Bu hastalık, solunumun yetmemesi, oksijen eksikliği hissetme ve nefes nefese kalıp aşırı yorulma gibi belirtilerle ortaya çıkar. Eskiden çok rahat şekilde çıkılabilen merdivenler zorlayıcı olabilir. Eğimsiz bir arazide yürürken eskisine göre daha yavaş yüründüğü fark edilebilir. Hastalar devamlı dinlenme ve durma ihtiyacı hissetmeye başlarlar. Yine dinlenme esnasında ortaya çıkan göğüs sıkışması, derin nefes alma ihtiyacı gibi belirtiler de solunum yetersizliği probleminin sinyallerindendir.
Solunum eksikliği problemi genellikle yaz ayları gibi sıcaklıkların yüksek olduğu zamanlarda artış göstermektedir. Bunun nedeni hem kalbin iş yükünün artması hem de akciğer hastalıkları olabilir. Bazı insanlar yeterince nefes alsalar bile, rahat rahat nefes alamadıkları fark edebilirler. Psikolojik nefes darlığı denen durum ise, üzerinde fazlasıyla durulması gereken ve her açıdan hastanın incelenmesi gereken bir hastalıktır.
Nefes Darlığı Nedir?
Solunum problemleri, insanların günlük yaşamdaki ihtiyaçları rahat rahat karşılamalarını engelleyen ve buna bağlı olarak da yaşam kalitesini azaltan ciddi bir sorundur. Çok sayıda farklı sebebe bağlı olarak ortaya çıkan bu rahatsızlık, insanların aldıkları her bir nefesi hissetmesi ve nefes alma eyleminde güçlük çekmeleriyle bilinir. Aniden başlayan nefes darlıkları kalp hastalıkları ve akciğer hastalıklarıyla ilişkilidir. Ancak solunum yetmezliği devamlı yaşanıyorsa, sebebi kronik bir hastalık olabilir.
Nefes Darlığı Belirtileri Nelerdir?
İnsanların yaşam kalitesini azaltan ve gündelik yaşamdaki ihtiyaçların karşılanmasına engel olan bu problem, altındaki nedenlerin araştırılması gereken tehlikeli bir hastalıktır. Belirtilerin ortaya çıkmasıyla birlikte bir doktor kontrolünden geçmekte fayda vardır. Genel olarak belirtiler şu şekildedir:
- Nefes almada zorlanma
- Hırıltı
- Yeterince nefes alamama hissi
- Halsizlik
- Göğüs ağrısı
- Kanlı balgam gelmesi
- Normal şartlarda rahat rahat yapılabilen hareketleri yaparken zorlanmaya başlama
- Öksürük
- Dinlenirken bile nefes alma problemleri yaşama
- Gece nefes darlığı yaşayarak uykudan uyanma
- Çarpıntı
- Baş ağrısı
- Ayak bileği ve bacak şişlikleri
- İstemsiz kilo kaybı
- Bilinç bulanıklığı
- Derin nefes alamamak
Nefes Darlığı Neden Olur?
Bu rahatsızlığın akciğer kaynaklı ve akciğer dışı sebepleri bulunmaktadır. Ancak çoğu zaman neden, akciğerdeki bir patolojidir. Akciğer dışı sebepler ise, kalpteki ve psikolojideki problemlerdir. Solunumun yeterince gerçekleştirilememesi, dokulara yeteri kadar oksijen taşınamamasına ve vücutta karbondioksit birikmesine neden olabilir. Obezite, akciğer kanseri, guillain barre sendromu, verem, myastenia gravis, anksiyete bozukluğu ve panik atak gibi hastalıklar da nefes darlığı nedenleri arasındadır. Peki, nefes darlığı nasıl olur? Bir insanın nefes açlığı çekebilmesi için ya aniden ortaya çıkan ya da kronik olarak devam eden problemlerinin olması gerekmektedir.
Aniden Nefes Daralması Nedenleri
- Astım
- Kalp yetmezliği
- Solunum yolu tıkanması
- Akciğer sönmesi (pnömotoraks)
- Kan kaybı
- Kalp krizi
- Düşük tansiyon
- Zatürre (pnömoni)
- Akciğerde kan pıhtılaşması (pulmoner emboli)
Kronik Solunum Yetmezliği Nedenleri
- Obezite
- Sigara kullanımı
- KOAH
- Yaşlılık
- Astım
- İnterstisyel akciğer problemleri (Romatizmal hastalıklar, çeşitli gazlara maruz kalma ve toz)
- Restriktif akciğer hastalıkları (Kalp yetmezliği ve anemi gibi)
Nefes Darlığı Nasıl Anlaşılır?
Hastaların genel sağlık durumu doktorlar tarafından detaylıca dinlendikten sonra, ayrıntılı bir fizik muayene gerçekleştirilir. Fizik muayene sonrası doktorlar gerekli görürlerse akciğer grafisi, solunum fonksiyon testi (nefes darlığı testi), kan testi, bronkoskopi, tomografi, koroner anjiyografi gibi çeşitli görüntüleme ve laboratuvar testlerinden bir ya da bir kaçını isteyebilirler. Bazı hastalarda psikolojik nedenlerle nefes darlıkları yaşanabilir. Psikolojik nefes darlıkları yaşayan insanlarda midede baskı ve nefes alamama birlikte oluşabilir. Bundan şüphelenilmesi halinde psikolojik değerlendirme gerekir. Bütün bu testlerden ve değerlendirmelerden gelen raporlar neticesinde, bu hastalığın kaynağı belirlenir ve tedavi süreci başlatılır.
Nefes Darlığı Nasıl Geçer?
Hastadaki problemin kesin nedeni belirlendikten sonra, doktor tedavi sürecini planlar ve uygulamaya başlar. Nefes almada zorluk çeken hastalar, genel olarak nefes darlığına ne iyi gelir sorusunu araştırmaktadırlar. Nefes darlığına neyin iyi geleceğini belirleyebilmek için, hastalığın kaynağını belirlemek gerekir. Buna göre çok farklı tedavi yöntemleri uygulanabilir. Fakat genel olarak sigara içmemek, kirli havaya belli bir süreden daha fazla maruz kalmamak, temizlikte kullanılan kimyasalları solumamak gibi önlemler alınabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Psikolojik nefes darlığı için ne yapılmalı?
Genellikle ilaç tedavisi uygulanır. Bu anlamda kişinin yaşadığı sorunlar ve sıkıntılar için kendini rahat hissetmesi sağlanır.
Nefes darlığı nerede hissedilir?
Kalp ve akciğerlere bağlı olarak gelişir. Ancak zamanla kademeli bir şekilde artar ve kişide göğüs sıkışması, nefesin yetmemesi ve soluk soluğa kalma gibi belirtiler görülür.
Çocuklarda nefes alma zorluğu neden olur?
Bakteriyel enfeksiyonlar, viral enfeksiyonlar, kistik fibroz gibi genetik durumlar, hava yolunun yiyecek ya da bir nesne ile kapanması, sigara dumanına maruz kalma, astım, alerji ve zararlı gazlara maruz kalma gibi nedenlere bağlı olarak gelişir.
