Bağırsak duvarında oluşan kötü huylu hücrelerin çoğalarak tümör oluşturması ve bağırsak duvarı katmanlarına yayılmasına rektum kanseri adı verilmektedir. Sindirim ve boşaltım sistemi ile doğrudan ilgili olan rektum kanseri erken teşhis ile hastada etki bırakmadan tedavi edilir.

[trgebanner]

Avicenna Ataşehir Hastanesi uzman hekimleri, ışığında kaleme alanın bu yazıda rektum kanseri, makat kanseri, kolon kanseri ve kolorektal kanser gibi kanser türlerinin, tanısından belirtilerine kadar merak ettiğiniz her detaya ulaşabilirsiniz.

 

 

Rektum Nedir?

Rektum, kalın bağırsak yani kolon ile anüs arasındaki bağlantının son noktası olarak tanımlanır. Bir başka deyişle rektum, kalın bağırsağın son 15 santimetrelik bölümüdür. Kalın bağırsağın en son noktasından başlayan rektum, anüsün kısa ve dar kısmında bitiş gösterir. Dışkının kolay hareket edebilmesi için özel olarak mukus üreten mukoza, rektumu tamamen kaplamaktadır.

Rektum duvarının orta tabakasını oluşturan muskularis propria, bu bölgenin kasılmasını ve büzüşmesini sağlar. Rektum duvarının en dış kısmı ise yağlardan oluşmaktadır. Daha sonra da bağışıklık sisteminin bir üyesi olan lenf bezleri, rektum duvarını çevreler. Rektum vücudumuzdan dışkının atılmasını sağlamakla görevli organımızdır.

Rektum Kanseri Nasıl Ortaya Çıkar?

Peki, makat kanseri olarak da anılan rektum kanseri nasıl ortaya çıkar? Genellikle beraber anılan bu ikili arasında bir takım temel farklar bulunmaktadır. Rektum dokusunda malign adı verilen zararlı hücrelerin birikerek rektum tümörü oluşturmasına rektum kanseri adı verilmektedir. Bu kanser türü sıklıkla, rektum duvarında yer alan polipler nedeniyle oluşur. Kolon kanseri ve rektum kanseri yoğun olarak kolorektal kanser olarak da karşımıza çıkar.

Rektum Kanseri Belirtileri

Hastalığın belirtileri oldukça farklı boyutlardadır. Fakat, bu kanserin teşhisi genellikle belirtilerin ortaya çıkmasından önce, rutin taramalar esnasında koyulur. Genel olarak belirtiler şunlardır:

• Makatın kanaması, dışkıda ya da tuvalet kağıdında kan görülmesi, en sık karşılaşılan belirtiler arasındadır.
• Bir diğer belirti de, dışkıda mukusa rastlamasıdır.
• İshal, kabızlık ve şişkinlik, kanserin ilk belirtileri arasındadır.
• Tuvalet alışkanlıklarındaki değişikliklerin yanı sıra, sık sık tuvalete gitme ihtiyacı hissetme, fakat tuvalete çıkamama durumu da bu kanserin belirtilerinden birisidir.
• Bağırsaklarda hareketlilik yaşanması ve ağrı yapması
• Dışkıda kanama olsa da bunun fark edilememesi, anemiye neden olur. Anemi, nefes daralması, baş dönmesi ve kalp atış hızının artmasına neden olur. Bu belirtilerin de rektum kanseri belirtileri arasında yer alması gerekir.
• Rektumdaki tümörün büyümesi sonucu, dışkının rektumda kalması problemi ortaya çıkar. Bağırsağın bu şekilde tıkanması, ciddi ağrılara sebebiyet verir.
• Tümörün büyümesiyle birlikte dışkı boyutunda değişiklikler yaşanır. Dışkı kalem inceliğinde çıkar ve bu durum önemli bir belirtidir.
• Diyet ve egzersiz yapmadan durduk yere kilo kaybetmek de ciddiye alınması gereken bir belirtidir.

