Tremor Nedir?
Parkinson hastalığı, MS hastalığı, egzersiz sonrası yorgunluk ve aşırı duygusal stres gibi pek çok farklı etkenden kaynaklanabilen tremor, kontrol edilemez sallanmayı tanımlamak için kullanılır. Genellikle elleri etkileyen titreme hastalığı, kollarda, başta, ses tellerinde, gövdede ve bacaklarda da ortaya çıkabilir. Aralıklı olarak ortaya çıkabileceği gibi devamlı olarak da ortaya çıkabilir. Aynı zamanda kendi başına ya da başka bir hastalığın sonucu olarak da meydana gelebilir.
Titreme Tipleri
İstirahat ve aksiyon tremoru olmak üzere ikiye ayrılır. İstirahat tremoru, hareketsiz otururken ya da uzanırken ortaya çıkar ve hareket edildiğinde kaybolur. Sadece elleri ya da parmakları etkiler. Aksiyon tremoru ise, etkilenen vücut kısmının hareketi esnasında görülür. Aksiyon tremoru 4 alt kategoriye ayrılır.
- İntansiyonel tremor: Amaçlı yapılan hareketler esnasında meydana gelen titremedir.
- Postural tremor: Bir uzvu yer çekimine karşı bir pozisyonda tutarken meydana gelir.
- Göreve özgü tremor: Yazı yazma gibi belli bir etkinlik esnasında görülür.
- İzometrik tremor: Belli bir nesneye karşı kas konsantrasyonu gerektiren durumlarda meydana gelir.
Öte yandan titreme hastalığı görünüm ve nedenlerine göre farklı şekilde sınıflandırılır:
- Esansiyel tremor: En yaygın olarak ortaya çıkan bu tür, nedeni bilinmeyen bir titreme hastalığıdır. Ellerde ve baş – boyun bölgesinde daha çok görülür.
- Parkinson tremor: İstirahat halinde meydana gelir ve Parkinson’un ilk belirtilerindendir. Hareketle kaybolan bu tür, bir uzuvdan ya da vücudun bir tarafından başlayarak diğer tarafa doğru ilerler.
- Distonik tremor: Distoni hastalığı olan bireylerden ortaya çıkan bir türdür. Kas kasılmaları ile karakterize edilen bir hareket bozukluğudur. Titremeler düzensiz olarak meydana gelir ve dinlenildiğinde ortadan kaybolur.
- Fizyolojik tremor: Bazı ilaçlar, alkol yoksunluğu, düşük kan şekeri ya da aktif tiroid gibi tıbbi koşullardan dolayı meydana gelen bir türdür. Altta yatan sebep tedavi edildiği sürece bu tür ortadan kalkar.
- Ortostatik Tremor: Çoğunlukla bacaklarda meydana gelir. Aniden ayağa kalktıktan hemen sonra ortaya çıkan hızlı ve ritmik kas kasılması durumudur. Kişi oturduğunda ya da yürümeye başladığı anda durur.
- Serebellar tremor: Beyincikte hasar dolayısıyla meydana gelen bir tür titremedir.
- Psikojenik tremor: Psikolojik sebeplerden dolayı meydana gelir. Bireyin dikkati dağıtıldığı an, titremenin çoğunluğu kaybolur. Bu tarz kişilerde sık sık bir psikiyatrik hastalık yer alır.
Tremor Nedenleri
- Stres
- Korku ve endişe
- Reçeteli ilaçlar
- Hastalıklar
- Yaralanmalar
- Kafein tüketimi
- Kas yorgunluğu
- Yaşlanma
- Düşük kan şekeri seviyeleri
Titremelere yol açabilecek tıbbi durumlar:
- İnme
- Travmatik beyin hasarı
- Parkinson hastalığı
- MS hastalığı
- Alkolizm
- Hipertiroidi
Titreme Hastalığı Belirtileri
- Titrek ses tonu
- Yazma ve çizme zorluğu
- Ellerde, kollarda, kafada, bacaklarda ya da gövdede ritmik sallanma
- Çatal – bıçak tutma ve kontrol etmede sorunlar
- Stresli ve yoğun zamanlarda artan titremeler
- Hareket halindeyken artan titremelerin dinlenirken yavaşlaması
- Dinlenirken bile titremelerin meydana gelmesi
- Göz, göz kapakları ve yüzün belli kısımlarında meydana gelen seğirmeler
- Düşme ve yaralanmalara yol açan ve çok sık ortaya çıkmayan denge sorunları
Tremor Teşhisi
Öncelikle fizik tedavi ile etkilenen bölge gözlemlenir ve titremeler, görsel muayenede belirgin olarak izlenir. Muayene esnasında doktor titremenin şiddetini ölçmek için yazı yazılmasını ya da bir objenin tutulmasını ister. Aynı zamanda nörolojik bir muayene ile sinir sisteminin durumu değerlendirilir. Nörolojik muayenede tendon refleksleri, koordinasyon, duruş, kas kuvveti, kas tonusu ve dokunma hissi gibi durumlara bakılır. Hastanın işaret parmağıyla burnuna dokunması, parmağıyla spiral çizmesi ve bir çizgi üzerinde yürümesi gibi farklı görev ve egzersizler yapması gerekebilir.
