Çfarë është Ortopedia dhe Traumatologjia?
Ortopedia dhe Traumatologjia është degë e mjekësisë dhe degë e specializuar e kirurgjisë e cila studion dhe trajton dhe përpiqet të parandalojë sëmundjet muskulo-skeletore. Është një degë e specializuar jashtëzakonisht i pasur me shumë nën-degë të ndryshme, metoda diagnostikimi dhe trajtimi. Pjesët kryesore si krahët, këmbët, legeni, shtylla kurrizore dhe kocka, muskujt, enët, nervat, indet e lidhjes së palcës kurrizore janë në fushën e studimit të departamentit të Ortopedisë dhe Traumatologjisë.
Njësia e Ortopedisë dhe Traumatologjisë, punon në koordinim me njësi të tjera siq janë Terapia Fizike dhe Rehabilitimi, si dhe ka fushëveprim në një zonë të gjerë nga kirurgjia e duarve deri te procedurat protetike.
Në klinikën e Ortopedisë dhe Traumatologjisë kryhen këto shërbime :
Kirurgjia e duarve – Mikrokirurgjia
Pjesa nga maja e gishtit deri në zonën e shpatullave hyn në zonën e kirurgjisë së duarve. Trajtohen problemet siq janë frakturat e kockave, këputjet e muskujve të tendinit, kompresimet nervore që ndodhin në zonën midis dorës dhe zonës së shpatullave. Kirurgjia e duarve është një fushë që duhet të ndiqet me durim pasi kërkon lëvizje dhe koordinim të saktë. Përveç kësaj, kirurgjia e duarve mbulon trajtimin e deformimeve të duarve të shkaktuara nga polidaktilia (6 gishta), sindroma e tunelit kyçit të dorës (kompresimi i nervit), sindaktilia (ngjitja e gishtave), pasojat e CP.
Duke iu falenderuar teknikës së mikrokirurgjisë, mund të operohet me nerva me diametër më të vogël se 1 mm me ndihmën e gjilpërave dhe fijeve, të cilat janë shumë të vështira për t’u parë edhe me sy të lirë. Në këtë mënyrë, organet e këputura si krahët, duart dhe këmbët mund të rivendosen me shumë sukses dhe të riparohen fijet nervore shumë të holla.
Kirurgjia kurrizore (Sëmundjet kurrizore dhe kirurgjia)
Fushat kryesore dhe rastet më të shpeshta të trajtimit janë rastet : Lakimet dhe frakturat e shtyllës kurrizore . Skolioza kongjenitale e lindur ose e fituar, spondilolistema, stenoza kurrizore, kyfoza Schuermann, dëmtimet kurrizore, zhvendosjet dhe infeksionet kurrizore diagnostikohen dhe trajtohen me sukses.
Kirurgjia e gjurit
Indiciet e problemeve tek gjuri është shumë më I lartë, sepse gjuri është i ekspozuar ndaj ngarkesës më të lartë në krahasim me nyjet e tjera. Sidomos, mos ngrohja para fillimit të sportit dhe mundimi i gjunjëve në mënyrë të tepruar mund të shkaktojë dëmtim të indit të kërcit në këtë zonë, këputje të ligamenteve ose grisje në menisk, gjë që mund të dëmtojë shëndetin e gjurit. Dëmtime të zonave të gjurit, të tilla si : menisk, kërc artikular, ligament i kryqëzuar i përparmë dhe kapsulë që ndodhin në nyjen e gjurit, artrit septik (inflamacion brenda artikut), sinovit (trashje e membranës së përbashkët), gëlqerosja e nyjes së gjurit dhe thyerje që ndodhin në artikulacion trajtohen me kirurgji artroskopike.
Kirurgjia e kyçit të këmbës
Në zonën e quajtur kupolë talus, trajtohen sëmundje të tilla si shtypja e pjesës së përparme të skajit të pjesës së përparme të tibisë, dëmtimi osteokondral, tenosinoviti FHL. Në operacionet e kyçit të këmbës të kryera me metodën e artroskopisë, duke përdorur instrumente fibëroptike, pjesa e brendshme e artikulacionit trajtohet vizualisht dhe diagnostikimi i sëmundjeve dhe dëmtimeve mund të zbulohet lehtësisht. Me artroskopi bëhen disa prerje të vogla të lëkurës. Këto shenja në dimensione shumë të vogla, shërohen shumë më shpejt sesa kirurgjia e hapur. Operacioni zgjat mesatarisht 1 orë dhe pacienti pas një kohë të shkurtër lirohet nga spitali. Vetëm disa ditë pas operacionit , pacienti jo vetëm që mund të shkel në këmbët e veta por mundet edhe të drejtojë automjetin.
Kirurgjia e shpatullave
Problemet si : lezioni SLAP (dëmtimi i tendinës së bicepsit), shpatulla e ngrirë, goditja (dhimbja e shkaktuar nga zgjatja e kockave), zhvendosja e nyjeve të shpatullave, bërryli i tenisit dhe zhvendosja radiale e kokës trajtohen me operacione të mbyllura ose të hapura kirurgjikale.
