Dar Kanal (Spinal Stenoz) Nedir?
Doğuştan ya da sonradan olma sebeplere bağlı olarak omurilik kanalının ve omurilikten çıkan sinirlerin geçtiği kanalların daralmasına denir. Boyun ve bel omurgasında görülen bu hastalık, daha çok bel ve bacak ağrısına neden olur. Servikal stenoz, torasik stenoz ve lomber stenoz olmak üzere birçok türe sahiptir. Zaman içerisinde yavaş yavaş gelişen dar kanal, spinal stenoz, yaşlandıkça omurgada meydana gelen osteoartrit – kireçlenme ya da yıpranma gibi değişikliklerden ortaya çıkar. Omurga darlığı nerede ve ne kadar şiddetli olursa, boyunda, sırtta, kollarda, bacaklarda, ellerde ya da ayaklarda ağrı, uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük meydana gelir.
Spinal Stenoz Nedenleri
- Kemik büyümesi – artritik durumlar
- Şişkin diskler – fıtıklaşmış disk
- Kalınlaşmış bağlar ve eklemler
- Omurilik kistleri ya da tümörleri
- Konjenital spinal stenoz
- Yaşlanma
- Doğumda meydana gelen omurga kusurları
- Doğuştan dar bir omuriliğe sahip olmak
- Omurga eğriliği ya da skolyoz
- Akondroplazi
Spinal Stenoz Belirtileri
- Belde ağrı
- Siyatik
- Bacaklarda kramp hissi
- Kalçada, bacakta ya da ayakta uyuşma ve karıncalanma
- Bacak ve ayakta güçsüzlük
- Uzun süre ayakta durmaktan, yürümeden ya da yokuş aşağı yürümeden kaynaklı ağrı
- Eğilirken, yokuş yukarı yürürken ve otururken ağrının azalması
- Mesane ya da bağırsak kontrolü kaybı
- Kalıcı ağrı
- Bacaklarda ya da ayaklarda motor kontrol kaybı
- Kas atrofisi
- Duruştaki değişiklikler
Dar Kanal Teşhisi
İlk olarak hastanın ayrıntılı hikayesi dinlenir ve fiziki muayene yapılır. Lomber omurga röntgeni, BT (Bilgisayarlı tomografi) ve MRI taraması gibi görüntüleme tekniklerine başvurulur. Bunların dışında bir kemik taraması, myelogram ve EMG gibi testler de istenebilir.
Dar Kanal Tedavisi
Bu hastalığın tedavisinde birçok alandan yararlanılır. Örneğin; ortopedist, beyin cerrahı, fizik tedavi, anestezi ve fizyoterapist gibi farklı bölümler ile işbirliği içinde olunur. Dar kanal ameliyatı yapan doktorlar tarafından değerlendirilen hastanın tedavi planı yapılır. Bu tedavideki ilk yöntem ilaç tedavisi, kilo verme ve uygun egzersizlerdir. Ağrıların durumuna bağlı olarak hastaya fizik tedavi uygulanabilir. Eğer bu şekilde tedaviden olumlu bir yanıt alınamıyorsa, anestezi doktoru tarafından omurilik çevresine enjeksiyon ve bloklar uygulanabilir. Ameliyatsız tedavi yöntemleri işe yaramadığı takdirde cerrahi müdahale gerekebilir.
Dar Kanal Ameliyatı
Bu ameliyatın amacı, omurilik ve sinirlerdeki baskıyı ortadan kaldırmaktır. Bu esnada omurgalar arasında anormal hareket oluşur ya da kayma meydana gelirse, bunu önlemek adına kemik yapıları birbirine tespit edilir. Ameliyat tipi, dar kanalın yeri ve kaç seviyede sıkıştığına bağlı olarak değişmektedir. Kanal darlığına yol açan kemik, bağ ve disk gibi yapılar mikroskop yardımı ile alınır. Daha önceden meydana gelmiş kırık, bel kayması ve ameliyat gibi durumlar söz konusu değilse, tek seviyeli darlıklarda vida dar kanal ameliyatı yapmaya gerek yoktur. Birden fazla seviyede darlık açılacaksa ve yukarıda bahsettiğimiz durumlar söz konusu ise, vida ve çubuk aracılığıyla omurgaların birbirlerine tespiti yapılabilir. Ameliyatta sinir köklerine tek tek bakılarak, baskı yapan kemik ya da disk alınır.
Spinal Stenoz Ameliyatı Riskleri
- Anestezi riski
- Kanama riski
- Kan pıhtısı oluşma riski
Spinal Stenozu Önlemek İçin İpuçları;
- Düzenli olarak spinal stenoz egzersizleri yapın.
- İyi bir duruş sergileyin.
- Sağlıklı kilonuzu koruyun.
Sıkça Sorulan Sorular
Spinal stenoz kimlerde görülür?
Herkeste gelişebilen bu hastalık, en çok 50 yaşın üzerinde ortaya çıkar.
Spinal stenoz ameliyatı ne zaman düşünülür?
Tedavi seçenekleri başarısız olduğunda, spinal stenoz cerrahisi için süreç başlatılır. Genel olarak spinal stenoz ameliyatı sonrası hastalar iyileşmekte ve bu sorun tekrar oluşmamaktadır.
Spinal stenoz tehlikeli mi?
İlerleyici ve önemli bir bacak zayıflığı oluşmadıkça, idrar torbası ya da bağırsak sorunları meydana gelmedikçe bu hastalık, yetişkinlerde tehlike oluşturmamaktadır.
Dar kanal ameliyatı sonrası iyileşme süreci ne kadar sürer?
Ortalama 3 ay sürmektedir. Ancak yine de bu süreç ameliyatın büyüklüğüne ve sonrasındaki uygulanan rehabilitasyon programına bağlıdır.
