Skolyoz Nedir?
Omurganın göğüs ve bel kısımlarında meydana gelen biçim bozuklukları ve yana eğriliklerine skolyoz denir. Skolyoz, bir diğer adıyla da bilinen omurga eğriliği, tek başına ortaya çıkabileceği gibi kifoz veya kamburluk ile birlikte de ortaya çıkabilir.
Skolyoz Belirtileri Nelerdir?
- Omurganın sağ veya sol tarafa doğru eğilmesi
- Nefes darlığı
- Omuz ve kalçada asimetri
- Omurgada gözde görülebilen kavis
- Dik durmada zorluk yaşama
- Yürümede zorluk
- Sırt, bel ve omuz ağrısı
- Kıyafetlerin vücuda tam oturmaması gibi belirtilere sahiptir.
Skolyoz Neden Olur?
- Hormonal unsurlar
- Omurgadaki yapısal elementlerin işleyişi
- Nöromusküler yapıların çalışma biçimi
- Posterior kolon disfonksiyonu gibi bazı hastalıkların varlığı
- Biyomekanik faktörler
- D vitamini eksikliği
- Cinsiyet, gelişim özellikleri ve genetik yatkınlık
- Sağlıksız beslenme
- Sosyoekonomik durum
- Omurgaya asimetrik yüklenmeyi gerektiren işlerde çalışılması gibi etkenler skolyoza neden olur.
Skolyoz Fizik Tedavi
Skolyoz eğriliği 40 derecenin altında ise skolyoz için fizik tedavi uygulanır. Fizik tedavi ile skolyoz tedavisi, korse kullanımı ve farklı egzersizleri içerir. Öte yandan eğriliğin 40 derece üstünde olduğu durumlarda ise cerrahi yönteme başvurulur. Skolyoz tamamen tedavi edilmez. Ancak doktorlar hastaların ağrılarını azaltmak, eğrilik gibi gözle görülür sorunları gidermeye çalışmak, hayat kalitesini artırmak ve skolyozun ilerlemesini durdurmak için çabalar. Hastaların büyük bir kısmı, cerrahi yönteme ihtiyaç olmadan fizik tedavi ve korse kullanımı ile stabil hale gelebilir.
Skolyoz Fizik Tedavisi Nasıl Yapılır?
Skolyoz tedavisinde 3 yöntem vardır: gözlem, korse ve cerrahi. Gözlem aşamasında, hastaların belli dönemlerde röntgen görüntüleri çekilir ve kıyaslanır. Bu şekilde skolyozun ilerleyici mi yoksa stabil mi kaldığı kontrol edilir. 20 derecenin altındaki eğriliklerde korse kullanımı ve cerrahi yöntem tercih edilmez. Bu eğrilik değerlerinde skolyoz da fizik tedavi ve hasta takibi gibi yöntemler daha çok tercih edilir. Hastaların yaşam kalitesini artırmak ve ilerlemenin durdurulması için ağrı kesiciler, egzersizler ve antrenmanlar önerilir. Korse kullanımı ve cerrahi işlemlerin ardından fiziksel tıp ve rehabilitasyon uygulamalarına geçilir. Tedavideki amaç;
- Duruşun iyileştirilmesi
- Omurgadaki eğriliğin düzeltilmesi
- Ağrının azaltılması ve kontrolü
- Omurga gücü ve hareketlerinin iyileştirilmesi
- Kozmetik sorunların ortadan kaldırılması
- Akciğer sorunlarının giderilmesi gibi durumlardır.
Fizyoterapi ile en basit eğriliklerden en şiddetli eğriliklere kadar her skolyoz aşaması tedavi edilir. Eğrilikler 20 derecenin altında olduğunda, eğriliğin ilerlemesi ve hastanın hayat kalitesinin artırılması adına fizik tedavi uygulamalarına ve bazı egzersizlere başvurulur. 20 dereceden fazla olan eğriliklerde korse kullanımı da fizik tedavide önemli yer tutar. Skolyoz fizik tedavi egzersizleri ile korse kullanımı desteklenir. 40 dereceden fazla olan ve cerrahi müdahale gerektiren skolyozlarda, ameliyatın ardından egzersizler yapmak iyileşme sürecini hızlandırır. Skolyoz fizik tedavi hareketleri ve egzersizler kişiye özel olarak planlanır ve doktor hastanın yaşı, skolyozun derecesi ve eğriliğin ilerleyip ilerlemediğini göre bir tedavi programı oluşturur.
