Tüp Bebek Nedir?
Bilimsel ismi IVF (In-Vitro Fertilization) olan tüp bebek, bir kadının vücudunun dışında dünyaya gelen çocuk anlamına gelir. Bu durumdan teknik olarak bahsetmek gerekirse, yukarıda da söylediğimiz gibi anne adayından yumurtalar toplanır ve baba adayından sperm hücreleri alınır. Laboratuvar ortamında döllenme gerçekleştirilir ve ortaya embriyo çıkar. Bu embriyo anne adayının rahmine yerleştirilir. Bu işlemin ardından gebelik doğal yollarla kazanılmış olur ve hamilelik süreci başlar.
Klasik tüp bebek tedavisi ve mikroenjeksiyon tedavisi olmak üzere iki farklı yöntemle uygulanır. Klasik tüp bebek tedavisinde; yumurta ve sperm aynı ortamda bırakılır ve döllenmesi beklenir. Mikroenjeksiyon uygulamasında ise; yumurta hücresinin içerisine sperm direkt olarak enjekte edilir. Her iki tedavi yöntemi de başarı ile sonuçlanır ancak hangi yöntemin uygulanacağına uzman hekim eşlerin sağlık durumlarına ve üreme kabiliyetlerine göre karar verir.
Tüp Bebek Nasıl Yapılır?
Pek çok anne ve baba adayları, tüp bebek tedavisi nasıl yapılır veya tüp bebek nasıl olur gibi soruların yanıtını araştırmaktadır. Bu tedaviye başlamadan önce ilk olarak hem kadının hem de erkeğin üreme kabiliyetleri değerlendirilir. Ardından hormon tedavisi ile anne adayının yumurtalarının olgunlaşma sürecine girmesi amaçlanır. Daha sonra yumurtaların foliküllerinden çıkması için çatlatma iğnesi yapılır. Anne adayının olgunlaşan yumurtaları, transvajinal ultrason yardımı ile toplanır. Öte yandan baba adayından da sperm hücreleri alınır. Bunlar laboratuvar ortamında bir araya getirilir ve üreme hücreleri ile döllenme sağlanır.
Oluşan embriyoların en sağlıklısı, ultrasonografi yardımı ile anne adayının rahmine transfer edilir. Yapılan bu son işlemden yarım saat sonra çiftler evlerine gönderilir. Bazı durumlarda anne adayının rahmine birden fazla embriyo transfer edilebilir. Böyle durumlarda çoğul gebelik meydana gelebilir. Bu tedavi yöntemi, menopoz öncesi her yaşta uygulanmasına rağmen, 40 yaşından sonra şans azalmaktadır. Uygulama sayısında herhangi bir üst sınır yoktur. 35 yaşından küçük kadınların 1 yıl süreyle, 35 yaşından büyük kadınların ise 6 ay boyunca korunmasız, düzenli bir birliktelik yaşaması ve hamile kalamaması gerekmektedir. Böylelikle tüp bebek işlemi nasıl yapılır sorusunun cevabını artık biliyorsunuz.
Tüp Bebek Tedavi Aşamaları
Tüp bebek işlemi ilk olarak ön görüşme ile başlar. Uzman hekim, çiftlerin öyküsünü dinler ve anne adayının üreme sistemini kontrol etmek amacıyla muayene ve ultrasonografik incelemeler yapar. Yumurtalık kapasitesi AMH testi ile belirlenir ve gerektiği takdirde HSG (rahim filmi), histeroskopi, kan sayımı, tiroit fonksiyon ve serolojik testler de uygulanabilir. Bunların dışında baba adayından da sperm analizi istenir. Yapılan bu muayeneler, tetkik ve değerlendirmeler sonucunda uygulanacak tedavi yöntemi seçilir. Peki tüp bebek tedavisi aşamaları nelerdir?
Yumurtaların Uyarılması
Adet döneminin ikinci ve üçüncü gününde, iğne şeklinde hormon içeren ilaçlara başlanarak yumurtalıkların uyarılması amaçlanır. Bu ilaçlar sayesinde, birden fazla yumurta hücresinin gelişmesi sağlanır ve kişinin hamile kalma oranı daha yükselir. Yumurtalıkların uyarılma süresi 10 – 12 gündür ancak bu süreç kişiden kişiye göre değişkenlik göstermektedir. Bu süreçte 2 – 3 günde bir ultrason ile yumurta gelişimi takip edilir.
