Fizik Tedavi ve Rehabilitasyonda Cihaz Kullanımı
Fizyoterapistler ağrıyı yönetmek, hareket açıklığını düzeltmek ve kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarını tedavi etmek için fiziksel tedavi uygulamalarında çeşitli araçlar kullanmaktalar. Eklem düzeltmeleri, germe ve hedefe yönelik egzersizler gibi yöntemlerin yanı sıra fizyoterapistiniz tedavi seçeneği olarak elektroterapi uygulamasını önerebilir. Eğitimli fizyoterapistler; fizik tedavide vücudunuzun sinirlerine, kaslarına veya tendonlarına elektrik stimülasyonu kullanabilir. Bunun için tasarlanmış özel cihazlar kullanılarak, yaralanmaları tedavi etmek, iyileşmeyi desteklemek ve ağrıyı hafifletmek için elektroterapinin gücünden yararlanabilir.
Fizyoterapide Elektroterapi: Nedir ve Nasıl Uygulanır?
Birçok fizyoterapist tarafından kullanılan güçlü bir araç olan elektroterapi, hedefe yönelik ve kontrollü elektrik stimülasyonudur. Uygulama; kronik ağrıyı, kas-iskelet yaralanmalarını, kas erimesini ve sinir ağrısını tedavi etmeye yönelik çalışmaktadır. Elektroterapi, cildin yüzeyindeki sinirleri ve kasları uyararak çalışan, nazik ve invaziv olmayan bir yöntem olarak bilinmektedir. Fizyoterapistlerin kullandığı cihaza göre değişiklik gösterse de elektroterapinin çeşitli şekillerde çalıştığı düşünülmektedir. Bu çalışma yöntemleri arasında;
• Vücudun ağrı sinyallerini bloke eden veya müdahaleyi sağlayan, ağrının azalmasına yol açan elektriksel uyarılar gönderilir
• Vücuttaki ağrıyı doğal olarak azaltan endorfinlerin) salınmasına yardımcı olur
• Atrofiyi azaltmak için kas dokusunu stimüle etmede kullanılır
• Vücutta dolaşımı iyileştiren ve iyileşmeyi hızlandıran bir ısıtma etkisi yaratır
• Enflamasyonu azaltan, kolajen üretimini destekleyen ve ağrıyı engelleyen hücreleri uyarır.
Yukarıda bahsedilen durumların tedavisinde elektroterapiden faydalanılmaktadır. Ağrısız ve acısız bir yöntem olması ve kaslardaki gerginliğin azaltılması ile gerekli rahatlatma sağlanabilir. Fizyoterapide elektroterapi faydaları hakkında daha fazla detay için bir sonraki başlığımızı inceleyebilirsiniz.
Fizik Tedavide Elektroterapi Tedavisinin 6 Türü
Fizik tedavide elektroterapi tedavisi türü olmasına rağmen, çoğu seans aynı temel kurulumu içermektedir. Bazı formlarda, cildinize yapıştırıcılarla yerleştirilmiş elektrot pedleriniz olmaktadır. Elektropedler, fizyoterapistin pille çalışan cihazına telle bağlanmaktadır. Pedler vücuda bağlandıktan sonra elektrik sinyallerini vücudunuza iletilmektedir.
Bahsedilen diğer elektroterapi formlarında, fizyoterapistiniz özel ultrason dalgalarını vücudunuza iletmek için jelli bir dönüştürücü kullanılmaktadır. Bir seansa gittiğinizde, fizyoterapistiniz tedavide bahsedilen şu yöntemleri kullanır;
1. Transkütanöz Elektriksel Sinir Stimülasyonu (TENS)
2. Terapötik Ultrason
3. Girişimsel
4. Elektroakupunktur
5. Şok Dalgası Terapisi
6. Elektriksel Kas Stimülasyonu (EMS)
Transkutanöz Elektriksel Sinir Stimülasyonu (TENS)
Fizik tedavide elektroterapi tedavilerinden biri Transkutanöz Elektriksel Sinir Stimülasyonu (TENS) sistemidir. Elektrik stimülasyonu darbeleri ileten küçük cihazlardan yararlanan TENS makinesinin amacı; ağrının giderilmesi için duyu sinirlerini uyarmaktır. Tens cihazı, genellikle hem sinir ağrısı hem de kronik ağrı durumları için kullanılır. Fizyoterapide elektroterapi faydaları sağlanması için TENS sistemi sıklıkla tercih edilir.
