MR ve CT Arasındaki Fark Nedir?

Sıklıkla başvurulan MR ve CT taramaları arasında çeşitli farklılıklar vardır. İki taramayı da birbirinden ayıran şey, tanı için doğru olanı seçmede kritik öneme sahiptir. Peki MR ve CT arasındaki fark nedir? MR CT arasındaki fark ile ilgili daha detaylı bilgiye ulaşmak için, Avicenna Sağlık Grubu olarak ele aldığımız bu makaleyi okuyabilirsiniz.

MR Nedir?

Kemiklerin, dokuların ve organların bir görünümünü oluşturmak adına radyo dalgaları ve güçlü mıknatısların kullanıldığı görüntüleme tekniğine emar (MR) denir. Dokuların ya da organların ayrıntılı bir şekilde görüntülenmesini sağlayan MR işlemi, birçok farklı durumları teşhis etmek için kullanılır.

• Meme kanseri: MR sayesinde doktorlar meme tümörlerini ortaya çıkarabilirler.
• Tümörler: Vücudun çevresindeki kanserli kitleler, MR işlemi ile ortaya çıkarılır ve şüphe edilen alanlar incelenir.
• Eklem anormallikleri: Eklem ve tendon gibi problemler bu yöntem ile açık bir şekilde görülür.
• Kan damarı düzensizlikleri: Çeşitli kan damarı sorunları emar cihazında görülebilir. Bu sorunlar arasında ise, anevrizmalar, önceki kalp krizlerinden dolayı oluşan hasarlar, arter tıkanıklıklar ve kalp ya da kan damarları ile ilgili sorunlar yer alır.
• Beyin sorunları: Multipl skleroz, felç, anevrizma ve beyni veya omuriliği etkileyen ya da meydana gelen diğer durumların tanısının konulmasında tercih edilir.
• İltihaplı bağırsak hastalığı: Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi iltihaplanmaya neden olan bağırsak hastalıkları incelenir.
• Karaciğer hastalığı: MR sayesinde siroz gibi hastalık ya da yaşam tarzından dolayı ortaya çıkan karaciğer hasarı tespit edilir.
• Kemik bozuklukları: Hem kemikleri hem de çevresindeki yumuşak dokuları gösteren MR işlemi ile kemiklerin üzerinde ya da çevresinde herhangi bir tümör ya da enfeksiyon olup olmadığına bakılır.

MR Esnasında Ne Olur?

MR taramasında bazen kontrast maddeye ihtiyaç duyulabilir. Böyle durumlarda damardan kontrast madde enjekte edilebilir. Bunun dışında bu madde olmadan da tarama gerçekleşebilir. Tüm bu işlemlerden önce giysiler ve metal eşyaların çıkarılması, hastane önlüğünün giyilmesi gerekir. Ardından emar cihazının içerisindeki tarayıcı masasına hasta yatırılır. Makine çalışırken çok ses çıkardığı için, rahatsızlığı önlemek adına kulaklık ya da kulak tıkacı verilebilir. Tarama işlemi boyunca belirli zamanlarda nefesin tutulması gerekebilir. Ağrısız bir işlem olan MR, ortalama 1 saat kadar sürebilir. Ancak bazı durumlarda  daha da uzun sürebilir.

CT Nedir?

CT taramaları, bir diğer adıyla da bilinen BT (bilgisayarlı tomografi), vücudun birden çok kesitini oluşturmak için x-ışınlarını kullanır. Özellikle son dönemlerde çok sık tercih edilen BT taramaları, kemiklerdeki, dokulardaki, beyindeki ve diğer organlardaki problemleri çözmek için uygulanır.

• Dolaşım sorunları: Kalp hastalığı, böbrek sorunları, kan damarı tıkanıklıkları, aort anevrizmaları ve akciğer ödemleri gibi hastalıklar BT anjiyografi ile incelenerek teşhis edilir.
• Karın anormallikleri: Karaciğerde, pankreasta ya da böbrekte bilinmeyen kitlelerin tümör olup olmadığına bakılır.
• İdrar kanaması: İdrarda neden kan olduğu BT taraması sayesinde kontrol edilir.
• Akciğer sorunları: Fibrozis, amfizem, tümörler, plevral efüzyon, zayıflamış akciğerler ve daha fazla semptomlar tanımlanır.
• İskelet sistemi sorunları: Bazı zamanlar çekilen röntgenler kemiklerin resmini yeterince vermez. Ancak BT sayesinde omurilik yaralanmaları, osteoporoz hasarı ve kemik tümörleri daha net şekilde görülür.
• Baş sorunları: Kanama, beyin kireçlenmesi, tümörler ve beyne giden kan akışı gibi sorunlar tespit edilir.