Bu belirtileri sahip olan kişilerin vakit kaybetmeden bir hekime başvurması gereklidir.

Rektum Kanseri Nedenleri

Hastalığın nedenleri tam olarak bilinmese de, neden olabilecek risk faktörleri genellikle şunlardır:

• Yaşlılık
• Alkol ve sigara tüketimi
• Hayvansal yağların yoğun tüketimi
• Kolorektal kanser ve polip gibi bir geçmişe sahip olunması
• Ülseratif kolit, Crohn hastalığı ve kronik enflamatuar rektum hastalıkları geçmişi
• Hareketsiz yaşam sürdürmek ve obez olmak
• Karın bölgesinden radyoterapi görmek
• Şeker hastalığı

Söz konusu etkenlerin yanında ailede kolon, makat ya da rektum kanseri gibi hastalıklarım görülmesi de rektum kanserine sebep olur.

Rektum Kanseri Evreleri

Hastalığın evreleriyle ilgili birden fazla kabul görmüş sınıflama yöntemi mevcuttur. Fakat en çok kabul edilen ve kullanılan sınıflandırmaya göre, bu kanserin 4 evresi vardır. Bunlar:

• Birinci Evre: Kanser, bağırsak duvarının ilk katmanında yer alsa da henüz daha tüm bağırsak katlarına ulaşamamıştır.
• İkinci Evre: Kanser bütün bağırsak katlarına ulaşmıştır. Fakat daha lenf bezlerine kadar ilerlememiştir.
• Üçüncü Evre: Kanser, bağırsak duvarını aşarak, o bölgedeki lenf bezlerine bulaşmıştır.
• Dördüncü Evre: Kanser artık kalın bağırsak, akciğer, karaciğer ve karın zarı gibi organlara kadar bulaşmıştır.

Hastalık adına en açıklayıcı ve genel sınıflandırma yöntemi yukarıdaki gibidir.

Hangi Doktorlar Rektum Kanseriyle İlgilenir?

Eğer hastalığın bir ya da birkaç belirtisini yaşıyorsanız, hiç vakit kaybetmeden bir gastroenteroloji ya da genel cerrahi uzmanına görünmelisiniz. Bu hastalığın tedavisinde ameliyat seçeneği çok daha fazla öne çıktığı için, uzman bir cerrahın tercih edilmesi oldukça önemlidir. Rektum ve makat kanseri gibi kanserlerin tedavisinde genel cerrahi, onkoloji ve gastroenteroloji gibi tıbbi branşlar bir araya gelir. Bu disiplinler arası tedavi sürecinin başarıyla atlatılabilmesi için, Avicenna Ataşehir Hastanesi gibi yeterli bir alt yapısı bulunan hastanelerin tercih edilmesi oldukça mühimdir.

Rektum Kanseri Tedavisi

Bu kanserin en temel tedavisi ameliyattır. Yapılan ameliyat ile tümörlü dokular vücuttan alınır. Tümör eğer lenf bezlerine bulaşmışsa, buradan da onkolojik standartlar uygulanarak uzaklaştırılır ve temizlenir. Ameliyattan önce hastalığın evresi belirlenir ve evreye göre radyoterapi ya da kemoterapi tedavisi uygulanarak, ameliyata hazırlık yapılır. Erken evrede tespit edilen ve iyi bir cerrahın elinden tedavi gören hastalarda tam iyileşme oranları yüzde 90’ları görmektedir. Ameliyatlar 2 ile 4 saat aralığında sürmektedir.

Makat Kanseri Nedir?

Makat kanseri, sindirim sistemimizin en son noktasındaki anüste görülür. Anal kanser olarak da anılabilir. Bunun yanında rektum kanseri ile ilişkisi mevcuttur. Fakat, makat kanseri ile kolon kanserleri aynı şeyler değillerdir. Makat kanseri, kolorektal kanser kadar sık görülmez. Oldukça nadir görülen bir kanserdir. Batı toplumlarında makatta kanser görülme sıklığı gün geçtikçe artış göstermektedir. Makat kanseri yüzde 90 gibi büyük bir oranla, İnsan Pappilloma Virüsü sebebiyle ortaya çıkmaktadır. HPV virüsüne bağlı makat kanseri, genellikle 60 yaşını geçkin insanlarda görülmektedir. Kadınlarda erkeklere oranla daha fazla ortaya çıkar.

