Uykusuzluk: Ne Kadar Uykuya İhtiyacımız Var?
İyi bir gece uykusunun hepimize nasıl iyi hissettirdiğini biliyoruz. Yaşlara göre değişen uyku ihtiyacımız, gerektiği kadar sağlandığında hem günümüzü hem de beden sağlığımız üzerinde olumlu etkilere sahip. Yapılan araştırmalar doğrultusunda her yaş aralığına göre farklı uyku ihtiyaçları olduğu gözlemlenmiştir. Yaşa göre uyku ihtiyacı;
- Yenidoğan Bebekler (0 – 3 – ay) : 14 – 17 saat arası
- Bebekler (4 – 11 ay): 12 – 15 saat arası
- Küçük Çocuklar (1 – 2 yaş) :12 – 15 saat arası
- Okul Öncesi Çocuklar (3 – 5 yaş): 10 – 13 saat arası
- Gençler (14-17 yaş) : 8 – 10 saat arası
- Genç Yetişkinler (18 – 25 yaş): 7 – 9 saat arası
- Yetişkinler (26 – 64 yaş) : 7 – 9 saat arası
- Yaşlı yetişkinler (65+): 7 – 8 saat arası
alınması gereken yaşlara göre uyku ihtiyacıdır. Uyku ihtiyacının karşılanmaması durumunda, günlük yaşamı etkileyen uykusuzluk hali ve sağlık problemleri gözlemlenebilir. Sağlığımızı korumanın ve günlük aktivitelere aksatmadan devam edebilmek için en az 7 saat uyku almak oldukça önemlidir.
Bunun daha azında uyku ve uzun süre uykusuz kalmak gibi durumlarda ciddi psikolojik ve fizyolojik sorunlarla karşılaşmamız mümkündür. Yeterince uyumamanın yan etkileri için bir sonraki başlığımızı inceleyebilirsiniz.
Yeterince Uyumazsak Ne Olur?
Yeterince uyuyamamak, kendimizi yorgun ve bitkin hissetmemize neden olurken sağlığımızı da olumsuz yönde etkiler. Günlük yaşantıyı etkileyecek boyutlara ulaşabilecek olan uykusuz kalmak, dikkat edilmesi gereken konulardan biridir. Eğer ki uzun süreli uykuya dalamıyor ve, uykusuz kalıyorsanız vücudumuzda bazı yan etkiler ortaya çıkabilir. Bu nedenleri aşağıdan 11 madde eşliğinde bir araya getirdik.
Uykusuz Kalmak Nelere Yol Açar ?
Yaş grubunuza göre önerilen uykuyu alamadığınızda oluşabilecek 11 yan etki arasında;
1 – Sıklıkla Hastalanırsınız
Uyku ve bağışıklık sisteminin birbiriyle bağlantılı olduğunu biliyor muydunuz? Yapılan araştırmalar, iyi uykunun bağışıklık sistemini güçlendirdiği ve hastalıklarla savaşmayı kolaylaştırdığını ortaya koydu. Yeterince uykumuzu alamadığımız durumlarda beden gücünüzü kaybettiğinizi hissedebilir ve dışarıdan gelen mikroplara karşı daha savunmasız bir halde olursunuz. Bu nedenle sıklıkla hastalanıyor yada kendinizi hasta hissediyorsanız, yeterince uyuyamamak bunun asıl nedeni olabilir.
2 – Kalp Sağlığını Kötü Etkiliyor
Yapılan araştırmalar, yeterli uyku çekemeyen kişilerde koroner kalp rahatsızlığı gelişme riskinin daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Aynı araştırma, 5 saatten az uyuyanlarda risk saptandığı gibi 9 saatten fazla uyumanın da kalp sağlığını olumsuz etkilediği görülmüştür. Kalp sağlığınız için iyi bir gece uykusu alabilmek önemlidir.
3 – Mantıklı Düşünememe
Düşünme sorunları, çok uykusuz kaldığımız dönemlerde kendini gösterebilir. Baş ağrıları, göz kapaklarını tutmakta zorlanma ve düşünce bulanıklığı uykusuz bir gecenin ardından olabileceklerdir. Uykusuz kalınan gecenin ardından iş performansında düşüş ve özel hayatınızda karar verme, hatırlama sorunları yaşamanız muhtemel sonuçlar arasında.
4 – Kanser Riskiniz Artar
Uyku üzerinde yapılan araştırmalarda, az ve kesik uyuyan kişilerde meme kanseri, bağırsak kanseri ve prostat kanseri görülme riskinin daha fazla olduğu gözlemlenmiştir. Uyku saati 7 saat ve daha üzeri olan kişilerde kanser gelişimi daha az gözükürken, gece vardiyasında çalışan ve düzensiz uykuya sahip olan kişilerde bu oran daha fazladır.
5 – Unutkanlık Başlar
Uykusuz kalma, hatırlamak istediklerinizin aklına gelme süresini uzatır ve hatırlama güçlüğü çekmenize neden olur. Unutkanlığa sebep olduğu gibi zamanla öğrenme zorluğu ve genel olarak hafıza üzerinde kötü etkileri bulunabilmektedir. Uykunun öğrenme üzerindeki etkileri düşünülürse, hafızanızda tutmanız gereken olayları hatırlamamak iş ve okul hayatınızda ciddi aksaklıklara neden olabilir.
