Şeker Hastalığı Ameliyatı Nedir? Kimlere Yapılabilir?

Pankreasın insülin üretimi kapasitesinin yetersiz kalmasıyla ya da üretilen insülinin doğru kullanılamamasıyla meydana gelen diyabet hastalığı, gelişen şeker hastalığı ameliyatı teknikleriyle tedavi edilebilmektedir.

Şeker Hastalığı Nedir?

Pankreasın insülin üretimi seviyesinin yeteri kadar yüksek olmaması ya da insülin üretilmesine rağmen insülinin düzgün kullanılamaması halinde oluşan hastalığa şeker hastalığı (diyabet) denir. Hastalığın tedavi sürecine tanı koyulmasıyla birlikte hiç vakit kaybetmeden başlanır. Tedavi sürecinin ilk adımı, yaşam tarzı değişikliğidir. Kişinin günlük diyetinden şeker ve şeker şeklinde kana karışan yiyecekler çıkartılır. Genel sağlık durumu uygunsa spor yapmaya teşvik edilir. Fakat insülin direnci ve kan şekeri seviyeleri giderek artacağı için, yaşamsal değişiklikler de bir süre sonra işe yaramamaya başlar. Hastaya bu noktada ilaç tedavisi gerekebilir. Kullanılacak olan insülin takviyeleriyle bir süre de normal bir yaşam sürdürülebilir. Ancak şeker hastalığı, beraberinde birçok farklı metabolik hastalığı getirir. Her biri diğerinden güç alan bu hastalıkların artması, en sonunda şeker hastalığı cerrahisi ihtiyacının doğmasına neden olur. Şeker hastalığında ameliyat, metabolik cerrahi ve bariatrik cerrahi olmak üzere ikiye ayrılır.

Şeker Ameliyatı Nedir?

Şeker hastalığı cerrahisi, emilim yapısının değiştirilmesi ve mideye giren gıda seviyesinin azaltılmasıyla gerçekleştirilir. Her iki tarzın da ortaya çıkmasında obezite hastalığı sebep olmuştur. Obezite, beraberinde diyabet hastalığını getirir. Bu yüzden diabet ameliyatı yapılır. Tip 2 şeker hastalığı, obezite tedavisiyle sonlandırılabilir. Şeker hastalığının cerrahi tedavilerinde, mide kapasitesi küçültülmektedir. Genellikle midenin yüzde 80 gibi büyük bir bölümü hastadan alınır. Hem mide kapasitesinin azalması, hem de açlık hissini veren mide mukozasının azalması, iki ayrı avantaj sağlar. Hasta, yüzde 20’lik midesi yüzünden çok çabuk doymaya başlar ve fazla yemek yiyemez. Tokluk hissi ise, uzun saatler boyunca devam eder.

Mide kapasitesinin düşürülmesinin ardından, bağırsaklara yapılacak olan emilim değişikliklerine sıra gelir. Emilim sistemine ne gibi değişiklikler yapılacağına, uygulanacak olan şeker hastalığı ameliyatı türüyle karar verilir.

• İleal interpozisyon: Alt ve üst bağırsak bölgeleri değiştirilir.
• Transit bipartisyon: Yeni bir bağırsak yolu oluşturulur.

İki yöntemin de kendine göre avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Günümüzde transit bipartisyon ameliyatı çok daha fazla tercih edilmektedir.

Şeker Hastalığı Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Şeker hastalığı cerrahisi, hastanın diyabet seviyesine ve genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir. Tip 2 diyabet cerrahisi, hasta fazla kilolarından dolayı şeker hastalığından kurtulamıyorsa uygulanmaktadır. Bu noktada, kilo problemleri yaşayan hastalara bariatrik cerrahi uygulanması gerekmektedir. Eğer hastadaki bütün metabolik problemlerin temelinde diyabet varsa, ileal interpozisyon ya da transit bipartisyon cerrahilerinden birisi tercih edilir. İki tekniğin de yapılış tarzları benzerlik gösterse de, hastaya etkileri farklılık göstermektedir.

İleal interpozisyon cerrahisinde, insülinin artmasını sağlayan bağırsak bölümünün gıdalarla temas ettiği kısın öne alınır. İnsülinin baskılanmasını sağlayan bağırsak bölümü ise son tarafa transfer edilir. Bu teknikle çok daha etkili bir emilim bozma işlemi yapılmış olur. Öte yandan, on iki parmak bağırsağının bir bölümü dışarıya çıkarıldığı için, bir takım pankreas ve safra sıvıları yiyeceklerle daha geç temasa geçmeye başlar. Transit bipartisyon cerrahisinde ise, gıdaların emilimiyle ilgilenmekten daha farklı olarak, bağırsağın yol haritasında değişikliğe gidilir. İki ayrı yoldan oluşan bir bağırsak sistemi yapılarak, yiyecek sindirim hızı artırılır. Bu sayede hem insülin salgısı seviyeleri artar hem de vitamin – mineral eksikliği gibi problemlerle karşılaşma ihtimali azalır.

Şeker Hastalığı Ameliyatı Kimlere Yapılır?

Hemen hemen her şeker hastası, direkt olarak şeker ameliyatı olabilir diye bir durum yoktur. Her ne kadar gelişen tıp teknolojilerine bağlı olarak oldukça başarılı ameliyatlar gerçekleştiriliyor olsa da, şeker hastalığı ameliyatının riskleri de bulunmaktadır. Bu yüzden tip 2 diyabetin cerrahi tedavisi için aşağıda yer alan şartların karşılanabiliyor olması gerekir:

• Ameliyatsız tekniklerin doğru şekilde ve uzun bir süre uygulanmış ancak başarısız olunmuş olması gerekmektedir.
• Pankreasın insülin üretim seviyesi yeterli olduğu halde diyabet hastalığının bulunması.
• Diyabete bağlı doku hasarı seviyesi giderek artıyorsa, ameliyat yapılabilir.
• Vücut kitle indeksinin 25 ile 35 aralığında olması.

Yukarıda yer alan şartlara bağlı olarak, hastadan hastaya değişiklik gösterebilecek özel şartlar da bulunmaktadır. Bu tarz özel şartlar, doktorların bireysel kararlarına bağlıdır. Bu yüzden iyi bir bariatrik cerrahi uzmanına muayene olmak gerekir.

Tip 1 Şeker Hastalığı Ameliyatla Düzelir Mi?

Tip 1 şeker hastalığı, metabolik cerrahi teknikleriyle tedavi edilememektedir. Obezite cerrahisi, şeker hastalığı cerrahisi gibi tanıtımları yapılan ameliyatlar, tip 2 şeker hastalığı için geçerli ameliyatlardır. Tip 1 şeker hastalığı, insülin seviyesinin tamamen tükenmesi şeklinde gerçekleştiği için, herhangi bir ameliyatla insülin seviyelerini yükseltmek mümkün değildir. Var olan ameliyatlar, pankreas nakli ya da beta hücre nakli gibi seçeneklerden oluşmaktadır. Ancak bu çalışmalardan henüz çok başarılı sonuçlar elde edilememiştir.

Şeker Hastalığı Ameliyatı Kaç Saat Sürer?

Bedeninize açılacak olan küçük kesiler ile uygulanan şeker hastalığı cerrahisi, doktorun işlem yapacağı süreye bakılacak olursa, ortalama 4.5 saat sürmektedir. Ancak, hastanın ameliyat öncesi hazırlanma evresi ve ameliyat sonrası bekleme süreci hesaba katıldığında, toplam süre ortalama 6 saati bulmaktadır.

 

Sıkça Sorulan Sorular