Diş Kaplama Nedir?
Çeşitli nedenlerle dişlerde oluşan yapı kayıplarının tamamlanarak tedavi edildiği prosedüre diş kaplama adı verilmektedir. Dişlerin belirli maddeler aracılığıyla kaplandığı aşamaları kapsamaktadır. Bu işlem genel olarak estetik amaçlı yapılabildiği gibi işlevsel amaçlı da uygulanabilmektedir. İşlevsel amaçlı yapıldığı durumlarda kırılmış dil dolgusu, diş çürükleri, diş çekilmeleri ve ağızda bulunan boşlukların tedavisi ile ilgili işlemlerde tercih edilmektedir. Kaplama diş operasyonları koruyucu tedavi alanına girdikleri gibi koruyucu diş hekimliğinin de temel yapı taşlarından birisidir. Bu işlemlerin işlevsel amaçlı uygulandığı durumlarda diş kayıpları bulunuyor ve bu bölge implant tedavisi ile doldurulamıyorsa belli aşamalarla küçültülerek, köprü işlemi uygulanır. Bu yapılan işlem kaplama yöntemidir.
Estetik amaçlı yapılan kaplama işlemlerinde genel olarak renk bozuklukları gibi estetik sorunlar tedavi edilmektedir. Hastanın diş yapısına ve sorunun ciddiyetine bağlı olarak farklı teknikler uygulanmaktadır.
Diş Kaplama Çeşitleri
Kaplama diş uygulamalarında, kullanılacak olan teknikler hastanın genel sağlık durumu ve yapısına göre farklılık göstermektedir. Alanında uzman olan bir diş hekimi tarafından detaylı olarak yapılan muayene sonucunda hasta için hangi tekniğin uygun olacağına karar verilir. Ancak bu esnada hastaya bilinen kaplama teknikleri anlatılarak ayrıntılı bilgilendirme yapılması çok önemlidir.
Genel olarak uygulanan teknikler aşağıdaki gibidir:
- Porselen laminate veneer,
- Zirkonyum kaplama,
- Empress (full porselen) kaplama,
- Metal destekli kaplama.
Zirkonyum Diş Kaplama Nedir?
Zirkonyum malzemesi kullanılarak yapılan kaplama tekniği zirkonyum kaplama olarak adlandırılmaktadır. Bu teknik aynı zamanda kron veya taç kaplama olarak da anılmaktadır. Genel olarak çürümüş dişlerin yenilenmesi amacıyla kullanılmaktadır. Bununla birlikte yalnızca estetik bir görünüme kavuşmak isteyen kişilere de sıklıkla uygulanan bir kaplama tekniğidir. Zirkonyum ile kaplanan dişlerde ön kısımda estetik bakımdan güzel bir görünüm oluşurken, arka kısımda daha dayanıklı bir yapı oluşmaktadır.
Zirkonyum kaplamanın bilinen genel özellikleri şu şekildedir:
- Sağlamdır,
- Kırılma ve çatlama olma ihtimali yoktur,
- Oksitlenmeye karşı dirençlidir,
- Doğal görünümlüdür,
- En uyumlu olan yapay diştir.
Zirkonyum Diş Kaplama Avantajları
Bu tekniğin sağladığı birçok avantaj bulunmaktadır. Genellikle kolay şekil alırlar ve beyaz renge döndürülebilirler. Bununla birlikte metal içermedikleri gibi, ağızda uzun yıllar boyunca kalmaktadır. Aynı zamanda çok doğal göründükleri için ana dişlere en fazla benzeyen kaplama tekniği olma özelliğini taşımaktadır.
Avantajları çok fazla olan bu diş kaplama işleminin aynı zamanda bazı dezavantajları da bulunmaktadır. Bu işlemin eksik diş sayısının fazla olduğu kişilerde kullanılması uygun değildir. Bununla birlikte metal kaplamalara oranla fiyatı çok daha yüksektir. Ancak zirkonyum için bunların dışında bilinen pek bir dezavantaj bulunmamaktadır.
Porselen Lamine Diş Kaplama
Dişlerin ön kısmında hafif bir aşındırma işlemi yapılmasının ardından porselen malzemesinin ince bir tabaka halinde diş yüzeyine kaplanması işlemidir. Genellikle diş formundan hoşnut olmayan kişilere, beyazlatma tedavilerinden sonuç alınamadığında, aralıklı diş yapısına sahip olanlarda bu işlem tercih edilmektedir. Bununla birlikte ön dişlerinde kırık olanlar ve kalıtsal yapı bozukluklarına sahip olanlarda porselen lamine kaplama yapılmaktadır.
