Mide kanaması, üst sindirim sisteminde meydana gelen kanamalardır. Genellikle sindirim sistemi kanamaları içinde en sık rastlanan kanamalardır. Bununla birlikte akut kanamalar altı haftaya kadar sürerken, kronik olarak adlandırılan kanamalar daha uzun sürmektedir. Bu sağlık sorunu tedavi edilmediği takdirde büyük ölçüde hayati risk oluşturmaktadır.
Mide Kanaması Nedir?
Yemek borusu, mide ve onikiparmak bağırsağını içine alan üst gastrointestinal sistemde meydana gelen kanamaların tümü mide kanaması olarak adlandırılmaktadır. Bu kanamalar pek çok farklı nedenle ortaya çıkabilmektedir. Bununla birlikte kadınlara oranla erkeklerde daha fazla görüldüğü bilinir. Aynı zamanda mide kanamaları, müdahale edilmediği takdirde hayati risk barındıran ciddi bir sağlık sorunudur. Birçok kişide bilinçsiz ilaç tüketimi, ülser, sağlıksız beslenme vb. gibi nedenlere bağlı olarak üst gastrointestinal sistemde kanama olabilmektedir.
Mide Kanaması Belirtileri Nelerdir?
Bu sağlık sorunu yukarda da belirttiğimiz üzere birçok farklı nedene bağlı olarak gelişebilmektedir. Nedenlere balı olarak kanamalar ani ve hafif olarak başlayabileceği gibi, şiddetli ancak sürekli olmayan kanamalar şeklinde de görülebilmektedir. Bunlarla birlikte genel olarak görülen mide kanaması belirtileri şunlardır:
- Üst karın bölgesinde şiddetli ağrı,
- Bulantı ve kusma,
- Çarpıntı,
- İştahsızlık,
- Aşırı tokluk hissi,
- Hazımsızlık,
- İdrar miktarında azalma,
- Kahve telvesine benzer kusma,
- Ayakta duramama,
- Bayılma
- Nefes darlığı,
- Gözlerde kararma,
- Hipotansiyon (düşük tansiyon),
- Aşırı terleme,
- Makattan koyu kırmızı renkte kan gelmesi
- Siyah renkli dışkı,
Söz konusu belirtilere sahip olan hastaların alanında uzman bir hekime başvurması gerekir.
Mide Kanaması Neden Olur?
Mide kanamalarına neden olan birçok faktör bulunmaktadır. Bu faktörlerin başında özofagus (yemek borusu) ile midenin birleştiği yerde bulunan yaralar yer almaktadır. Oluşan bu kanama türü ülser kanaması olarak adlandırılır. Bununla birlikte genellikle karaciğer hastalıklarının neden olduğu midenin başlangıç noktasında oluşan varisler de midede kanama olmasını tetikleyen nedenlerdendir. Genel olarak üst gastrointestinal sistem kanamalarının nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
- Kötü beslenme alışkanlıkları,
- Ülser,
- Gastrit,
- Karaciğer hastalıkları,
- Kafa travmaları,
- Bilinçsiz ilaç kullanımı,
- Özofajit,
- Stres,
Bu sebeplerin yanında aşırı sigara veya alkol tüketimi de mide kanamasına sebep olur.
Mide Kanaması Nasıl Olur?
Genellikle dış tetikleyiciler sebebiyle oluşan bu kanamalar, midenin üst kısmında veya iç duvarında yer alan yaralar nedeniyle oluşmaktadır. Bununla birlikte tümör odaklı bir kitlenin varlığı, ülsere bağlı mide mukozasında enfeksiyon gelişmesi gibi tetikleyici sağlık sorunları midede sızıntı şeklinde kanmaya sebebiyet verebilmektedir. Aynı zamanda kan sulandırıcı ilaçların kullanılması halinde bu sızıntı kanamaları daha da artarak hayat risk oluşturacak düzeyde ilerleyebilir.