Bunların dışında titremenin sebeplerini teşhis edebilmek için ileri testler yapılabilir. Tiroid hastalığına bağlı titremeleri ortadan kaldırmak ya da diğer tıbbi durumları kontrol altına almak adına kan ve idrar örnekleri alınır ve bununla birlikte çeşitli testler yapılır. Ayrıca doktor tarafından EMG istenebilir. Öte yandan MRG ve BT gibi görüntüleme tekniklerine de başvurulabilir.
Titreme Hastalığı Nasıl Geçer?
Kafein ve benzeri uyarıcılardan kaçınarak titremeleri azaltabilirsiniz. Stres ve anksiyete, tremor hastalığını oldukça kötü etkiler. Bu nedenle rahatlamak, stresten arınmak gerekmektedir. Hayattaki tüm stresler ortadan kalkmasa da, en azından masaj, yoga ve meditasyon gibi çeşitli rahatlama tekniklerine başvurulabilir. Bu şekilde stresle daha kolay başa çıkılabilir.
Tremor Tedavisi
Titremenin nedenini değil de direkt olarak kendisi tedavi edilecekse, bunun için bazı ilaçlar reçete edilebilir. Bunun dışında botoks enjeksiyonları ile titreme hastalığı en aza indirilebilir. Bu genel olarak yüz ve kafada titreme yaşayan kişilere uygulanan bir yöntemdir. Kasları güçlendirmek ve kas kontrolünü geliştirmeye yardımcı olmak için fizik tedavi uygulanabilir. Fizik tedavide özel hareketler ile kaslar çalıştırılır ve titremeler giderilir.
Kişiyi güçten düşüren titremeler için tek seçenek beyin stimülasyon cerrahisi olabilir. Bu işlemde, beynin titremelerden sorumlu olan bölgesine bir elektrik probu yerleştirilir. Yerleştirilen bu proba bir tel bağlanır ve telin diğer ucu göğüs kısmındaki cilt altına yerleştirilir. Aynı zamanda göğse küçük bir cihaz yerleştirilir ve telin boştaki ucu ona bağlanır. Bu cihaz sayesinde beynin titreme üretmesini durdurmak adına bölgeye yerleştirilen proba uyarıcı darbeler gönderilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Tremor ne demek?
Kontrol edilemeyen sallanmaları tanımlamak için kullanılan terime tremor, yani titreme hastalığı denir.
Tremor hastalığından korunmak mümkün müdür?
Herhangi bir titreme hastalığı yaşayanlar, yaşam tarzlarında değişiklik yaparak bu hastalığın belirtilerini en aza indirilebilirler. Örneğin kişiler sigara kullanmamalı, kafein içerikli içecekler tüketmemeli, stresli ve gergin ortamlardan uzak durmalı ve nefes egzersizleri yapılmalıdır.
Tüm vücut titremesi neden olur?
Yorgunluk, stres, B12 vitamin eksikliği, kan şekeri düşüklüğü, fazla kafein tüketimi, heyecan, korku, öfke, tiroit fonksiyon bozukluğu, insülin direnci, parkinson hastalığı ve MS hastalığı gibi pek çok sorunun belirtisinden olabilir.
El titreme hastalığı nedir?
İstemsiz ve ritmik bir kas hareketine el titreme hastalığı denir. Bu durum genellikle heyecan, öfke ve korku gibi ani duygu değişimleri, stres, yorgunluk, metabolik eksiklik, aşırı çay ve kahve tüketiminden kaynaklanmaktadır.
Vücutta iç üşümesi neden olur?
Genel olarak çevresel etkenlerden dolayı meydana gelen vücut ısısının düşmesinden kaynaklanır. Bu çevresel etkenlerin arasında ise, hava sıcaklığındaki ani değişimler, rüzgar, yağmur ve cereyanda kalmak yer alıyor.