Terapötik Ultrason
Terapötik ultrason fizyoterapide kullanıldığında, dolaşımı hızlandırmak ve iyileşme sürecini uyarmak için kasları, bağları ve tendonları uyarır. IFT olarak da bilinen girişimsel elektroterapi, kan akışını artırmak ve ağrıyı azaltmak için düşük frekanslı elektrik stimülasyondan faydalanmaktadır. IFT bazen TENS elektroterapi hissinden hoşlanmayan hastalar için kullanılıyor.
Elektroakupunktur
Normalde akupunktur, farklı organları veya vücut sistemlerini hedef alan belirli noktalara yerleştirilen ince iğnelerden yararlanılan uzakdoğu tedavi tekniklerinden biridir. Elektroakupunktur uygulaması ise; aralarından elektrik akımı geçen iki iğne kullanması dışında aynı prensipleri takip eder. Genellikle kemoterapinin yan etkilerini ve akut ağrıyı tedavi etmek için kullanılır.
Şok Dalgası Tedavisi
Şok dalgası ile fizik tedavide, koşulları tedavi etmek için yüksek enerjili akustik dalgalar kullanılır. Terapötik ultrason uygulaması gibi şok dalgası tedavisi de jelli bir dönüştürücü kullanılarak yapılmaktadır. Bu terapi uygulaması sayesinde, kolajen üretimini uyarmaya ve ağrılı tetik noktaları serbest bırakmaya başlar. Şok dalgası tedavisi aynı zamanda vücuttaki iltihabı azaltmaya yardımcı olmak için kullanılır. Ayrıca plantar fasiit, tenisçi dirseği ve aşil tendinopatisi gibi kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları için de oldukça faydalı sonuçlar vermektedir.
Elektriksel Kas Stimülasyonu (EMS)
Bazı elektroterapi yöntemleri sinirleri hedef alırken, EMS kas dokusunu hedefler . Bu özel elektroterapi şekli, kaslarının kasılmasına neden olan motor nöronları uyarır. Bu genellikle kas atrofisini tedavi etmek ve önlemek için vakalarda kullanılır.
Fizyoterapi Tedavilerinde Elektroterapinin 6 Faydası
Fizyoterapistiniz, hangi elektroterapi yönteminin sizin ve ihtiyaçlarınız için en uygun olduğunu bulmanıza yardımcı olabilir. Tıbbi veya kas-iskelet sistemi durumunuza bağlı olarak, elektroterapi aşağıda yer alan birkaç önemli fayda sağlayabilir. Bunlar arasında;
1. Sinir ağrısını azaltın.
2. Kas-iskelet yaralanmalarının iyileşmesini teşvik edin.
3. İnvaziv olmayan, ilaçsız bir ağrı kontrolü sağlayın.
4. Kas atrofisini önleyin.
5. Yara onarımı için dolaşımı artırın.
6. Minimum veya hiç yan etkisi yoktur.
Elektroterapi tedavileri söz konusu olduğunda, çoğu hasta nispeten az yan etki ile ağrı kesici ve iyileşme yaşar. Aslında, elektroterapinin yok denilecek kadar az yan etkisi olması sayesinde, sıklıkla tercih edilmektedir. Tedavi sırasında biraz rahatsızlık hissedebilir ancak uygulamadan alınan faydalar göz önüne alındığında, bu durum maruz görülebilir. Ancak elektroterapi genellikle uzun süreli yan etkileri olmayan ağrısız bir yöntemdir.
Bu sayede elektroterapinin faydaları göz önüne alınarak, fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarında sıklıkla tercih ediliyor. Fizyoterapi uygulamalarında hangi tedavi yöntemlerini tercih edileceği, fizik tedavi doktorunuzla yapacağınız görüşme sonrası kesinleşecektir. Dilerseniz, Avicenna Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon doktorlarımızdan randevu alabilir, muayene olabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Felç sonrası fizik tedavi ne zaman uygulanır?
İnme sonrası fizik tedavi uygulamalarına, inmenin hemen ardından 24 saat ile 48 saat sonrası başlanabilir.
Fizyoterapide elektroterapi hangi hastalıklarda kullanılır?
Fizyoterapide elektroterapi; inme, felç, beyin travması sonrası, eklem ağrıları, boyun fıtığı, ms hastalığı gibi hastalıkların tedavisinde kullanılabilmektedir.