Bu işlem totalde üç veya dört seans uygulandıktan sonra tamamlanmaktadır. Genel olarak bakımı ise şu şekildedir:
- Günde en az iki kere dişleri fırçalamak,
- Diş ipi ve steril ağız solüsyonları kullanmak,
- Ön dişlerle sert gıdaları çiğnememek veya koparmamak,
- Diş sıkma alışkanlığı olanların uyurken gece plağı kullanmaları,
- Tırnak yeme alışkanlığının bırakılması,
- Kontrollere düzenli olarak gitmek.
Porselen Diş Kaplama Avantajları
Zirkonyum kaplamadan sonra en çok kullanılan teknik olan porselen lamine tekniğinin de pek çok avantajı bulunmaktadır. Bu tekniğin sağladığı avantajlar genel olarak şu şekildedir:
- Dişlerin fazla kesilmesine gerek kalmaz,
- Çok büyük bir girişim değildir, bu sebeple işlem sonrası hassasiyet ya da ağrı şikayetleri olmamaktadır,
- Porselen çok ince bir tabaka olmasından dolayı, ışığı yansıtması doğal dişle nerdeyse aynıdır,
- Aşınma problemine karşı çok dayanıklıdır.
Empress Full Porselen Kaplama
Empress tekniği ile yapılan kaplama, cam destekli güçlendirilmiş bir porselen ile uygulanmaktadır. Bu teknik, dayanaklılığı artırılmış bir kaplama türüdür. Alt yapısında bulunan ’empress’ ışığı en iyi şekilde geçiren ve yansıtan bir maddedir. Bununla birlikte içinde hiçbir şekilde metal bulunmayan bu yapı sayesinde full porselen, diş hekimlerinin çok sık kullandığı bir dişe kaplama tekniği olmuştur. Doğal diş görünümünden adeta farksız olan empress kaplamalar, çok özel koşullarda üretilmektedir. Alt yapısında full seramik olması nedeniyle ışığı kusursuz bir şekilde geçirmektedir. Bu sayede dişlerin çok daha doğal ve estetik görünmesini sağlar.
Empress Full Porselen Diş Kaplamasının Avantajları
Yukarıda da belirttiğimiz gibi bu teknikte kullanılan empress kaplamaların içeriğinde hiç metal bulunmaması, onun sağladığı en büyük avantajlardan birisidir. Bununla birlikte empress diş kaplamasının bilinen diğer avantajları şunlardır:
- Işık geçirgenliğinin çok yüksek olması nedeniyle çok doğal bir görünüm sağlar,
- Renk kontrolünü sağlamak oldukça basittir,
- Üzerinde plak birikesi gibi bir sorunun gelişme riski çok düşüktür,
- Diş eti dokularının sağlığı açısından en güvenilir yöntemlerden birisidir,
- Aşınmalara karşı çok dirençlidir.
Metal Destekli Kaplama
Bu kaplama çeşidi genellikle dayanıklılığı artırmak amacıyla yapılmaktadır. Porselen kaplama türü olan bu işlemde metal köprü uygulaması yapılmaktadır. Ancak kullanılan bu metallerin ışık geçirgenliği çok az olduğundan doğal bir görünüm elde etmek zordur. Bununla birlikte diş eti ve genel diş yapısıyla uyum içinde olmayan metal destekli kaplama dişlerde çürüme ve ağızda koku oluşumu gibi problemlerle karşılaşmak mümkündür. Bunların nedeni ise kaplamanın diş etine tam olarak oturmayıp, arada boşluklar bırakmasıdır. Bu boşluklara dolan besin artıkları, diş hijyeninin tam sağlanamadığı durumlarda bir süre sonra çürüklere ve kötü kokuya neden olabilmektedir.
Metal Destekli Kaplama ve Zirkonyum Farkları
Zirkonyum kaplama dişler metal kaplamaya oranla estetik duruş, doku uyumu ve doğallık bakımından daha öndedir. Bununla birlikte metal kaplamalar ışık geçirmedikleri için renkleri metala göre daha koyu ve mat olmaktadır. Metal destekli kaplamada gri renkli köprüler kullanılmaktadır. Zirkonyumda ise bu katman beyaz renklidir ve ışığı geçirir. Zirkonyumlar genellikle ön dişlerde meydana gelen sorunları düzeltmek amacıyla kullanılmaktadır. Bununla birlikte metal kaplamaların kullanımı her geçen gün daha da azalmaktadır. Onun yerine hem ön diş kaplamalarda hem arka dişler için zirkonyum tekniği kullanılmaktadır.
Diş Kaplama Nasıl Yapılır?