Pabarazitë e gjatësisë së këmbëve dhe trajtimi i zgjatjes
Problemi i pabarabartë i gjatësisë në këmbë ose këmbë të shtrembër janë probleme ortopedike që mund të trajtohen me metodën Ilizarov. Pabarazia e gjatësisë mund të mënjanohet duke barazuar gjatësinë e këmbëve , gjë që mund të bëhet me shkurtimin e këmbës së gjatë ose zgjatjen e këmbës së shkurtër me metodën Ilirazov. Nga ana tjetër, trajtimet e lakimit, shkurtësisë ose humbjes së indeve të buta që ndodhin si rezultat i bashkimit në frakturat e kockave gjithashtu mund të trajtohen.
Në metodën Ilizarov, kockat janë fiksuar me rrathë dhe tela të hollë, dhe lëvizja e kontrolluar sigurohet në pjesët e kockave falë menteshave dhe shufrave të shtuara. Pabarazitë e kockave që zhvillohen pas problemeve të tilla si humbja e kockave, sëmundjet kongjenitale dhe mbyllja e parakohshme e kërcit të rritjes mund të trajtohen si tek fëmijët ashtu edhe tek të rriturit. Me metodën Ilizarov, në të vërtetë krijohet një frakturë me energji të ulët në kockë dhe arrihet zgjatja 1 mm në ditë. Zgjatja arrihet deri në 80% të gjatësisë së vetë kockave në zonën e dëshiruar.
Sëmundje të tjera ku mund të përdoret metoda Ilizarov përfshijnë:
Trajtimin e frakturave jounionale,
Thyerjet e mbyllura dhe të hapura,
Lakimet e krahëve dhe këmbëve,
Proceset e zgjatjes së kockave (zgjatja, mbyllja e hershme e kërcit të rritjes pas infektimit, pasojat e poliomelitit),
Zakonisht në humbjen e kockave që zhvillohet pas traumës, tumorit ose infeksionit,
Sëmundjet metabolike,
Crregullimet strukturore të kockave,
Infeksionet e kockave.
Kirurgjia Pediatrike
Trajtohen zhvendosjet kongjenitale të kërdhokullave, sëmundja Perthes, pasojat e këmbëve të klubit, dëmtimi i pleksusit brachial, çrregullimet e ecjes, Tortikollisi, problemet e këmbëve dhe çrregullimet e shtyllës kurrizore.
Kirurgjia Onkologjike
Trajtohen tumoret beninje ose malinje që zhvillohen në një zonë të sistemit skeletor si muskujt, kockat, nervat, tendinat dhe artikulacionet.
Traumatologjia Sportive
Sporti është një veprim i cili rrit rezistencën organike të trupit dhe përmirëson kapacitetet fiziologjike të sistemeve, mirëpo njëkohësisht është një preokupim që sjell lëndime dhe dëmtime kur fillohet pa përgatitjet e duhura. Nyja e gjurit është ndër rajonet më të ekspozuara ndaj traumave në aktivitetet sportive, në 33% të rasteve. Lëndimet e tjera më të zakonshme dhe më së shumti të ekspozuara lëndimeve janë rajoni këmbë-kofshë, rajoni i kërdhokëve dhe ijëve, nyja e shpatullave, nyja e kyçit dhe bërrylit të shtyllës kurrizore. Diagnostikimi urgjent dhe trajtimi I shpejtë i të gjitha traumave sportive kryhen nga mjekë specialistë.
Çfarë sëmundjesh trajtonë ortopedia dhe traumatologjia?
Lëndimet Sportive dhe Kirurgjia Artroskopike
Meniskektomi,
Operacionet e rekonstruimit,
Riparimi i meniskut,
Transformimi i mikrofrakturës dhe kërcit osteokondral,
Riparimi i bankartit artroskopik (në zhvendosjen e shpatullave),
Riparimi i lotit laboratorik,
Riparimi i mbështjellësit rrotullues,
Artrozë e përbashkët e shpatullave,
Heqja e trupit të huaj.
Kirurgjia e këmbës dhe e kyçit të këmbës
Dëmtime të kërcit,
Këputjet e ligamentit,
Fraktura dhe lëndime sportive,
Probleme degjenerative në këmbë dhe kyçin e këmbës.
Kirurgjia e bërrylit dhe shpatullës
Sëmundjet e manshetave rrotulluese,
Artroza e shpatullave dhe bërrylit,
Dislokime të përsëritura,
Sëmundjet traumatike si rëniet, aksidentet në trafik dhe aksidentet në punë.
Ortopedi dhe Traumatologji Pediatrike
Këmbë të shtrembër,
Crregullime të lindura,
Thembra e sheshte,
Zhvendosja e kërdhokullave,
Tumoret,
Trajtimi i frakturave dhe përcjellja e tyre.
Kalcifikimi (artrozë)
Kalcifikimi i gjurit (gonartroza),
Kalcifikimi i hip (coxarthrosis),
Kirurgjitë rikonstruktive periaketabulare dhe tibiale të larta,
Protezat e ijeve, gjurit, shpatullave dhe bërrylit,
Infeksion protezë,
Operacionet e rishikimit në zbutjen e protezave
Kirurgjia e duarve, Ekstremiteti dhe Ekstremiteti i Epërm
Zgjatja e eshtrave të krahut dhe këmbës,
Deformimi i kockave dhe infeksionet,
Mosngjitja e frakturave,
Trauma akute të indeve të buta,
Riparimi i enëve të prera dhe nervave,
Transfertat e tendinit,
Amputimet