Munchausen by Proxy Sendromu: Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

• Munchausen Sendromu Nedir?
• Munchausen Sendromu Sebepleri Nelerdir?
• Munchausen Sendromu Olan Kişilerin Ortak Özellikleri
• Munchausen Sendromu Belirtileri Nelerdir?
• Munchausen Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?
• Yakınınızda Munchausen Sendromlu Biri Varsa Ne Yapmalısınız?

Aile bireylerinden birinin veya bakım görevini üstlenen kişinin maskeli istismarı olan Munchausen by Proxy Sendromu, oldukça dikkat edilmesi gereken konulardan biridir. Fark edilmesi zor olan maskeli istismarı önlemek için yazımızda yer alan belirtileri ve davranış biçimlerini inceleyebilirsiniz.

Munchausen Sendromu Nedir?

Munchausen by Proxy Sendromu, çocuğun bakımını üstlenen kişinin, çocukta mevcut olmayan hastalıkları varmış gibi göstermesinden gelmektedir. Akıl hastalığı kategorisinde yer alan Munchausen Sendromu oldukça tehlikeli ve geç fark edilebilen bir istismar türüdür.

Kendisinde olan zihinsel bozukluğun etkilerini bir başka bireye yansıtan kişiler, bakıma muhtaç olan kişinin tıbbi hikayesiyle ilgili yalanlar söyleyerek, ilgi çekmeye çalışırlar. Yetişkin, yaşlı, engelli, çocuk veya bazen ise bebekler üzerinden gerçekleştirilen maskeli istismarı engellemek için oldukça dikkatli olunması gerekmektedir.

Munchausen Sendromu Sebepleri Nelerdir?

Munchausen Sendromu olan kişilerin davranışları altında yatan birçok sebep olabilir. Maskeli istismar sebepleri arasında;

• Tıbbi durumlar öne sürülerek finansal kazanç sağlama
• Hasta olan kişi üzerinden gelen ilgiyi, sevgiyi isteme
• Yardıma muhtaç, yaralı gözükmekten hoşlanmak
• Evlilik içerisindeki mutsuzluk
• Yoğun stres bozukluğu

Munchausen by Proxy Sendromu sebepleri olabilir. Bu sendromun altında genellikle içten gelen ilgi ve sevgi isteği, herkesin odağında olmak ve özel ilgi görmek için bakıma muhtaç olan kişi üzerinden almak yatar. Somut kazançtan çok soyut ihtiyaçlar için yapılabilir.

Munchausen Sendromu Olan Kişilerin Ortak Özellikleri

Munchausen Sendromu, genellikle anne ve babalarda görülmekle beraber bazen tıbbi bakım yardımı yapan kişilerde de görülmektedir. Bu hastalığa sahip olan kişilerin sergilediği bazı ortak davranış biçimleri bulunuyor.

Munchausen Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Munchausen by Proxy Sendromu’na sahip olan kişilerde görülebilecek bazı belirgin hareketler vardır. Şüphelendiğiniz durumlarda bu hareketlerin varlığını kontrol edebilirsiniz;

• Sendroma sahip kişi baktığı kişinin başında bekler, genellikle yanından hiç ayrılmaz.
• Kendisi ve bakmakla yükümlü olduğu kişiyi (hasta veya çocuk) sürekli hastaneye götürmesi, hastalık semptomları gördüğünü iddia etmesi.
• Hastalık semptomları sadece bakıcı tarafından fark edilir, doktor veya hastane personeli bir sorun tespit edemez.
• Bakıma muhtaç kişi için bahsedilen hastalıklar genellikle sözlere dayalıdır, hastane raporlarıyla desteklenemez.

Yukarıda bahsettiğimiz belirtiler, bu sendromu yaşayan kişilerde görülmesi beklenen hareketlerdir. Bunlara ek olarak, kendi ailesinin ve çevresindeki kişilerin başına geldiği iddia edilen olağanüstü hastalıklardan bahsedilmesi, maskeli istismarcıların sıklıkla yaptığı hareketlerden biridir.

Munchausen Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?

Munchausen by Proxy Sendromu’na sahip kişilerde tedavi edilmek için öncelikle kişinin bu rahatsızlığı kabul ediyor olması gerekmektedir.

Psikolojik Yardım

Rahatsızlığı kişiye kabul ettirmek öncelikli adım olmalıdır. Konuşulduğunda var olan problemlerin farkında ve tedavi olmaya gönüllüyse psikiyatrik yardım alması sağlanarak sağlığına kavuşması amaçlanır. Tedavi olmadan önce kişi kendini, başkalarına ve kendine attığı yalanlarla yüzleşmeye zorlamalı, söylediği hastalık semptomlarının gerçekte var olmadığını kabul edip, tedavi olmak istemeli.

Eğer ki bu konuda olumlu adımlar atılabilirse, bilişsel ve davranışçı terapi yöntemleri için Psikiyatri kliniğine yönlendirilebilir.  Uzun süreli danışmanlık sonucunda tedavisi sağlanabilir ancak hastalığın tekrarlaması durumuna karşı çocuğun yanına etkileşim kuracak kadar yaklaştırılmamalıdır. Çocuğun bakımı için başka birinden yardım alınmalı ve maskeli istismara son verilmelidir.

Maskeli istismar sonrası çocuğun ruh ve beden sağlığıyla ilgili kontroller uzmanlar tarafından sağlanmalıdır. Var olduğu söylenen hastalık semptomları, çocuk sendromlu kişiden uzaklaştığında sona erecektir. Bakıma muhtaç kişinin yaşadığı güven sorunu ve duygusal boşluk içinden psikiyatri kliniğinden yardım alınabilir.

Yakınınızda Munchausen Sendromlu Biri Varsa Ne Yapmalısınız?

MBPS, bakıma muhtaç kişiyi ruhsal ve fiziksel sömüren, örtülü bir istismar şeklidir. Asla sessiz kalınmaması ve kendiliğinden düzelmesi beklenmemesi gereken bir durumdur. Önüne geçilmediği takdirde, bu hastalığa sahip olan kişilerin bakmakla yükümlü olduğu kişilerin ölümüne kadar yol açabilirler. Munchausen sendromu nedeniyle bakıma muhtaç kişilerin ölüm oranı %10 olarak belirlenmiştir. Bu sendroma sahip bir bireye karşı;

• Bakıma muhtaç bireyin veya çocuğun doktoruyla hastalıklarıyla ilgili iletişime geçin,

• Var olduğu söylenen hastalıklarla ilgili not tutun ve semptomları gözlemleyin.

• Çocuğun güvenliğini sağlamak için sık sık kontrol edin veya çocuk esirgeme kurumundan yardım isteyin.

İsim belirtmeden çağrı yapabileceğiniz sosyal hizmetler sayesinde bir zorluk yaşamadan çocuğun güvenliğini sağlayabilirsiniz. Munchausen by Proxy Sendromu olduğunu düşündüğünüz tanıdığınız veya istismara uğrayan çocuk birey için geç kalmadan psikiyatrik yardım almanızı öneriyoruz. Uzman yardımı için Avicenna Hastanesi Psikiyatri Bölümü doktorlarından randevu alabilir, detaylı bilgi ve destek alabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular