Anjiyografi Nedir?
Anjiyografi işleminde çekilen röntgenler sayesinde kan damarlarının iç kısımları görüntülenir. Kan damarları tıkandığında, daraldığında, hasar gördüğünde ya da herhangi bir anormallik yaşandığında felç gibi problemler meydana gelir. Bu esnada bt anjiyografi, problemin kaynağını ve boyutunu belirlemeye yardımcı olur.
Serebral Anjiyografi Nedir?
Serebral anjiyografi işleminde, kol ya da bacaktaki atardamara bir kateter yerleştirilir ve bu kateter ile beyne giden kan damarlarına kontrast madde enjekte edilir. X-ışın görüntüleri beyindeki kan damarı anormalliklerini ortaya çıkarır. Serebral anjiyografi işleminden elde edilen sonuçlara bakıldığında, genellikle doğru sonuçlar verildiği gözlemlenmiştir. Başka yapılan testlerde anormallik çıkması durumunda bu yönteme başvurulabilir. Aynı zamanda akut inmenin tanı ve tedavisine yardımcı olmak için bu yöntem kullanılır. Bu görüntüleme tekniğinden elde edilen görüntülerin, diğer tekniklerden elde edilemeyeceğini unutmadan belirtelim.
Kullanım Amaçları
- Anevrizmaların varlığını, yerini ve yapısını görmek,
- Arterlerde daralma olup olmadığını belirlemek,
- Arteriovenöz malformasyonları belirlemek,
- Daralmaya yol açan kan damarı iltihaplarını belirlemek,
- Tümörlerin damarsal beslenmesini görmek,
- İnmelerin neyden kaynaklandığını bulmak,
- Kan pıhtılarının neden olduğu tıkanıklıkları belirlemek,
- Damar yırtılmalarını belirlemek için kullanılır.
Kullanıldığı Durumlar
- Ameliyat işlemlerinden önce hem baş ve boyun arterlerinin hem de kan akışının değerlendirilmesinde,
- MR ya da BT gibi görüntüleme tekniklerinde görülen anormalliklerin yeniden çekilmesinde,
- Tümörlerin cerrahi olarak çıkarılması gerektiği başka tıbbi tedavi durumlarında,
- Damarsal bozukluklarda girişim ve tedavilerin hazırlık aşamasında,
- Şiddetli baş ağrısı, hafıza kaybı, konuşma bozukluğu, baş dönmesi, bulanık ya da çift görme, halsizlik ya da uyuşma, koordinasyon ya da denge kaybı gibi belirtilerin nedenlerini araştırmasında kullanılır.
Serebral Anjiyografi Sırasında Neler Olur?
İşlemden önce kıyafetleriniz çıkarılır ve hastane önlüğü giydirilir. Kateter yerleştirilmeden önce, kesi yapıldığı için bölgeye lokal anestezi yapılır. Kateter karotis arterlerin içerisine yerleştirilir ve içerisine kontrast madde enjekte edilir. Kontrast boya verildiğinde bir sıcaklık hissedebilirsiniz. Beyindeki kan damarların görüntüsünü çekmek için normal röntgen kullanılır.
Serebral Anjiyografi Nasıl İşlemdir?
Genel olarak kasık damarlarından girilerek yapılan bu işlemde, ileri teknolojik ince borular yardımıyla beyin damarlarına ulaşılınır ve beyin damarları görüntülenerek beyin damar sistemi değerlendirilir. Bu sayede hastalıklar ortaya çıkar ve gerektiği takdirde bu şekilde hastalıklara müdahale edilebilir. İşlem ortalama 15 – 45 dakika arasında değişmekte olup, genel anestezi gerektirmez. Ve genellikle hastalar aynı gün taburcu edilir.
Hazırlık Gerekir mi?
İşlem öncesinde kişilerin kan parametrelerine bakılır, kanama ile ilgili tetkikleri yapılır ve son olarak böbrek fonksiyon testleri değerlendirilir. Son 2 – 3 hafta içerisinde yapılan testler yeterlidir. İşlemden önce 6 – 8 saat kadar aç olunması gerekmektedir. Kontrast madde kullanıldığından dolayı böbrek sorunları olan kişilere işlemden önce bazı ilaçlar verilir. Bu ilaçlar sayesinde böbrek fonksiyonlarının zarar görmesi engellenir. Aynı zamanda bu maddeye karşı alerjik reaksiyon gösterenlere de bazı ilaçlar verilir.
Tüm bunlardan önce hastalara, doktor ya da hemşireler tarafından bu süreçler hakkında bilgi verilmelidir. Bunun dışında hastalar düzenli olarak kullandığı ilaçların listesini, kronik rahatsızlıklarını, alerjik durumlarını ve sağlık öyküsü konusundaki bilgileri aktarmalıdır. Kontrast maddeye karşı herhangi bir alerjik reaksiyon gösterenlere ya da böbrek problemleri yaşayan kişilere ayrı bir ilaç verilerek bu işlem uygulanır ya da başka bir alternatif yol denenmesi gerekir.
İşlem Sonrasında Ne Yapılır?
Beyin damarlarının tüm görüntülerine ulaştıktan sonra işlem tamamlanmış olur. Damara giriş yapılan yerdeki kateter çıkarılır ve bandaj uygulanır. Hasta 6 saate yakın dinlenmede kalır. Aynı gün taburcu edilen hastalar, ertesi gün normal eylemlerine geri dönebilirler.
Neler Hissedilir?
- Damar yolu açılırken ve bölgeye lokal anestezik enjekte edilirken iğne batması hissedilebilir.
- Sedatif verildiği zaman rahatlama ve uyku hissedilebilir.
- Bölgeye kesi yapıldığında bir basınç hissedilebilir.
- Kontrast madde enjekte edildiğinde yüzde ve kafada sıcaklık ve yanma hissi olabilir.
- İşlem boyunca sırt üstü yatmak ve hareketsiz kalmak rahatsız edici olabilir.
- Kateter çıkarıldıktan sonra kesi yerindeki kanamayı durdurmak amacıyla baskı uygulanır.
- Ağrı ve şişkinliği dindirmek adına kateterin açıldığı bölgeye buz uygulanır.
- İşlemden sonra yüz, kollar ya da bacak kaslarında güçsüzlük – uyuşma, konuşma bozukluğu, görme problemleri, enfeksiyon, baş dönmesi, göğüs ağrısı, solunum güçlüğü ve döküntü gibi belirtiler meydana gelirse zaman kaybetmeden doktora başvurmanız gerekmektedir.
- İşlem sonrasında toparlanma için hastane odasında birkaç saat gözlem altında olabilirsiniz. Ancak bazı nadir durumlarda gece yatış gerekebilir.
- İşlemden sonra normal beslenme düzenine devam edilebilir. Diğer eylemlere ise işlemden 8 – 12 saat sonra geri dönülebilir.
Serebral Anjiyografi Yararları
- Anjiyografi ile cerrahi girişim ihtiyacı ortadan kalkar.
- Beyindeki kan damarlarının çok net ve doğru bir şekilde görüntülenmesini sağlar.
- Bu işlem ile elde edilen sonuçlar, diğer görüntüleme tekniklerine göre daha kesin sonuçlar verir.
- Kateter kullanımı sayesinde hem tanı hem de tedavi tek bir işlemde hallolabilir.
- Radyografik incelemeden sonra kişilerin vücudunda herhangi bir radyoaktif kalmaz.
- Herhangi bir yan etkisi yoktur.
Serebral Anjiyografi Riskleri
- Kateter yerleştirildiği için biraz rahatsızlık ve ağrı hissedilebilir. Ancak anestezi uygulandığı için bu rahatsızlıkların çoğu giderilir.
- Nadiren de olsa kateterin yol açtığı inme riski vardır. Kateter plağı kırabilir ve bu plak beyindeki daha küçük bir kan damarını tıkayarak felce neden olabilir.
- Radyasyona bağlı olarak nadiren de olsa kanser olma riski vardır.
- Kontrast maddeden dolayı alerjik reaksiyon görülme riski vardır.
- Hamile ya da hamile olduğunu düşünen kadınlar için risklidir ve böyle bir durumda işlem yapılmaması gerekir.
- Emziren annelerin işlemden sonra bebeklerini emzirmek için bir süre beklemeleri gerekmektedir.
- Böbrek rahatsızlığınız varsa, kontrast madde böbreklerde daha da bir hasara uğratabilir.
- Kan damarına kateter yerleştirilmesinden dolayı damar hasarı, kesi bölgesinde morarma ya da kanama, enfeksiyon oluşabilir.
- Nadiren de olsa kateter arteri delerek iç kanamaya ya da arter duvarındaki katmanları ayırarak tıkanmaya yol açabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Serebral anjiyografi nedir?
Bir diğer adıyla da bilinen beyin anjiyosu, beyindeki kan damarlarını görüntülemek amacıyla kullanılan bir tıbbi yöntemdir.
Serebral anjiyografi nasıl yapılır?
Lokal anestezi altında yapılan bu işlemde, kasık atardamarından ince bir kateter yardımı ile beyin ve boyun damarları içerisine kontrast madde verilir ve damarların görüntüleri alınır.
Serebral anjiyografi ne kadar sürer?
İşlem süresi 15 – 45 dakika arasında değişmektedir.
Kullanım dışında kalan alanlar hangileridir?
Hipotansiyon, ağır hipertansiyon, koagülopati, iyotlu kontrast madde duyarlılığı, böbrek yetmezliği ve konjestif kalp yetmezliği gibi hastalıklardır.
