Halsizlik Nedir?
Genellikle yorgunluk, bitkinlik ve uyuşukluk olarak da belirtilen ‘halsizlik’ fiziksel veya zihinsel; ya da her ikisinin birden görüldüğü bir sürekli yorgunluk halidir. Ancak bu sadece uykulu hissetmekle aynı şey değildir. Yorgun hissettiğinizde enerjiniz ve motivasyonunuz da olmaz. Bununla birlikte halsizlik hafif, orta ve şiddetli seyredebilmektedir. Bu durum genellikle altta yatan nedene bağlı olarak değişmektedir.
Halsizlik Belirtileri
Uzun veya kısa dönemde yorgun hissetme hali genellikle güçsüzlük, zayıflık ve motivasyon eksikliği gibi belirtilerle kendini göstermektedir. Bunlara ek olarak görülen belirtiler ise şu şekildedir:
- Baş ağrısı,
- Sürekli mide bulantısı,
- Uyku hali,
- Kas ve kemik ağrısı,
- Kollarda ve bacaklarda halsizlik,
- Ani terleme,
- Vücutta yanma hissi,
- Geçmeyen yorgunluk.
Halsizlik Neden Olur?
Halsiz hissetmenin birçok sebebi olabilir. Bununla birlikte sebepler üç farklı gruba ayrılmaktadır. Bunlar yaşam tarzına bağlı faktörler, fiziksel ve zihinsel faktörlerdir.
Yaşam Tarzına Bağlı Faktörler
Yaşam şekline bağlı olarak gelişen yorgunluğun nedenleri şu şekildedir:
- Uyuşturucu veya alkol kullanımı,
- Aşırı fiziksel aktivite,
- Fiziksel aktivitenin normalden az olması,
- Bazı alerji ve öksürük ilaçları,
- Uyku problemi,
- Aşırı kafein tüketimi,
- Sağlıklı olmayan beslenme alışkanlığı.
Fiziksel Sağlık Faktörleri
Yorgunluk hissetmenize neden olabilecek altta yatan bazı sağlık sorunları şu şekildedir:
- Kansızlık (Anemi),
- Akut karaciğer yetmezliği,
- Kronik enfeksiyon varlığı,
- Böbrek hastalıkları,
- KOAH,
- Koronavirüs hastalığı,
- Şeker hastalığı (Diyabet),
- Amfizem,
- Fibromiyalji,
- Kalp hastalıkları,
- Hipertiroidizm (tiroidin fazla çalışması),
- Hipotiroidizm (tiroidin az çalışması),
- İltihaplı bağırsak hastalığı (IBD),
- Kemoterapi, radyasyon tedavisi, ağrı kesici ilaçlar, kalp ilaçları ve antidepresanlar gibi ilaçların uzun süreli kullanımı,
- Multipl Skleroz,
- Obezite,
- Kronik ağrı,
- Uyku apnesi,
- Travmalar.
Zihinsel Faktörler
Halsizliğe neden olan bazı zihinsel faktörler aşağıdaki gibidir:
- Depresyon hali (özellikle majör depresif bozukluk),
- Anksiyete problemleri,
- Stres,
- Mevsimsel olarak gelişen bunalım hali halsizlik nedenleri arasında sayılabilmektedir.
Halsizlik Sorunu için Tanı Yöntemleri
Aşırı halsizlik probleminiz kronik bir hal almışsa ve sizi günlük aktivitelerinizi yapamayacak hale getirmişse, mutlaka bir doktora başvurmalısınız. Bu semptomun nedenlerini araştırmak için yapılan testler arasında kan testleri, tiroid ve şeker testleri ile eklemler ve romatizmalı hastalıklarla ilgili olup olmayacağını belirlemek için gerekli diğer tahliller yapılmaktadır.
Halsizlik Tedavisi
Bunun için öncelikle, halsiz hissetmenize neden olan faktörleri belirlemek gerekmektedir. Ancak bazen herhangi bir sağlık sorununa bağlı olmadan gelişen yorgunluk durumları vardır. Mevsim değişiklikleri, bazı ruhsal problemlerin yaşandığı geçici zaman dilimleri ve yetersiz uyku aldığınız günlerde kendinizde zayıflık ve yorgunluk hissedebilirsiniz. Ancak halsizlik şikâyetiniz sürekli devam ediyorsa ve artık yaşam kalitenizi olumsuz yönde etkiliyorsa hemen bir doktora muayene olmanız gerekir. Bu şekilde sürekli halsiz hissetmenize neden olan bir hastalık olup olmadığını anlamış olursunuz.
Eğer bir hastalığa bağlı yorgunluk yaşıyorsanız, bu durumda o hastalığın tedavi sürecine geçilir. Örneğin kansızlık (anemi) yüzünden halsiz olduğunuz anlaşılırsa, kan takviyesi yapılarak bu şikayetle birlikte diğer hastalığınız da giderilmeye çalışılmaktadır. Tiroid bezleriniz az çalıştığı için yorgunluk yaşıyorsanız, tiroidin normal seviyede çalışmasını sağlayacak bir tedavi uygulanmaktadır. Halsizlik sorunu yaşadığınız taktirde, doktora gidip muayene olmadan, herhangi bir vitamin veya ilaç takviyesi almamalısınız. Çünkü bu şekilde vücuda verilen fazla ve bilinçsiz vitamin ya da ilaçlar zehirlenmenize neden olabilmektedir.