Diş kaplama işlemi genel olarak farklı tekniklerle uygulanan işlemleri kapsamaktadır. Hastaya en uygun yöntemin hangisi olacağına ise diş hekimi tarafından yapılan detaylı bir muayene sonucunda karar verilmektedir. Günümüzde en sık uygulanan diş kaplama teknikleri genel olarak yukarıda ayrıntılı olarak açıkladığımız tekniklerdir. Bununla birlikte kaplama diş öncesi yapılması gereken en önemli şey, hasta şikayetlerine yönelik doğru kaplama yönteminin yapılmasıdır. Bundan sonraki basamakta hastanın diş yapısı esas alınarak en uygun kaplama türü seçilir ve işleme başlanır.
Kaplama işleminde öncelikle diş hekimi tarafından dişlerin tamamı veya bir kısmı için ölçü alınmaktadır. Alınan ölçülere göre, en çok kullanılan dört teknikten biri için çalışmalar yapılır. Bununla birlikte dişe kaplama işlemi ortalama üç veya dört seansta tamamlanmaktadır. Uygulamada öncelikle düşler küçültülür ve ölçüler alındıktan sonra denem yapılır. Provalar neticesinde net bir görüntü izlenimi oluşur. Diş kaplama işleminin ardından hastanın hafif bir hassasiyet hissetmesi çok normaldir. Bu hassasiyet çok kısa bir zaman diliminde geçmektedir.
Tek Diş Kaplama
Tek diş kaplama, çok dikkatli yapılması gereken uygulamalardan birisidir. Travmalar veya çürükler sonucunda dişlerde oluşan kayıpların tedavisinde önce dolgu yapılır. Ardından dişler tek kaplama tedavisi için uygun bir hale getirilir. Bu tedavinin süresi genellikle farklılık göstermekle birlikte, her diş hastaya özel olarak tasarlanır. Genel olarak dolgu tedavilerinin ardından yapılan kaplama işlemlerinin bir bütün değil de tek yapılmak istendiği durumlarda tek diş kaplama denilen işlem uygulanmaktadır. Çok fazla doku kaybına uğramış olan ve çürümüş dişler için etkili bir yöntemdir.
Köprü Diş Yapımı
Köprü diş, yine travma ve çürükler sonrasında yaşana diş kayıplarında uygulanan tedavi yöntemidir. Burada kullanılan malzeme, kişiye özel olarak tasarlanan diş protezleridir. Hastanın ağzında çok fazla eksik diş olması gibi bir durumda diğer dişlerden destek alınarak köprü uygulaması yapılmaktadır. Bu tedavi ile kayıp olan bölgeler köprü dişle doldurulmaktadır. Kanatlı, asma ve geleneksel köprü diş olmak üzere üç farklı şekilde uygulanmaktadır.
Kanatlı teknikte, ön dişlerde olan eksiklikler giderilmektedir. Geleneksel teknikte ise, diş kaybı olan bölgeye köprü dişler, kaplama yöntemi ile oturtulmaktadır. Asma tekniğinde diş kaybı bulunan boşluğun yanında olan sağlıklı dişlerden birine protez dişin sabitlenmektedir.
Sık Sorulan Sorular
En iyi kaplama diş hangisi?
En iyi ayılabilecek ölçüde yapılan kaplamalar, genellikle porselen malzeme ile yapılmış dişlerle yapılan kaplamlardır. Bununla birlikte diş lekesi, uygun olmayan görünüm ve renk değişimleri gibi problemlerin giderilmesi için en sık kullanılan yöntemlerden birisi porselen kaplamalardır. Ancak yine de hasta için hangi tekniğin en uygun olacağına, diş hekimi karar verir. Çünkü mevcut diş yapısı ve genel sağlık durumu uygulanacak olan teknik üzerine oldukça etkilidir.
Kaç çeşit diş kaplama var?
Totalde dört farklı türde diş kaplama tekniği bulunmaktadır. Bunlar; porselen, zirkonyum, empress ve metal destekli kaplamalardır. Her kaplama türü, kendi içinde özel avantajlar ve teknikler barındırmaktadır.
Kaplama diş ne kadar sağlıklı?
Bu işlemlerin sonrasında kaplama dişlerin ömrü en az 5 ile 15 sene arasındadır. Bu süre içinde dişler sağlıklı bir şekilde kullanılabilmektedir. Bununla birlikte zirkonyum ile yapılan kaplamaların kullanım süresi diğerlerine oranla daha uzun olmaktadır. Çünkü bu kaplama tekniğinde kesik diş ve ve diş eti ile tam bir uyum sağlanabilmektedir.