Yumurtaların Toplanması
Yumurtalar olgunluğa ve belli bir boyuta ulaştıklarında, yumurta hücrelerinin çatlaması için çatlatma iğnesi uygulanır. Bu iğnenin uygulanmasından 34 – 36 saat sonra yumurta işlemi yani OPU işlemine geçilir. Bu işlem, transvajinal ultrason yardımı ile sedasyon analjezisi – anestezi uygulanır ve ortalama 13 – 30 dakika sürer. OPU işlemi esnasında kişi herhangi bir acı hissetmez.
Spermlerin Alınması
Baba adayından sperm odasında mastürbasyon yoluyla sperm örneği alınır. Alınan örnek laboratuvara gönderilir. Eğer erkeklerde meni içerisinde sperm olmazsa, yumurtalıklardan cerrahi yolla sperm alınır.
Yumurtaların Döllenmesi
Klasik tüp bebek (IVF) veya mikroenjeksiyon (ICSI) yöntemlerinden biri kullanılarak alınmış yumurta hücreleri, laboratuvar şartlarına ve sperm hücre kalitesine göre döllenir. Ortalama 12 – 15 saat süren bu döllenme sonucunda ise anne karnında embriyo oluşumu gerçekleşir.
Embriyo Transferi
Döllenmiş embriyoların toplanmasından 48 – 72 saat veya 120 saat sonra transfer gerçekleştirilir. Peki tüp bebek transferi nasıl yapılır? Embriyolar, kateter yardımı ile rahim ağzından nazik bir şekilde geçilerek rahim içerisine transfer edilir. Transfer edilecek embriyoların sayısı, 35 yaşın altındakiler için ilk iki tedavide 1, diğer kişilerde ise en fazla 2’dir.
Gebelik Testi
Bu transfer işleminden 12 gün sonra ise gebelik testi yapılır. Olumlu sonuç verip gebelik meydana geldikten 10 gün sonra ultrason kontrolü yapılır.
Sonuç;
Sperm sayısı 5 milyonun altında olan ya da sperm hareketliliği düşük olan erkeklere, her iki tüpü tıkalı olan kadınlara, 38 yaş üstü kadınlara, endometriozis hastalarına, yumurtalık rezervi azalmış kadınlara, yumurta bozukluğuna sahip ve yumurtlama tedavilerine cevap vermeyen hastalara, açıklanamayan infertilite olup 2 kez aşılama ile hamile olamayan kadınlara tüp bebek tedavisi uygulanır.
Pek çok avantaja sahip olan tüp bebek tedavisinde başarı oranları da oldukça yüksektir. Yukarıda saydığımız sebeplerden ötürü hamile kalamayan çiftlerin tüp bebek tedavisine başvurması tavsiye edilir. Tüp bebek tedavi aşamaları hakkında detay verdiğimiz bu yazıda, tüp bebek nasıl yapılır sorusuna da cevap bulacaksınız.
Sıkça Sorulan Sorular
Tüp bebek tedavisi kaç gün sürer?
Yaklaşık olarak 15 – 18 gün sürer. Bu süre zarfından sonra 10 – 12 gün sonra da kan testi yapılarak gebeliğin gerçekleşip gerçekleşmediğine bakılır.
En iyi tüp bebek başarı oranı nedir?
Başarı oranı etkileyen faktörler arasında anne adayının yaşı ve yumurtalık kapasitesi yer alır. 20 – 30 yaş aralığındaki ilk tüp bebek denemesinin başarı oranı %70’dir. 30 – 35 yaş aralığının başarı oranı %50, 35 – 37 yaş aralığının başarı oranı %45, 38 – 40 yaş aralığının başarı oranı %30 ve 40 – 42 yaş aralığının başarı oranı %20’dir.
Tüp bebek aşamaları ve kullanılan ilaçlar nelerdir?
Yumurtaların olgunlaşması adına kişiye özel olarak hormon ilaçları belirlenir. Anne adayının rahmine transfer edilen embriyoların tutunmasını desteklemek için progesteron ve östrojen hormonlar verilir.
Tüp bebek kaç kez denenir?
Çoğunlukla 3 kez yapılması önerilir.
Tüp bebek ağrılı bir işlem midir?
Anne ve baba adaylarına herhangi bir acı vermez ya da herhangi bir yan etki yapmaz.
Tüp bebek riskleri nelerdir?
Düşük, çoğul gebelik, yumurtanın rahim dışına implante edildiği ektopik gebelik, kanser, stres, kanama, aşırı sıvının karın ve göğüste dolması yüzünden ovaryan hiperstimülasyon sendromu gelişmesidir.
Tüp bebek ne zaman uygulanır?
Doğum kontrol yöntemleri uygulamadan en az 1 yıl boyunca birliktelik yaşamak ve bu süre zarfında gebeliğin meydana gelmemesi şarttır. Bu gibi durumlarda ise tüp bebek tedavi yöntemine başvurulur.