Hamilelikte Halsizlik
Vücutta gebelik hormonlarının aşırı çalışmasına ve doğum anına kadar gerçekleşen fiziksel değişikliklere uyum sağlama çabaları nedeniyle hamileliğiniz boyunca halsiz hissetmeniz oldukça doğaldır. Hamilelik yorgunluğu olarak isimlendirilen halsizlik hissi, gebeliğin ilk haftalarında görülmeye başlanır. Hamilelikte yorgunluk, 14. haftaya gelindiği zaman genellikle hafifler. Ancak hamileliğin 27. haftasından sonra yeniden ortaya çıkabilir. Devamlı yorgun ve güçsüz hissetmeye ek olarak bu dönemlerde sürekli baş ağrısı ve yemekten sonra halsizlik hissi görülebilmektedir.
Gebelikte yorgunluk hissiye başa çıkmak için şu önerileri uygulamanız faydalı olabilir:
Bunun gibi pratikler her yaştan insanın, sağlıklı bir yaşam için mutlaka düzenli ve dengeli olarak uygulaması gereken yaşam alışkanlıklarıdır. Sağlıklı ve doğru yaşam tarzını oluşturmak, halsizliğin giderilmesinde en önemli unsurlar içinde yer almaktadır.
Halsizlik Sorunu Yaşayan Bireylerde Beslenme
Sürekli yorgun olma şikayeti bulunan kişilerin genel olarak ortak noktasının yanlış beslenme düzeni olduğu tespit edilmiştir. Özellikle zayıflamak için karbonhidratlı besinlerin sağlıklı beslenme planından bir anda ve tamamen çıkarılması, haliz hissetmenin başlıca sebeplerindendir. Bununla birlikte bir insanın ihtiyacı olan enerji karbonhidratlarda bulunduğu için, kişi çok kısa sürede halsizlik problemi ile baş başa kalır. Bu durum uzun sürerse hissedilen şey kronik yorgunluk halini alabilir. Bu nedenle gün içinde almanız gereken karbonhidrat miktarını, muhakkak tüketmelisiniz. Daha azını almanız durumunda yorgunluğun yanı sıra saç dökülmeleri ve tırnak kırılması gibi daha birçok problemle karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu nedenle şeker oranı düşük olan özellikle bulgur, kivi, elma, armut ve kuru baklagiller gibi besinleri yorgunluk hissine iyi gelmesi bakımından tüketebilirsiniz.
Halsizliğe Ne İyi Gelir?
Genel itibari ile doğru bir beslenme alışkanlığı, yorgun hissetme şikâyetinden kurtulmanızı sağlayacaktır. Bununla birlikte özellikle su tüketimi bu problemle baş etmenizde birebirdir. Her insanın kilosuna ve yaşına göre günlük tüketmesi gereken bir su miktarı vardır. Bu miktarın altında olan su tüketimi uykusuz ve halsiz hissetmeye neden olur. Bu sebeple günlük su alım miktarınızın altına düşmemeye özen göstermeniz gereklidir. Bunun yanında özellikle yaz aylarında günde içeceğiniz 2 bardak limonata sizi hem serinletir hem de C vitamini almanızı sağlayarak daha zinde ve enerjik hissetmenizi sağlar. Yine aynı şekilde kuru kayısı, kuru badem, fındık ve ceviz gibi besinler halsizlik ile mücadele etmede büyük ölçüde fayda sağlamaktadır.
Tüm bunların yanında halsizliğe iyi gelebilecek bazı öneriler şu şekildedir:
- Kahvaltı öğününü atlamamak,
- Bol bol su içmek,
- Yeterli Omega 3 tüketimi,
- Yoğurt tüketmek,
- Dengeli miktarda yeşil ve beyaz çay içmek,
- Düzenli olarak yumurta ve kırmızı et tüketimi,
- Trans yağlardan uzak durmak,
- Düzenli uyku ve spor.
Sıkça Sorulan Sorular
Geçmeyen yorgunluk, hastalık habercisi midir?
Ani ve kısa süreli yorgunluk hissi, genellikle fiziksel bir rahatsızlığa bağlı olmadan gelişebilmektedir. Ancak kronik yorgunluğun nedenleri arasında çoğunlukla bir hastalık yatmaktadır. Bu kansızlık, akciğer hastalıkları ve diğer kalp hastalıkları gibi birçok sağlı problemi olabilir.
Hamilelikte neden halsizlik olur?
Vücutta gebelik hormonlarının aşırı çalışmasına ve doğum anına kadar gerçekleşen fiziksel değişikliklere uyum sağlama çabalarına bağlı olarak yorgunluk hissi gelişebilir. Bu sebeple gebelik döneminiz boyunca halsiz hissetmeniz oldukça doğaldır.
Halsizliğe ne iyi gelir?
Genel itibari ile doğru bir beslenme alışkanlığı, yorgun hissetme şikâyetinden kurtulmanızı sağlayacaktır. Bununla birlikte özellikle su tüketimi bu problemle baş etmenizde birebirdir. Her insanın kilosuna ve yaşına göre günlük tüketmesi gereken bir su miktarı vardır. Bu miktarın altında olan su tüketimi uykusuz ve halsiz hissetmeye neden olur. Bu sebeple günlük su alım miktarınızın altına düşmemeye özen göstermeniz gereklidir.
