kapak yetmezliği ya da mitral yetmezlik nedir, anlayabilmek için, kalp kapakçıklarındaki hastalıkların nasıl geliştiğini iyi anlamak gerekir. Kalp kapakçıklarında hastalıklar iki şekilde gelişebilmektedir. Kapağın daralması ya da yetmezliği olarak karşımıza çıkar. Kalp kapağı hastalıkları, genetik, yaş, enfeksiyon ve kalp kası hastalıkları gibi sebeplerle oluşabilmektedir.
Kalp kapak hastalıklarının uzun yıllar boyunca belirti göstermeden devam edebildiği bilinir. Muayene esnasında üfürüm duyulması sonucu tespit edilir. Kalp kapak hastalıkları ilaçlarla tedavi edilememektedir. Bunun sebebi, vücudun mekanik hastalıklarından birisi olmasıdır. İlaçlar ancak hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ya da belirtileri azaltmak amacıyla kullanılmaktadır.
Kalp kapağı hastalığı, oldukça yavaş ilerleyen bir hastalık olsa da, ileri seviyelerde kalp yetmezliğine, ritim bozukluğuna, ani ölümlere neden olabilmektedir. Bu yüzden kapak hastalıkları düzenli olarak kontrol edilmelidir. Kontrolünde ekokardiyografi tetkiki yapılır. Teşhisin koyulmasıyla birlikte kapak cerrahisi tedavisi için planlama aşamasına geçilir.
Kalp Kapak Hastalığı Belirtileri
Kapak hastalıklarının şikayetleri, hangi kapağın sorun yaşadığına göre değişiklik gösterebilir. Hastalar, erken evrelerde herhangi bir belirti hissetmezler. Hastalık ilerledikçe belirtiler kendisini göstermeye başlar. Kalp kapağı hastalığı belirtileri genel olarak şunlardır:
- Kolay yorulma
- Yorgunluk
- Tıkanma
- Çarpıntı
- Nefes darlığı
Belirtilerden birisi de ayaklarda şişliktir. Bu hastalığı yaşayan bazı insanlarda göğüs ağrısı, baş dönmesi ve hatta bayılma dahi görülebilmektedir.
Kalp Kapağı Hastalığı Teşhisi
Kapak hastalıklarının teşhisi genellikle tesadüfi olarak koyulur. Hasta başka bir sebeple doktor muayenesinden geçerken, üfürüm duyulması sebebiyle tetkikler istenir ve teşhis koyulur. Öte yandan, yukarıda yer alan belirtilerin ortaya çıkmasıyla birlikte de tanı koyulabilmektedir. Kalp kapak hastalığı teşhisinde şu yöntemlerden faydalanılır:
- Elektrokardiyografi: EKG, kalp ritmini ölçer ve kalbin hızını, düzenini inceler. Kalbi besleyen damarların problem sahibi olup olmadığı ve yine bu hastalığın sorunlarında sık görülen elektriksel farklılıkları detaylandırır.
- Ekokardiyografi: Kalp ultrasonografisi olan bu teknik, ses dalgaları aracılığıyla görüntüleme yapar. Hastanın göğsüne bir jel sürülür ve kalbin içi tümüyle görüntülenir.
- Göğüs röntgeni: Akciğerlerin durumunu ve kalbin büyüklüğünü inceler.
- Kalp kateterizasyonu: Bu işleme çoğu zaman gerek kalmaz. Hastanın uyumasına gerek yoktur. Kasıktan ince kateterler yardımıyla kalp odacıklarına girilir.
Kalp Kapağı Hastalığı Tedavisi
Hastaların genel olarak internet üzerinden kalp kapakçığı kaçağı bitkisel tedavisi gibi yöntemlerle arayışa girdiği görülür. Kalp kapağı hastalığı için kesin bir ilaç tedavisi olmadığı gibi, bitkisel bir tedavi de söz konusu değildir. Semptomları azaltıcı ilaçlar ve bitkiler elbette mevcuttur. Fakat, bu hastalık daha önce de söylediğimiz gibi “mekanik” bir hastalıktır ve cerrahi ile tedavi edilir.
Kapak Tamiri Tedavisi
Kapak onarımı, kapak yapısını güçlendiren dokular yerleşimiyle ve kapak dokusunun kesilerek tamir edilmesiyle yapılmaktadır. Fakat, her kapak tamir edilemez. Zaman zaman onarım ameliyatlarının direkt kapak değişim ameliyatlarından daha zor olduğu bilinmektedir. Mitral yetmezlik durumunda mitral kapağı daha kolay onarılabilirken, aort ve pulmoner kapakların tamirinin zor olduğu bilinir.
Kalp Kapak Değişimi
Kalp kapak hastalığı yaşayanlarda en sık kullanılan tedavi yöntemidir. Bu cerrahi operasyonla, hasta olan kapak çıkartılır ve yerine mekanik ya da biyolojik kapak takılır. Biyolojik kapaklar, sığır, domuz ya da insan dokusundan hazırlanır. Biyolojik kapaklar, 10 ile 15 yıl içerisinde yıpranacağı için, yeniden ameliyat gerekebilir. Bu nedenle genç hastalar için bu tedavi tekniği pek önerilmez.
Mekanik kapaklar ömür boyu kullanılabilmektedir. Fakat mekanik kapak takılmışsa, ömür boyu kan sulandırıcı ilaç kullanmak gerekir. Biyolojik kapaklarda böyle bir durum söz konusu değildir. Mekanik kapak ameliyatı sonrası süreçte kan sulandırıcı ilaçların bırakılması, pıhtıya ve felce neden olabilmektedir.
Transkateter Kapak Tekniği
Girişimsel tedavi tekniklerinden birisi olan bu teknik, büyük kan damarları içerisinden geçirilen klipslerin ya da kateterlerin de yardımıyla, kalp kapaklarının onarılmasıdır.
Mitral yetersizlik gibi durumlarda, mitra klip ismi verilen teknik kullanılabilir. Kapakçıklar, uç bölgelerinden mandalla tutturulur. Kanın geriye kaçması engellenmiş olur. Bu tedavi yönteminde hastalar cerrahi operasyon yaşayan hastalara göre çok daha hızlı iyileşirler.
Transkateter Aort Kapak Replasmanı
Son yıllardaki güncel tedavi tekniklerinden birisi olan bu teknik, TAVI olarak da bilinir. Aort kapakları için yapılan bu tedavi, kateter ile kasık damarından girilerek yapılır.
Sıkça Sorulan Sorular
Kalp kapak kaçağı nedir?
Çoğunlukla kalp kapağındaki yetmezlik sonucu meydana gelir. Bu yetmezliğin sebebi ise, kalp kapaklarını tutan liflerin kopması, tersine dönmesi ya da doğuştan kalp kapağının iki yaprakçıklı olmasıdır.
Kalp kapakçığı ameliyatı riskli midir?
Herhangi bir enfeksiyon oluşumu, bu ameliyat için büyük risk taşımamaktadır.
Kalp kapakçığı ameliyatı ölüm riski nedir?
Yapılan araştırmaya göre, kapak değişimi yapılan hastaların ölüm oranı %5, kapak tamiri yapılan hastaların ölüm oranı ise %1 – %2 arasındadır.