Skolyoz Fizik Tedavi ile Geçer mi?
Skolyoz tamamen düzelen bir hastalık türü değildir. Ancak tedavi yöntemleri ile eğriliğin ilerleyişi sabitlenir ve durdurulmaya çalışılır. Üstelik hafif vakalarda iyileşme de görülür. Skolyoza sahip olan kişilerin durumuna bakılarak fizik tedavi planı çizilir ve hastanın yaşam kalitesinin artırılması hedef edilir. Skolyozda fizik tedavi daha çok hastaların hayattaki işlerinin daha kolay yerine getirilmesi ile ilgilidir. Skolyozda kişilerin omurgalarındaki hareket açıklığı değişir ve bu gündelik yaşamı olumsuz etkiler. Bu yüzden doktor tarafından hareket açıklığı egzersizleri önerilir.
Skolyoz Ameliyatı Sonrası Fizik Tedavi
Skolyoz ameliyatı sonrası fizik tedavi iyileşmeyi hızlandırdığı gibi hareket kabiliyetini de arttırmaya yardımcı olur. Ameliyattan 6 – 9 ay sonra eski sporlarınızı yapmaya geri dönebilirsiniz. Ancak bunu doktorunuza danışmanız ve onun ayarladığı plana göre yapmanız gerekmektedir. Skolyozlu hastaların hangi sporları yapmaya elverişli olduğunu doktor belirleyecektir. Skolyozlu kişilerde eğrilik ilerlemişse ve 40 derecenin üzerinde ise, genel olarak spinal füzyon cerrahisi uygulanır. Bunun için ilk etapta eğilme ve ağır kaldırma gibi faaliyetler içeren her türlü egzersiz ve hareketlerden uzak durulmalıdır. Bu egzersizler yerine hafif ve kısa süreli yürüyüşler daha iyi olacaktır.
Ameliyattan sonra kemik ve kasların ortalama iyileşme süresi 6 – 9 aydır ancak bu süre yine kişiden kişiye göre değişmektedir. Doktorunuz ileriki yaşamınız ve sağlığınız için size en doğru bilgileri aktaracaktır. Skolyozlu kişilerin omurgasına baskı uygulandığı her türlü hareket ve spordan uzak durması gerekmektedir. Bu egzersizler eğriliğin daha kötü bir hal almasına neden olur ve eğrilmenin hızlanmasına yol açar. Öte yandan ameliyat sonrası çoğunlukla yüzme tavsiye edilir. Suyun kaldırma kuvveti, omurgaya yapılan baskıyı azaltır ve sırttaki çekirdek kasların güçlenmesini sağlar.
Sıkça Sorulan Sorular
Skolyoz fizik tedavi kaç gün sürer?
Bunun net bir yanıtı yoktur. Fizyoterapist en uygun tedavi planını sizin için seçer. Ayrıca yaş ve eğrilik gibi kriterler göz önünde bulundurularak, tedavi süresi uzayabilir ya da kısalabilir.
Skolyoz fizik tedavi fiyatları nedir?
Fizik tedavi seans ücretleri, hastanın durumuna, kliniğe v.b gibi durumlara göre değişmektedir. Özel hastaneleri tercih eden kişilerin, SSK ve SGK ayrıcalıklarından yararlanmak adına farklı koşulların sağlanması gerekir.
Skolyozda fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları nelerdir?
Fizyoterapist skolyoz egzersizleri ve korse kullanımı ile yaptığı uygulamalarla hastalığı hafifletmeye çalışır.
Omurga eğriliği fizik tedavi ile düzelir mi?
Kendiliğinden düzelme imkanı oldukça zor olan omurga eğriliği, fizik tedavi, egzersiz ve cerrahi operasyonlar sayesinde tedavi edilebilir.
Skolyoza özel fizik tedavi egzersizleri nelerdir?
Kedi – deve egzersizi, üst – sırt germe egzersizi, köprü kurma egzersizi, mekik egzersizi, tek kol uzatma egzersizi, tek bacak uzatma egzersizi, çapraz kol ve bacak uzatma egzersizi ve yüzme gibi spor ve egzersizlerdir.