6 – Libidonuz Azalır
Düzensiz uykuya sahip olan kişilerde, yapılan araştırmalar sonucunda libido düzeylerinde yüzde 10 ile 15 arasında azalma görülmüştür. Özellikle genç erkeklerde görülen libido düşüşleri, 5 saat ve daha az uyuyan kişileri etkiliyor.
7 – Kilo Artışı
Uykusuz kalma ve uyku düzenindeki bozulmalar yemek bozukluğunu da beraberinde getirebilir. Dengeli beslenme düzeninden olarak öğün saatlerinin değişmesi aynı zamanda ruh halindeki değişiklikler daha fazla yemeye neden olabilir. Kilo alımını tetikleyen uyku düzeni korunmadığı halde, durum obeziteye varacak sonuçlara ulaşabilir. Yeterli uyku düzeni sağlandığında ve gece uykusu alındığında kilo alımına engel olunabilir.
8 – Diyabet Riskiniz Artar
Uykusuzluk kiloya neden olabildiği gibi erişkin kişilerde diyabet başlangıcı da görülebilir. Yeterince uyuyamayan yada çok fazla uyuyan kişilerde, insülin sorunları yaşanabilir. Bu durumun ilerlemesi diyabet başlangıcı olarak karşımıza çıkabilir. Bu nedenle en sağlıklı uyku aralığı olan 7-8 saat aralığındaki uykuyu korumaya çalışmak önemlidir.
9 – Kazaya Meyil
Araba kullanan kişilerin en dikkat etmesi gereken konulardan biri de uykusuz bir şekilde yolculuğa çıkmamaktadır. Yolda uyuya kalmak ve dikkat dağınıklığı hem kendi sağlığınızı hem de diğer sürücülere zarar verecek sorunlara yol açabilir siz. 7 saatten az uykunun alındığı günlerde araba sürmeden önce tekrar düşünmenizi öneriyoruz.
10 – Ciltte Yaşlanma Belirtileri
Uykunun cilt sağlığımız üzerinde belirgin etkileri vardır. Yapılan araştırmalar yeterli uyku alan kişilerde çok daha az yaşa bağlı çizgiler olduğunu ortaya koymuştur. Düzenli uykuya sahip olmayan, uykusuzluk çeken kişilerde ise kırışıklıklar ve çizgiler daha belirgin şekilde görülmektedir. Aynı zamanda cilt rengini de etkileyen uykusuzluk, düzensiz cilt rengine neden olabilmektedir.
11 – Dikkat Eksikliği
Gece uykusunu iyi alamadığımız zaman günlük hayatta dikkatimizi toplamak oldukça zor olacaktır. Bir konuya odaklanırken gözlerimizin kapandığı hissi ve aniden gelen uyuma isteği, herhangi bir konuda odaklanmamızı imkansız hale getirebilir. Yapılacak işlerimizi ertelememize neden olabilecek dikkat eksikliği ve odağımızı toplayamama, uyku düzeni sağlandığında kontrol altına alınabilir.
Sonuç
Beden ve ruh sağlığının korunabilmesi için en önemli etkenlerden biri uykudur. Uyku azlığı, yeterince uyuyamadığımız durumlarda ortaya çıkan ve beraberinde birçok potansiyel sorunu beraberinde getiren bir durumdur. Uyku eksikliğiyle beraber artan stres günlük yaşamınızı ve ikili ilişkilerinizi etkilemeye başlamadan uyku bozuklukları için tedavi olabilirsiniz. Bağışıklık sorunlarından, obeziteye varan problemleri başlangıcı olabilecek uyku yoksunluğu, kronik hale gelmeden (insomnia) çözülmelidir.
Aynı zamanda uykusuzluğa neden olan uyku apnesi veya uykuda titreme gibi sorunların varlığı nedeniyle farkında olmadan uykuya dalmakta zorluk çekiyor olabilirsiniz. Uyku laboratuvarı adı verilen ortamda uykudaki hareketleriniz, nefes ve kalp atışı kontrolleriniz sağlanarak iyi bir uykunun önüne geçen neden bulunabilir. Uyku bozukluklarıyla ilgili daha fazla bilgi için Avicenna Hastanesi Nöroloji bölümü uzman doktorlarından randevu alabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Gece uyuyamamak psikolojik bir sorun belirtisi mi?
Uykusuzluk tek başına bir psikolojik sorun belirtisi olarak kabul edilmez. Ancak diğer belirtilerinde teşkil etmesi ve stres bozukluğu eşliğinde görülen uykusuzluk, psikolojik sorunun bir belirtisi olarak görülebilir.
Uyuyamamak bir hastalık mıdır?
Uyuyamamak, az uyumak veya uykuya çok zor dalmak birer uyku hastalığıdır. Bu durumları yaşıyorsanız uyku sorunların temelinde ne olduğunu bulabilmek için uzman yardımı alabilirsiniz.