Makat Kanseri Belirtileri

Yoğun olarak karşılaşılan makat kanseri belirtileri şunlardır:

• Dışkıda ya da tuvalet kağıdında kan görülmesi
• Bölgede ağrı ve acı olması
• Anüsün çevresinde kabarcıklar çıkması
• Anüsten akıntı gelmesi (Jel kıvamında)
• Kaşıntı olması
• Tuvalet alışkanlığında değişiklik (İshal, kabızlık gibi)
• Şişkinlik hissi

Tüm bu belirtilerin yanında makat kanseri kadınlarda bel ağrısına ve vajinal kuruluğa sebebiyet verir.

Rektum Kanseri Kimlerde Görülür?

Kadınlarda çok daha fazla görülen rektum kanserinin teşhisi yapılırken kullanılan endoskopi ve radyolojik görüntüleme tekniklerinin ilerlemesiyle birlikte, süreç çok daha hızlı ve basit bir hale gelmiştir. Tanı koyma sürecindeki basitlik ve bu kansere karşı farkındalığın artması ile birlikte, vaka sayılarında artış görülmüştür. Dünya Sağlık Örgütü tarafından paylaşılan verilere göre her yıl 1 milyon insana rektum kanseri teşhisi koyulmaktadır. Türkiye için net bir veri bulunamamakta olsa da, yıllık 30 bin insana rektum kanseri teşhisi koyulduğu düşünülmektedir. Hastalığın kesin bir yaş aralığı bulunmamaktadır. Fakat, 35 yaşından sonra görülme sıklığı çok daha fazladır. Veriler, bu hastalığa yakalanan insanların büyük bir bölümünün 50 yaş üzerinde olduğunu ortaya koymaktadır.

Bulaşıcı Bir Hastalık Mıdır?

Rektum kanserinin bir insandan başka bir insana bulaşması söz konusu bile değildir. Kanserlerin solunumla, cinsel yollarla, havayla ya da temasla bulaştığına dair bugüne kadar herhangi bir bilimsel kanıt ortaya konamamıştır. Fakat, bu kanserin genetik özellikler taşıdığı bilinmektedir. Aile geçmişinde bu kanserleri geçirenlerin olduğu bireylerde, kolorektal kanser görülme ihtimali çok daha fazladır.

Kolon Kanseri ile Rektum Kanseri Arasındaki Farklar

Kolon ile rektum kanserlerinin belirtileri birbirlerine fazlasıyla benzemektedir. Fakat bu hastalıkların tedavilerinde farklılıklar ortaya çıkar. Tedavi sürecindeki farklılığın en büyük sebebi, rektumun pelvik boşlukta ve diğer organlardan çok zor ayrılan küçük ve dar bir alanda bulunmasıdır.

Hemoroid, Rektum Kanserine Neden Olur Mu?

Hastalığın hemoroid nedeniyle oluştuğuna dair herhangi bir kanıt bulunmamıştır. Fakat, makat bölgesinin kanaması ve ağrıları açısından hemoroid ile rektum kanseri belirtileri birbirine çok fazla benzemektedir. Bu da, hemoroid hastalığına yakalandığını sanan insanların kolon, rektum ve makat kanseri gibi kanser türlerinin teşhisi için doktora gitmelerini geciktirmektedir. Zaten bu kanserleri yaşayan insanların çok büyük bir bölümünde hemoroid de görülmektedir. Bu da belirtilerin ve şikayetlerin birbirine karışmasına neden olmaktadır. Böyle durumlarda uzman bir hekim tarafından detaylı bir muayene yapılmalıdır.

 

Sıkça Sorulan Sorular