Karaciğer Hastalıkları: Nedir, Belirtileri ve Tedavisi

Karaciğer Hastalıkları Nedir?

[trgebanner]

Vücutta birden fazla işlevi olan karaciğer, hasar gördüğü takdirde pek çok hastalığa neden olabilir. Bu hastalıkların belirtileri ilk etapta kendini belli etmez. Karaciğer yağlanması, siroz, hepatit ve karaciğer kanseri gibi en yaygın olan hastalıklar, aşı ile tedavi edilebileceği gibi farklı yöntemler ile de tedavi edilebilir. Peki karaciğer hastalıkları nedir? Karaciğer hastalığı belirtileri nelerdir? ve Karaciğer hastalıkları nelerdir? Hepsi ve daha fazlasını, Avicenna Hastanesi olarak ele aldığımız bu yazımızı okuyarak ulaşabilirsiniz.

Karaciğerin Görevi Nedir?

Vücudun en büyük organı olan karaciğer, karın boşluğunun sağ üst kısmında bulunur. Ayrıca bir salgı bezi olan karaciğer, hem genişleyebilen hem de kendini yenileme özelliği bulunan bir organdır. Pek çok önemli yaşamsal fonksiyonu da üstlenir. Karaciğerin görevleri arasında ise, protein sentezlemek, safra yapmak, üre yapmak, yağları sentezlemek ve depolamak, karbonhidrat depolamak ve salmak, pıhtılaşma faktörlerini sentezlemek ve bazı ilaç ve maddeleri vücuttan uzaklaştırmak yer alıyor.

Karaciğer Hastalıkları Belirtileri

• Kaşıntı
• Sarılık
• Karın ağrısı ve şişlik
• Ayak bilekleri ve bacaklarda ödem
• Koyu renkte idrar
• Soluk renkte dışkı
• Dışkıda kan
• İshal ve hazımsızlık
• Kusma
• Mide bulantısı
• Kronik yorgunluk
• Ateş
• Çürük ve morarma
• Uyku bozuklukları
• İştah kaybı ve hızlı kilo kaybı

Karaciğer Hastalıklarının Çeşitleri

Hepatit

Karaciğer hastalıkları arasında en yaygın olanı hepatittir. Hepatit, bir diğer adıyla da bilinen karaciğer iltihabı, A, B, C, D ve E olmak üzere 5 farklı türe sahiptir. Kirlenmiş su, kan ve cinsel temas yolu ile bulaşan hepatit türleri, farklı sıklıklarda görülür ve bazı türlerin aşısı yoktur. Sarılık olarak bilinen Hepatit A, 18 ay ve 2 yaş dönemindeki çocukların rutin aşı takviminde yer alır.

Çocuk aşı takviminde yer alan bir diğer tür de Hepatit B’dir. Bu virüse yakalananların çoğu kendiliğinden iyileşse de, bazı durumlarda kişilerin hastanede yatması gerekebilir. Hepatit C, D ve E türlerinin herhangi bir aşısı yoktur.

Karaciğer Yağlanması

Karaciğer yağlanması, karaciğer hücrelerinde normale göre daha fazla yağ birikmesi sonucunda ortaya çıkar. Alkol tüketenlerde daha sık karşılaşılan bu durum, az alkol tüketen ya da hiç tüketmeyenlerde de görülebilir. Karaciğer yağlanması, alkole bağlı olmayan ve alkole bağlı olan karaciğer yağlanması diye ikiye ayrılır. Alkolü az tüketen ya da hiç tüketmeyen kişilerdeki bu hastalığa, NAYKH yani Non-Alkolik Yağlı Karaciğer Hastalığı denir. Öte yandan fazla alkol kullanımı dışında obezite ve doymuş yağlı gıdalar ile beslenme de karaciğer yağlanmasına neden olur. Ayrıca altta yatan başka bir hastalık, cinsiyet, yaş ve genetik faktörler de bu soruna neden olabilir.

Siroz

Karaciğer yağlanmaları, Hepatit B, C ve D gibi hastalıklar, karaciğerde pek çok hasara yol açar. Hücrelerin bozulması sonucunda ise karaciğer pek çok fonksiyonunu yerine getiremez. İşte bu süreç, siroz hastalığının ilk aşamalarından biridir. Eğer karaciğer hasarı artarsa, hastalık daha da ileri gider ve karaciğerin sertleşip küçülmesine neden olur. Bu hastalığın sonlarında ise karaciğer yetmezliği ortaya çıkabilir ve bazı vakalarda karaciğer yetmezliğine siroz denir. İlk evrelerde herhangi bir belirti göstermeyen siroz, daha sonraki evrelerde halsizlik, kilo kaybı, sarılık, kas kütlesinde azalma, tırnak değişiklikleri, karın şişliği, bacaklarda şişkinlik, kanlı kusma, adet düzensizliği, kas krampları, siyah dışkılama ve cinsel fonksiyon bozuklukları görülür.

Karaciğer Kanseri

Dünyada en sık görülen kanser türlerinden biri de karaciğer kanseridir. Hepatit B ve C, siroz, aşırı alkol kullanımı ve karaciğer yağlanması gibi hastalıklar kanseri tetikleyecek unsurlardandır. Bunun dışında sigara kullanımı, düzensiz beslenme, bazı ilaçlar ve genetik yolla aktarılan rahatsızlıklar da bu hastalığa sebep olabilir.

Karaciğer Kistleri

Karaciğerde iyi huylu kistler meydana gelebilir. Basit kist, kist hidatik ve hemanjiom gibi türleri vardır. Çoğunlukla 40 yaşından sonra meydana gelen basit kistler, genel olarak bir tehlike arz etmezler. Kistler büyüyorsa, sayıca fazlaysa ve içe kanama oluşturuyorsa, cerrahi müdahale yapılması gerekir. Parazitten dolayı meydana gelen kist hidatik, hayvanlardan insanlara bulaşabilen bir türdür. Bu kist türü tedavisinde laparoskopi ile kist boşaltılır ya da bazı kistlerin ameliyat ile alınır. Erkeklere nazaran kadınlarda daha sık karşılaşılan hemanjiom kist türü, çoğunlukla gebelik ve doğum kontrol ilaçları gibi etkenler sebebiyle büyür. Büyüyen ve 10 cm i geçen kistler, ameliyat ile alınır.

Karaciğer Hastalıkları Tedavisi

Sirozu olmayan veya sirozun en erken evresi ise, hepatosellüler karsinomun tedavisi uygulanır. Bunun dışında karaciğer fonksiyonları bozuksa, hastaya karaciğer nakli de yapılabilir. İhtiyaç duyulduğu takdirde, kemoterapi de uygulanır.

Karaciğer Hastalıkları Beslenme Şekli

Karaciğer hastalıklarının çeşidine göre, beslenme planı da değişir. Sağlıklı beslenme planına uymak dışında, düzenli egzersiz yapmalı ve ideal kiloya ulaşmalısınız. Öte yandan siroz hastalarının, protein kaynaklı besinler tüketmesi ve uzun süre aç kalmamaya dikkat etmesi gerekmektedir. Ayrıca doktor kontrolünde bazı bireylerin B12 ve folik asit gibi takviyeler alması da gerekebilir. Alkole bağlı karaciğer yağlanmasında kişilerin alkolü bırakması gerekirken, alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasında ise kişilerin uzak gıdalardan uzak durması gerekmektedir. Aynı zamanda kan şekerini yükselten gıdalardan kaçınmak, doymuş yağdan uzak durmak ve düzenli egzersiz yapmak gerekir.

 

Sıkça Sorulan Sorular