Bebeklerde Mide Kanaması
Bebeklerde bazen doğuştan gelen sindirim sistemi hastalıkları olabilmektedir. Bu hastalıkların bir semptomu olarak midede kanama meydana gelebilir. Özellikle yeni doğan bebekte mide kanaması, midede fazla doku parçalarının bulunması veya gastrit gibi nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir.
Bebeklerde ve çocuklarda mide kanamalarının belirtileri ise şunlardır:
- Hızlı soluk alıp verme,
- Uyku hali,
- Halsizlik,
- Siyah dışkılama,
- Karın ağrısı,
- Bebeklerde sürekli ağlama,
- Aşırı terleme,
Söz konusu semptomların yanında nabzın normalden hızlı atması da bebeklerde mide kanamasının belirtileri arasında yer alır.
Yaşlılarda Mide Kanaması
Yaş ilerledikçe vücutta kolajen üretimi zayıflar ve dokular elastikiyetini kaybeder. Genel olarak damar duvarını koruyan en önemli yapılardan biri olan elastik dokuların bu özelliğini kaybetmesi, farklı sağlık sorunlarının yaşanmasına neden olabilmektedir. Özellikle kan sulandırıcı ilaç kullanan ileri yaş bireylerin mide kanamalarına karşı daha fazla risk taşıması söz konusudur. Fazla ilaç kullanımı, yanlış beslenme alışkanlıkları ve çay, kahve, asitli içeceklerin fazla tüketimi gibi birçok neden yaşlılarda mide kanamasına sebebiyet verebilmektedir.
Hamilelikte Mide Kanaması
Gebelik döneminde yaşana kusma atakları, midenin üst kısmında tahrişe ve yaralanmaya neden olabilmektedir. Bu durum hemen kanamaya neden olmaz. Ancak aynı zamanda anne adayının kötü beslenme alışkanlıkları, altta yatan bir hastalığı veya aşırı sigara, alkol tüketimi varsa midede kanama oluşmasını tetikleyebilir.
Mide Kanaması Teşhisi
Genellikle mide kanaması geçirenlerde kahve telvesi görünümünde kusma, mide ağrısı ve dışkının siyah renkli olması gibi belirtiler mide kanamasına işaret eden en belirgin semptomlar arasında yer almaktadır. Bu şikayetlerle herhangi bir sağlık merkezine başvuran hastaların öncelikli olarak uzman hekim tarafından detaylı bir fizik muayenesi yapılır. Bu esnada hastanın sağlık öyküsü de ayrıntılı bir şekilde alınır. Ancak kesin tanı için bazı klinik testler de yapılmaktadır. Bunların arasında bazı kan testleri ile endoskopik incelemeler bulunur. Kanamanın tam olarak nereden kaynaklandığının anlaşılamadığı durumlarda ise anjiyografi yapılarak detaylı bir inceleme gerçekleştirilir. Tüm tetkiklerin sonucunda elde edilen verilere göre hekim tarafından kesin tanı konulur.
Mide Kanaması Tedavisi
Kanama odağının teşhis edilmesinin ardından mevcut olan birçok tedavi yönteminden biri uygulanarak kanama kontrol altına alınmaya çalışılır. Hemoklips adı verilen endoskop ile uyumlu tıbbi bir cihaz yardımıyla kanayan bölge kapatılır. Mide mukozasına tek tek takılan klipsler kanamanın durmasını takiben birkaç hafta içinde kendiliğinden düşmektedir. Bunların yanında kanamanın nedeni herhangi bir virüs veya mide ülseri kaynaklı ise, çeşitli medikal ilaç tedavileri ile sorunlar önlenir. Tüm tedavilere rağmen kontrol altına alınamayan vakalar ise cerrahi müdahale gerektirir.
Mide Kanaması Ameliyatı
Midede oluşan kanamaların kontrol altına alınması için en çok tercih edilen yöntem klips uygulamasıdır. Ancak bazı durumlarda bu tedavilere rağmen giderilemeyen kanamalar için ameliyatla tedavi gerekmektedir. Bu tedavinin uygulanabilmesi için öncelikle kanamanın nedeni teşhis edilir. Bundan sonra nedene yönelik cerrahi tedavi gerçekleştirilerek kanama kontrol altına alınır.
