Pulmoner Emboli Nedir?
Akciğerlerdeki kan akışını engelleyen kan pıhtısına pulmoner emboli denir. Bu kan pıhtısı, vücudun başka bir bölgesinden koparak akciğerlerin yakınındaki bir kan damarına yerleşir. Akciğerler yeterli kan akışını sağlayamadığı takdirde, yaşamak için yeterli oksijen üretilmez. Ve bu durumda da hayati tehlike arz eder. Göğüs ağrısı, öksürük (kanlı öksürük), düşük tansiyon, hızlı kalp atışı ve nefes darlığı gibi belirtiler genellikle pulmoner emboli hastalığının bulguları arasında yer alır.
Pulmoner Emboli Belirtileri Nelerdir?
- Nefes darlığı
- Göğüs ağrısı
- Öksürük
- Kan tükürme
- Solunum hızında artış
- Halsizlik ve yorgunluk
- Çarpıntı, kalp atışında hızlanma ya da zayıflama
- Bayılma hissi
- Aşırı terleme
- Baş dönmesi
- Mavi dudak ve tırnaklar
- Bacakta şişme, ağrı ve kızarıklık
- Endişe, huzursuzluk ve ölüm korkusu
- Sırtta ağrı
- Yüzde ve parmaklarda renk değişikliği
Pulmoner Emboli Teşhisinde BT Taramaları
Doktorlar pulmoner emboliden şüphe ettiklerinde, bt taraması isterler. Bt taraması ile vücudun görüntülerini elde etmek adına radyasyon uygulanır. Pulmoner bt anjiyografi, akciğerlerdeki kan damarlarını gösterir ve bu sayede doktorun bu hastalığı daha kolay bir şekilde tanımlanmasına yardımcı olur. Ayrıca bt taramaları, çoğunlukla doğru sonuçlar vermesinin yanı sıra çok küçük kan damarlarında bile pıhtıların görüntülenmesini sağlar. Ve sonuçlar çok hızlı bir şekilde çıkar.
Ancak bilgisayarlı tomografi (BT) işlemleri tamamen risksiz değildir. Bu riskler arasında alerjik reaksiyon, böbrek sorunları ve radyasyon yer alır. Bt anjiyografi işleminde kontrast madde kullanılır ve bu durum alerjik reaksiyon gösterebilir. Yine aynı şekilde kullanılan kontrast madde, böbrek sorunları olan hastaların böbrek fonksiyonlarını olumsuz etkiler. Bt anjiyografi radyasyon da yayabilir ancak bu durum çok uzun süre kalıcı değildir.
BT Taramasında Pulmoner Emboli Nasıl Görünür?
Bt görüntüsü, bir kan damarı etrafında beyaz ve dairesel bir yapı olarak görülür. Bu şekil itibari ile de polo nane şekerine benzetilir. Ancak her zaman aynı işaret görünmeyebilir. Diğer görüntüler şu şekildedir:
- Bir tıkanıklıktan dolayı kan ile dolmuş gibi görünmeyen bir kan pıhtısı
- Şişkin görünen bir kan damarı
- Pıhtıya paralel olarak parlayan kontrast madde
Tedaviden Sonra Pulmoner Emboliyi İzlemek İçin BT Taraması Kullanılır mı?
Bir kez pulmoner emboli hastalığı geçirdikten sonra, tekrardan bu hastalığa yakalanma riski vardır. Doktorunuz meydana gelebilecek kan pıhtılarını önlemeye yardımcı olmak adına bir takım ilaçlar reçete edecektir. Pulmoner emboliyi yeniden geçirme ihtimaliniz olsa da, bunun için her zaman ct taraması yapılmayabilir. Eğer belirtileriniz çok şiddetli ve doktorunuz meydana gelebilecek kan pıhtıları için endişe ediyorsa, başka bir bt taraması istenebilir. Ancak bununla beraber her ek bt anjiyografi için daha fazla radyasyona maruz kalırsınız.
Sıkça Sorulan Sorular
Pulmoner emboliyi değerlendirmek için hangi testler kullanılır?
Pulmoner emboli teşhisinde bt taramaları haricinde, göğüs röntgeni, manyetik rezonans görüntüleme (MRI), laboratuvar testi, transtorasik ekokardiyogram ve ultrason gibi tekniklere başvurulabilir.
Pulmoner emboli kimlerde görülür?
Aile geçmişinde bir kan pıhtılaşma bozukluğu olanlar, kanser hastaları ve kemoterapi görenler ve uzun süre boyunca oturarak iş yapanlarda meydana gelebilir.
Pulmoner emboli neden olur?
Travmalar, bazı tıbbi durumlar ve tedaviler, kateter, ameliyatlar, ilaçlar, doğumsal kan hastalıkları ve uzun süreli hastalıklar neden olur.