CT Esnasında Ne Olur?

Yine MR işleminde olduğu gibi, kontrast madde enjekte edilerek BT taraması yapılabilir. Bu duruma karar verildikten sonra giysiler ve metal eşyalar çıkarılarak hastanın hastane önlüğü giymesi gerekir. Bu işlemin ardından MR cihazındaki benzer masaya hasta yatırılır. İşlem boyunca herhangi bir ağrı ya da acı hissedilmez. Çoğu tarama 10 dakika içerisinde biter.

MR ve CT Arasındaki Fark

• MR ve CT arasındaki farklardan biri maliyettir. BT taramaları, emar taramalarına göre daha ucuz olabilir.
• CT anjiyografi, emara göre çok daha kısa sürede tamamlanır. Genel olarak toplam süre kontrast maddenin enjekte edilip edilmemesine bağlıdır ancak emar taramaları her zaman daha fazla zaman alır. Genellikle CT taramaları 10 dakika sürerken, MR taramaları ise bir saat ya da daha uzun sürebilir.
• CT taramalarında görünümleri engellenen yumuşak dokular ve kemikler, MR sayesinde daha keskin ve daha ayrıntılı görüntülenir.
• MR cihazları, BT taramalarına göre çok daha gürültülüdür. Bu nedenle rahatsızlığı engellemek adına hastaya kulak tıkacı veya kulaklık verilir.

MR Avantajları

CT işlemine göre emarda daha net görüntüler elde edilir. Özellikle yumuşak dokuların görüntülenmesine ihtiyaç duyulduğunda, röntgen ya da BT anjiyografi yerine emar tercih edilir. Diğerlerine kıyasla yırtık bağlar ve fıtıklaşmış diskler gibi organların ve yumuşak dokuların daha iyi görüntülerine emar sayesinde ulaşılınır.

MR Dezavantajları

Emar cihazları, BT anjiyo gibi cihazlara göre daha pahalı olabilir. Aynı zamanda tüm hazırlık süreci ile beraber çekim işlemleri daha uzun sürer. Emarın çıkardığı ses çok daha fazla gürültülü olabilir. Kapalı tüp tasarımı ve gürültülü çalışmasından dolayı klostrofobisi olan bazı hastalara endişe verebilir. Emar çekilirken kişinin en ufak hareketi sonucunda ortaya çıkan sonuçlar bulanık olabilir. İşlem esnasında nefesin dikkatli bir şekilde kontrol edilmesi gerekir. Bunların dışında bazen kanser dokusu ve aşırı sıvılar emarda aynı görünür. Vücuttaki kanserli dokunun varlığını kontrol etmek için biyopsi gibi başka testlerinde yapılması gerekir.

CT Avantajları

Emar cihazının içerisine sığmayan bazı hastalar, CT taramalarının daha açık tasarımlarından dolayı rahatça sığabilirler. Emara göre daha hızlı sonuçlar verdiği için, özellikle acil durumlarda, BT daha çok tercih edilir. İnme gibi ciddi sağlık durumlarında, inmenin kanamadan mı yoksa tıkalı bir arterden mi kaynaklandığını kısa sürede ortaya çıkardığı için sık sık tercih edilir.

CT Dezavantajları

BT taramasından alınan radyasyon, bir röntgenden alınan radyasyon miktarından bin kat fazladır. Daha ucuz maliyetli olmasına rağmen, emar kadar ayrıntı yakalayamaz ve bu nedenle doktor bazı önemli ayrıntıları gözden kaçırabilir.

Kimler MR Çektirmemeli?

• Yapay eklemleri
• Kulak implantları
• İşitme cihazları
• Beyin anevrizması klipleri
• Kan damarlarına yerleştirilmiş metal stentler
• Kalp pilleri
• Yapay uzuvlar
• Yapay kalp kapakçıkları
• Metalik eklem protezleri
• İmplante edilmiş ilaç infüzyon portları ve pompaları
• Metal vidalar, stentler ve cerrahi zımbalar
• Kardiyak defibrilatörler
• Nörostimülatörler ya da implante edilmiş programlanabilir cihazlar

Kimler CT Yaptırmamalı?

• Nefesini tutamayanlar
• İleri derecede iyot alerjisi olanlar
• İleri derecede böbrek yetmezliği olanlar

Sonuç;

Tabii ki sizin için en uygun taramaya, doktorunuz karar verecektir. CT veya MR çekimini engelleyecek risk faktörlerine bakıldıktan sonra en iyi seçeneğin hangisi olduğuna bakılır ve ona göre bir tedavi planı uygulanır.

 

Sıkça Sorulan Sorular