Bunların yanında mide kanaması tedavi edildikten sonra dikkat edilmesi gerekene bazı konular vardır. İyileşme sürecinde beslenmeden günlük yaşam aktivitelerine kadar birçok konu için özel ihtimam gerekmektedir.
Mide Kanaması Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
Bu sağlık sorununu atlatan bir birey için dikkat edilmesi gereken en öncelikli konu, beslenme düzeni olmaktadır. Özellikle mideyi bozmayacak, hafif gıdaların tüketilmesi ve bol sıvı alınması bu süreçte çok önemlidir. Aynı zamanda hastaların günlük ilaç kullanımı (özellikle ağrı kesiciler) azaltmaları gerekmektedir. Ancak belli bir dozda ilaç alımının gerekli olduğu durumlarda mutlaka mide asidini baskılayacak koruyucu ilaçların da alınması gerekmektedir.
Hastanın iyileşme sürecinde stresten uzak durması, sigara ve alkol tüketmemesi büyük önem taşır. Aynı zamanda hafif tempolu yürüyüşlerin günde yarım saat olarak şekilde yapılması iyileşme sürecinde büyük fayda sağlar. Bunlarla birlikte hastaların sonraki yaşam süreçlerinde sağlıklı ve dengeli bir hayat tarzını benimsemeleri tavsiye edilmektedir. Özellikle mide kanaması geçirmiş olan ve altta yatan sindirim sistemi hastalığı bulunan kişilerin bu konuda daha özenli davranmaları hayati önem taşımaktadır.
Mide Kanaması Sonrası Beslenme
Mide ve bağırsak kanaması gibi problemlerin ardından beslenme düzeni hafif ve sıvı ağırlıklı olmalıdır. Bununla birlikte iyileşme sürecinde uzman bir diyetisyenden bu konuda tavsiye almanız önerilir. Diyette aşırı baharatlı veya asitli gıdaların tüketilmemesi gerekmektedir. Çay ve kahve gibi içeceklerin de bu süreçte alınmaması daha faydalı olur. Gıda seçimlerinde genellikle mideye zarar vermeyecek hafif ve doğal gıda tüketimi tercih edilmelidir. Aynı zamanda kanama nedeniyle vücuttan önemli ölçüde demir kaybeden hastaların demir oranı yüksek gıdalara yönelmesi önerilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Mide kanaması nasıl anlaşılır?
Bu sağlık sorununun anlaşılması çok zor değildir. Çünkü çoğunlukla diğer hastalıklardan ayırt edici özellikte belirtiler gösterir. Örneğin kahve telvesi görünümünde kusma, siyah dışkılama ve şiddetli mide ağrısı midede kanama olduğuna işaret eden en belirgin semptomlar olarak kendini göstermektedir. Bu şikayetlerin bir veya bir kaçını görüyorsanız mutlaka vakit kaybetmeden bir doktora başvurmanız gerekmektedir.
Mide kanaması kendiliğinden geçer mi?
Hafif olarak başlayan ve bu şekilde seyreden kanamalar genellikle kendiliğinden durma eğilimi göstermektedir. Ancak yine de bu sağlık sorununun tedavi edilmesi gerekir. Aksi takdirde kanamanın yeniden başlama ve kontrol altına alınamama riski çok yüksek olacaktır. Bununla birlikte şiddetli olan kanamaların kendiliğinden geçmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Böyle durumlarda muhakkak bir doktora görünmeniz gerekmektedir.
Mide kanaması ölüme sebep olur mu?
Kanamanın geç fark edilmesi veya uzun bir süre müdahale edilmemesi durumunda ölüm riski taşımaktadır. Özellikle bebeklerde ve yaşlılarda bu risk çok daha fazla olur. Bu nedenle düzenli sağlık kontrollerinin yaptırılması ve en ufak bir belirtide uzman bir hekime başvurulması gerekmektedir.
