Pediatrik ve Adolesan Jinekoloji
Pediatrik ve adolesan jinekoloji, aşağıda yer alan durumların tedavi süreçleriyle ilgilenmektedir:
- Puberte problemleri
- Geciken ergenlik
- Adet düzensizliği
- Polikistik sendromu
- Cinsel yollarla bulaşan enfeksiyonlar
- Yumurtalık kistleri ve tümörleri
- Anormal akıntılar
Puberte Dönemi ve Adolesan Jinekoloji
Ergenliğe geçiş dönemi olarak bilinen puberte dönemi, hem kişi hem de ailesi için zorlayıcı olabilmektedir. Bu süreçte gençler, fiziksel değişimler, duygusal problemler ve garip hisler içerisine girerler. Genç bir kız için ilk adet dönemini yaşamak, farklı duygulara sürüklenme yapabilir. Böyle bir dönemde adet düzensizlikleri yaşamak ya da PMS gibi adet öncesi sendromlar geçirmek, çeşitli korkulara ve rahatsızlıklara neden olabilmektedir. Yine aynı şekilde erkeklerde de ergenliğe geçiş dönemi zorlayıcı olabilmektedir. Puberte belirtilerinden en net olanları, kızlarda göğüs, erkeklerde testis büyümesidir.
Puberte dönemi gelişimi, ikincil cinsel özelliklerin ortaya çıkmaya başlamasıyla kendisini gösterir. Çünkü kızlarda da, erkeklerde de birinci cinsel özellik olan cinsel organlar doğuştan bulunur. Ancak ikincil cinsel özellikler belirginleşmeye başladığında puberte döneminden söz edilebilir. İkincil cinsel özellik gelişimine örnek olarak aşağıdakiler gösterilebilir:
- Erkeklerde testis büyümesi
- Kızlarda göğüs büyümesi
- Kasık tüylenmesi
- Koltuk altı tüylenmesi
Kızlarda adet dönemi, göğüs gelişiminden ortalama 2 yıl sonra başlar. Puberte döneminde aynı zamanda boy uzaması da yaşanır. Kızlarda 15, erkeklerde de 16 yaşın, nihai boy oranına ulaşma yaşı olarak kabul edilmesi gerekir. Ancak bazı gençlerde 18 yaşa kadar boy uzaması devam edebilir. Bu fiziksel gelişimler, erkeklerde kızlara göre daha geriden gelir. Bu dönemde ortaya çıkabilecek rahatsızlıklarla adolesan jinekoloji uzmanları ilgilenir.
Adolesan Jinekolojik Rahatsızlıklar ve Tedavileri
Ergenlik döneminde ortaya çıkan problemlerin çoğu genellikle cinsellikle alakalıdır. Bu sorunlardan en büyükleri de erken ya da geç puberte olarak bilinir. Erken puberte toplum içerisinde erken zamanda regl olma olarak bilinse de, bu bilgi yanlıştır. Erken puberte, 8 yaşından önce puberte belirtilerinin görülmeye başlanmasıdır. Eğer 8 yaşından önceki dönemde göğüs büyümesi ya da tüylenme gibi durumlarla karşılaşılıyorsa, erken puberteden bahsetmek mümkündür. Geç puberte ise 13 yaşından sonra puberte belirtilerinin ortaya çıkmaya başlamasıdır. Her iki rahatsızlıkta da hem ailenin hem de gencin adolesan jinekoloji polikliniği desteği almasında fayda vardır.
Geç ve erken puberte dışında farklı ergenlik problemleri de bulunur. Bu dönemde görülebilecek vajinal ve dış genital enfeksiyonlarla da adolesan jinekolojisi ilgilenir. Hastalarda genital akıntılara, kaşıntılara, kızarıklıklara ve hatta vajinal kanamalara neden olabilecek enfeksiyonlar, hızla tedavi edilmelidir. Gençlere bu dönemde genital temizlik yeterince öğretilirse, bu tarz enfeksiyonların önüne geçmek çok daha mümkün olur. Her ne kadar ülkemizde puberte döneminde cinsel yollarla bulaşan hastalık görülme oranı çok düşük olsa da, yurt dışında bu vakaların sayısı bir hayli yüksektir. Öte yandan düşme, darbe alma ya da en kötüsü tecavüze bağlı vajinal travmaların cerrahi girişimlere tedavi edilmesi gerekebilir. Yine aynı şekilde çocuk yaşta gebelik yaşanması gibi durumlarla jinekoloji ve gebelik uzmanları ilgilenmelidir.
Avicenna Adolesan Jinekoloji
Her ne kadar sık karşılaşılmasa da, puberte döneminde genital tümörlerle karşılaşmak mümkündür. Öte yandan çocuğun çift cinsel organı olması gibi durumlarda da adolesan jinekolojik cerrahi uygulamaları gereklidir. Regl döneminde biriken kanın vücuttan çıkarılamadığı hymen inperforatusu gibi problemlerde de bir jinekoloji doktoruna ihtiyaç duyulur. Başta enfeksiyonlar olmak üzere, bütün bu problemlerin tanı ve tedavileri, Avicenna Hastanesi Adolesan Jinekoloji uzmanları tarafından uygulanmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Adolesan dönemi kaç yaş aralığıdır?
10 – 19 yaş arası adolesan dönem olarak adlandırılır.
Adolesan jinekoloji nedir?
Rahim, yumurtalık, testis, vulva ve cinsel organların ergenliğe geçiş döneminde meydana gelebilecek rahatsızlıkları ile ilgilenmesi durumudur.
Adolesan dönemde görülen sağlık sorunları nelerdir?
Obezite, demir eksikliği anemileri, B12 vitamini eksikliği anemileri, çinko eksikliği, büyüme gelişmede gerilik, diş çürükleri, akne vulgaris, depresyon, bulimiya nervoza ve anoreksiya nervoza gibi sorunlar yer alır.
