Gastrointestinal sistem, vücudun ana sistemlerinden birisidir ve ağız ile anüs arasında sindirim, çiğneme, emilim ve boşaltım gibi işlemlerden sorumludur. Sistemde herhangi bir sorun yaşandığında, bireyin günlük yaşamı da olumsuz etkilenir. Yaşam fonksiyonların normal bir düzeyde devam edebilmesi için, sistem işleyişi ve içerisindeki organlar oldukça önemlidir.

Günümüzde birçok farklı sebepten ötürü meydana gelen gastrointestinal sistem hastalıkları, medikal yöntemler ya da ameliyat seçeneğiyle tedavi edilir. Peki, daha detaylı bahsedecek olursak gastrointestinal sistem nedir ve hastalıkları nelerdir? Avicenna Hastanesi olarak ele aldığımız konu hakkındaki yazımızı okuyarak sistem hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.

Gastrointestinal Sistem Nedir?

Anüse kadar uzun tübuler yapı olarak tanımlanan sistem, pek çok organı içinde barındırır ve temel görevi sindirimdir. Sistem, çiğneme ve yutma, sindirim, emilim ve boşaltım olmak üzere 4 aşamadan oluşur.

Gastrointestinal Sistem Aşamaları

Sistemin sahip olduğu 4 aşama şu şekildedir:

• Çiğneme ve yutma: Ağız – farinks seviyesinde yer alan gıdaların, uygun şekilde ve uygun boyutlarda mideye ulaşması işlemine çiğneme ve yutma denir.
• Sindirim: Çiğneme ve yutma işleminin ardından, mide ve ince bağırsaklardaki bu gıdaların enzimler yardımı ile parçalanması işlemine denir.
• Emilim: Sindirim sisteminde emilebilir boyuta gelen yağ, karbonhidrat veya protein gibi moleküllerin, vitaminlerin ve minerallerin kan ve lenf sıvısına aktarılmasıdır.
• Boşaltım: Emilmeyen gıda atıklarının depolanması ve anüs yardımı ile dışarıya atılması işlemine denir.
• Sindirim Sistemi: Ağız, farinks, yemek borusu, mide, ince ve kalın bağırsaklar, rektum ve anal kanal şeklindeki tübuler yapıdan ve bu yapı ile ilişkili olan tükürük bezleri, safra kesesi, karaciğer ve pankreas organların tümünden meydana gelir.

Bu 4 aşamaya sahip olan sisteminin bazı temel görevleri vardır. Bu görevler insan vücudunun sorunsuz işlemesi adına son derece önemlidir.

Gastrointestinal Sistemin Temel Görevleri

Sistemin temel görevi sindirimdir ancak bunun yanında pek çok görevi de vardır. Örnek verecek olursak; pankreas sindirim için ince bağırsağa sindirim enzimlerini salgılarken bir yandan da insülin ve glukagon gibi hormonları da salgılar. Bundan yola çıkarak sistem, sindirim görevinin yanı sıra organların, sindirim hareketlerini de hem yönetir hem de destekler.

Gastrointestinal Sistem Anatomisi

Sindirim sisteminin tübuler yapısı, içten dışa doğru mukoza, submukoza – muskularis propria – seroza olmak üzere 4 tabakadan oluşur. Bu tübuler yapı, besinlerin karıştırılmasına ve ileri doğru itilmesine yardımcı olur. Sindirim sisteminin duvar yapısı, organların işlevlerine göre uygun yapısal farklılıklar gösterir.

Gastrointestinal Sistem Hastalıkları Nelerdir?

Gastrointestinal sistem merkezinde ortaya çıkan rahatsızlıklar şu şekildedir:

• Reflü
• Hazımsızlık
• Kabızlık – Basur (Hemoroid)
• Makat çatlağı
• Pankreas iltihapları
• Kolitler
• Kanserler (bağırsak, mide, karaciğer, pankreas ve yemek borusu)
• Mide ülseri – Kanamalar
• Gastrit sorunları
• İshal
• Safra kesesi taşı ve iltihapları

Bu rahatsızlıkların tedavisi için ameliyat başta olmak üzere birçok yönteme başvurulur. Gastrointestinal sistem cerrahisi muayenesi sonrası bu yöntemlere karar verilir.

Gastrointestinal Sistem Ameliyatları

Sistem hastalıkları tanısında veya tedavisinde, genellikle kolonoskopi ve endoskopik yöntemler uygulanır. Ayrıca günümüzde pek çok gastrointestinal hastalıklarda, endoskopik tedavi yapılmaya başlanmıştır. Öte yandan sistem ameliyatları, üst sistem ve alt sistem olmak üzere iki kategoride karşımız çıkar.

Üst Gastrointestinal Sistem Cerrahisi

• Reflü
• Mide ülserleri ve komplikasyonları
• Midede meydana gelen iyi veya kötü huylu unsurlar
• Yemek borusu ameliyatları
• Safra kesesi ve iltihapları gibi pek çok hastalık, üst gastrointestinal cerrahi bölümünde yer alır.

Alt Gastrointestinal Sistem Cerrahisi

Kalın bağırsak ve anal kanalda bulunan ve cerrahi gerektiren hastalıklara alt gastrointestinal cerrahi bölümü bakar. Tümoral merkezde karşımız açıkan bağırsak ameliyatları, anal fissür, fistül ve hemoroid gibi hastalıklar da bu bölümün içerisinde yer alır.

Sıkça Sorulan Sorular

Avicenna Hastanesi Genel Cerrahi Doktorları

Genel Cerrahi bölümü doktor listesi aşağıda yer almaktadır: